İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri
İstisnâ‘ akdi klasik fıkıh eserlerinde yerini bulan ve Hz. Peygamber döneminden itibaren insanlar arasında yaygın olarak kullanılan bir akittir. Fıkhın gelişimiyle birlikte bu akitle ilgili de geniş bir bilgi birikimi oluşmuştur. Tarihi süreçte ihtiyaçlara binaen akdin uygulama biçimi ve şartlarında...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Atatürk University
2020-12-01
|
| Series: | İlahiyat Tetkikleri Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilted/issue/59089/777979?publisher=atauni |
| _version_ | 1797424112747937792 |
|---|---|
| author | Yunus Araz |
| author_facet | Yunus Araz |
| author_sort | Yunus Araz |
| collection | DOAJ |
| description | İstisnâ‘ akdi klasik fıkıh eserlerinde yerini bulan ve Hz. Peygamber döneminden itibaren insanlar arasında yaygın olarak kullanılan bir akittir. Fıkhın gelişimiyle birlikte bu akitle ilgili de geniş bir bilgi birikimi oluşmuştur. Tarihi süreçte ihtiyaçlara binaen akdin uygulama biçimi ve şartlarında son dönemlerde bazı gelişmeler olmuştur. Özellikle Osmanlı’nın son dönemlerinde kabul edilen Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye ile akdin genişletildiği ve zamanın ihtiyaçlarına göre içtihatlar arasında tercihe gidildiği görülmektedir. Günümüzde İslamî finansın gelişimine paralel olarak yeni finansman teknikleri geliştirme çalışmaları devam etmektedir. Bu bağlamda klasik bir akit hüviyeti arz eden istisnâ‘ akdi de barındırdığı özel durumlar sebebiyle İslamî finans alanında rağbet görmeye başlamış ve çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır. İstisnâ‘ akdi, tarıma dayalı ekonomik yapının hâkim olduğu toplumlarda, insanların ihtiyaç duyduğu bir akit olmakla birlikte; sanayi ve mühendisliğin hâkim olduğu günümüz dünyasında daha fazla ihtiyaç duyulur hale gelmiştir. Bunun için akdin, farklı çalışmalara konu olması ve finans alanında yeni ürünlerin oluşturulmasında, aktif bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Çalışmada istisnâ‘ akdinin fıkıh eserlerinde işlenişi ele alınarak günümüzdeki uygulamaların fıkhi boyutu bu çerçevede değerlendirilmeye çalışılacaktır. |
| first_indexed | 2024-03-09T07:56:39Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-66bad7d61c9b4631bf4a30fa6ad7fca6 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2458-7508 2602-3946 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-03-09T07:56:39Z |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Atatürk University |
| record_format | Article |
| series | İlahiyat Tetkikleri Dergisi |
| spelling | doaj.art-66bad7d61c9b4631bf4a30fa6ad7fca62023-12-03T00:57:28ZaraAtatürk Universityİlahiyat Tetkikleri Dergisi2458-75082602-39462020-12-015425327710.29288/ilted.77797955İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki YeriYunus Arazİstisnâ‘ akdi klasik fıkıh eserlerinde yerini bulan ve Hz. Peygamber döneminden itibaren insanlar arasında yaygın olarak kullanılan bir akittir. Fıkhın gelişimiyle birlikte bu akitle ilgili de geniş bir bilgi birikimi oluşmuştur. Tarihi süreçte ihtiyaçlara binaen akdin uygulama biçimi ve şartlarında son dönemlerde bazı gelişmeler olmuştur. Özellikle Osmanlı’nın son dönemlerinde kabul edilen Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye ile akdin genişletildiği ve zamanın ihtiyaçlarına göre içtihatlar arasında tercihe gidildiği görülmektedir. Günümüzde İslamî finansın gelişimine paralel olarak yeni finansman teknikleri geliştirme çalışmaları devam etmektedir. Bu bağlamda klasik bir akit hüviyeti arz eden istisnâ‘ akdi de barındırdığı özel durumlar sebebiyle İslamî finans alanında rağbet görmeye başlamış ve çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır. İstisnâ‘ akdi, tarıma dayalı ekonomik yapının hâkim olduğu toplumlarda, insanların ihtiyaç duyduğu bir akit olmakla birlikte; sanayi ve mühendisliğin hâkim olduğu günümüz dünyasında daha fazla ihtiyaç duyulur hale gelmiştir. Bunun için akdin, farklı çalışmalara konu olması ve finans alanında yeni ürünlerin oluşturulmasında, aktif bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Çalışmada istisnâ‘ akdinin fıkıh eserlerinde işlenişi ele alınarak günümüzdeki uygulamaların fıkhi boyutu bu çerçevede değerlendirilmeye çalışılacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilted/issue/59089/777979?publisher=ataunifiqhparticipation bankingistiṣnāʿ contractsub (parallel) istiṣnāʿselemsukûkbuild-operate-transferfıkıhkatılım bankacılığıi̇stisnâ‘alt (paralel) i̇stisnâ‘selemsukûkyap-i̇şlet-devret |
| spellingShingle | Yunus Araz İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri İlahiyat Tetkikleri Dergisi fiqh participation banking istiṣnāʿ contract sub (parallel) istiṣnāʿ selem sukûk build-operate-transfer fıkıh katılım bankacılığı i̇stisnâ‘ alt (paralel) i̇stisnâ‘ selem sukûk yap-i̇şlet-devret |
| title | İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri |
| title_full | İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri |
| title_fullStr | İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri |
| title_full_unstemmed | İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri |
| title_short | İstisnâ‘ Akdi ve Modern Dönem İslâmî Finans Uygulamalarındaki Yeri |
| title_sort | istisna akdi ve modern donem islami finans uygulamalarindaki yeri |
| topic | fiqh participation banking istiṣnāʿ contract sub (parallel) istiṣnāʿ selem sukûk build-operate-transfer fıkıh katılım bankacılığı i̇stisnâ‘ alt (paralel) i̇stisnâ‘ selem sukûk yap-i̇şlet-devret |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilted/issue/59089/777979?publisher=atauni |
| work_keys_str_mv | AT yunusaraz istisnaakdivemoderndonemislamifinansuygulamalarındakiyeri |