Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i

Hz. Muhammed’in dünyayı teşrifinin ve bu esnada meydana gelen mucizelerin temel alındığı mevlidlerde, Hz. Âmine’nin hamileliği ile Hz. Muhammed’in çocukluğu, hilyesi, nübüvveti, miracı, hicreti ve vefatı gibi konular da işlenmiştir. Şairler, Allah’ın rahmetine ulaşmak, Hz. Muhammed’in şefaatine nail...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Duygu Kayalık Şahin
Format: Article
Language:Arabic
Published: Trabzon University 2022-12-01
Series:Trabzon İlahiyat Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2698969
_version_ 1797221421519208448
author Duygu Kayalık Şahin
author_facet Duygu Kayalık Şahin
author_sort Duygu Kayalık Şahin
collection DOAJ
description Hz. Muhammed’in dünyayı teşrifinin ve bu esnada meydana gelen mucizelerin temel alındığı mevlidlerde, Hz. Âmine’nin hamileliği ile Hz. Muhammed’in çocukluğu, hilyesi, nübüvveti, miracı, hicreti ve vefatı gibi konular da işlenmiştir. Şairler, Allah’ın rahmetine ulaşmak, Hz. Muhammed’in şefaatine nail olabilmek, bu dünyada bir yadigâr bırakmak, hayırla anılmak ve mevlidlerini okuyanları da Hz. Muhammed’in aşkıyla irşad etmek gibi çeşitli gayelerle mevlid telif etmişlerdir. Türk İslam edebiyatının en yaygın türlerinden biri, sayıları iki yüze yakın olan mevlidlerdir. Literatürde yer almayan ve çalışmamıza konu teşkil eden mevlidlerden biri Behcetü’l-Âbidîn’dir. Kaynaklarda ismine rastlamadığımız Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi tarafından 1417/1996 senesinde Arap harfleriyle ve aruzun “fâilâtün/ fâilâtün/ fâilün” kalıbıyla yazılan Behcetü’l-Âbidîn, mesnevi nazım şeklinde ve 161 beyit hâlinde inşa edilmiştir. Ömer Efendi, Hz. Muhammed’e salavat getirilmesini telkin ettiği vasıta beyitlerinden sonra Arapça salavat virdleri ekleyerek eseri zenginleştirmiştir. Derleme bir mevlid metninden ziyade telif bir mevlid olan ve klasik tarzda tertip edilen Behcetü’l-Âbidîn, varlığı bilinen son mevlid olması bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmada öncelikle Karallî mahlaslı Ömer Efendi’nin hayatına dair bilgiler derlenerek sunulmuş; Behcetü’l-Âbidîn dil, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Eserin transkripsiyonlu metni hazırlanarak ilim dünyasına tanıtılmıştır.
first_indexed 2024-03-12T00:59:09Z
format Article
id doaj.art-67503ca90dd7414ab1ccab1458fa97eb
institution Directory Open Access Journal
issn 2651-4559
2651-4567
language Arabic
last_indexed 2024-04-24T13:05:10Z
publishDate 2022-12-01
publisher Trabzon University
record_format Article
series Trabzon İlahiyat Dergisi
spelling doaj.art-67503ca90dd7414ab1ccab1458fa97eb2024-04-05T08:15:34ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672022-12-019232535610.33718/tid.11867951707Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’iDuygu Kayalık Şahin0Bartın Üniversitesi İslami İlimler FakültesiHz. Muhammed’in dünyayı teşrifinin ve bu esnada meydana gelen mucizelerin temel alındığı mevlidlerde, Hz. Âmine’nin hamileliği ile Hz. Muhammed’in çocukluğu, hilyesi, nübüvveti, miracı, hicreti ve vefatı gibi konular da işlenmiştir. Şairler, Allah’ın rahmetine ulaşmak, Hz. Muhammed’in şefaatine nail olabilmek, bu dünyada bir yadigâr bırakmak, hayırla anılmak ve mevlidlerini okuyanları da Hz. Muhammed’in aşkıyla irşad etmek gibi çeşitli gayelerle mevlid telif etmişlerdir. Türk İslam edebiyatının en yaygın türlerinden biri, sayıları iki yüze yakın olan mevlidlerdir. Literatürde yer almayan ve çalışmamıza konu teşkil eden mevlidlerden biri Behcetü’l-Âbidîn’dir. Kaynaklarda ismine rastlamadığımız Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi tarafından 1417/1996 senesinde Arap harfleriyle ve aruzun “fâilâtün/ fâilâtün/ fâilün” kalıbıyla yazılan Behcetü’l-Âbidîn, mesnevi nazım şeklinde ve 161 beyit hâlinde inşa edilmiştir. Ömer Efendi, Hz. Muhammed’e salavat getirilmesini telkin ettiği vasıta beyitlerinden sonra Arapça salavat virdleri ekleyerek eseri zenginleştirmiştir. Derleme bir mevlid metninden ziyade telif bir mevlid olan ve klasik tarzda tertip edilen Behcetü’l-Âbidîn, varlığı bilinen son mevlid olması bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmada öncelikle Karallî mahlaslı Ömer Efendi’nin hayatına dair bilgiler derlenerek sunulmuş; Behcetü’l-Âbidîn dil, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Eserin transkripsiyonlu metni hazırlanarak ilim dünyasına tanıtılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2698969turkish i̇slamic literaturemawlidbehcet al-ʿābidīnqaraalizāde ḫayyat omar efendi.türk i̇slam edebiyatımevlidbehcetü’l-âbidînkaraalizâde hayyat ömer efendi.turkish i̇slamic literaturemawlidbehcet al-ʿābidīnqaraalizāde ḫayyat omar efendi.turkish i̇slamic literaturemawlidbehcet al-ʿābidīnqaraalizāde ḫayyat omar efendi.
spellingShingle Duygu Kayalık Şahin
Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
Trabzon İlahiyat Dergisi
turkish i̇slamic literature
mawlid
behcet al-ʿābidīn
qaraalizāde ḫayyat omar efendi.
türk i̇slam edebiyatı
mevlid
behcetü’l-âbidîn
karaalizâde hayyat ömer efendi.
turkish i̇slamic literature
mawlid
behcet al-ʿābidīn
qaraalizāde ḫayyat omar efendi.
turkish i̇slamic literature
mawlid
behcet al-ʿābidīn
qaraalizāde ḫayyat omar efendi.
title Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
title_full Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
title_fullStr Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
title_full_unstemmed Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
title_short Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
title_sort bilinen son mevlid karaalizade hayyat omer efendi nin behcetu l abidin i
topic turkish i̇slamic literature
mawlid
behcet al-ʿābidīn
qaraalizāde ḫayyat omar efendi.
türk i̇slam edebiyatı
mevlid
behcetü’l-âbidîn
karaalizâde hayyat ömer efendi.
turkish i̇slamic literature
mawlid
behcet al-ʿābidīn
qaraalizāde ḫayyat omar efendi.
turkish i̇slamic literature
mawlid
behcet al-ʿābidīn
qaraalizāde ḫayyat omar efendi.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2698969
work_keys_str_mv AT duygukayalıksahin bilinensonmevlidkaraalizadehayyatomerefendininbehcetulabidini