Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i
Hz. Muhammed’in dünyayı teşrifinin ve bu esnada meydana gelen mucizelerin temel alındığı mevlidlerde, Hz. Âmine’nin hamileliği ile Hz. Muhammed’in çocukluğu, hilyesi, nübüvveti, miracı, hicreti ve vefatı gibi konular da işlenmiştir. Şairler, Allah’ın rahmetine ulaşmak, Hz. Muhammed’in şefaatine nail...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Arabic |
Published: |
Trabzon University
2022-12-01
|
Series: | Trabzon İlahiyat Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2698969 |
_version_ | 1797221421519208448 |
---|---|
author | Duygu Kayalık Şahin |
author_facet | Duygu Kayalık Şahin |
author_sort | Duygu Kayalık Şahin |
collection | DOAJ |
description | Hz. Muhammed’in dünyayı teşrifinin ve bu esnada meydana gelen mucizelerin temel alındığı mevlidlerde, Hz. Âmine’nin hamileliği ile Hz. Muhammed’in çocukluğu, hilyesi, nübüvveti, miracı, hicreti ve vefatı gibi konular da işlenmiştir. Şairler, Allah’ın rahmetine ulaşmak, Hz. Muhammed’in şefaatine nail olabilmek, bu dünyada bir yadigâr bırakmak, hayırla anılmak ve mevlidlerini okuyanları da Hz. Muhammed’in aşkıyla irşad etmek gibi çeşitli gayelerle mevlid telif etmişlerdir. Türk İslam edebiyatının en yaygın türlerinden biri, sayıları iki yüze yakın olan mevlidlerdir. Literatürde yer almayan ve çalışmamıza konu teşkil eden mevlidlerden biri Behcetü’l-Âbidîn’dir. Kaynaklarda ismine rastlamadığımız Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi tarafından 1417/1996 senesinde Arap harfleriyle ve aruzun “fâilâtün/ fâilâtün/ fâilün” kalıbıyla yazılan Behcetü’l-Âbidîn, mesnevi nazım şeklinde ve 161 beyit hâlinde inşa edilmiştir. Ömer Efendi, Hz. Muhammed’e salavat getirilmesini telkin ettiği vasıta beyitlerinden sonra Arapça salavat virdleri ekleyerek eseri zenginleştirmiştir. Derleme bir mevlid metninden ziyade telif bir mevlid olan ve klasik tarzda tertip edilen Behcetü’l-Âbidîn, varlığı bilinen son mevlid olması bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmada öncelikle Karallî mahlaslı Ömer Efendi’nin hayatına dair bilgiler derlenerek sunulmuş; Behcetü’l-Âbidîn dil, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Eserin transkripsiyonlu metni hazırlanarak ilim dünyasına tanıtılmıştır. |
first_indexed | 2024-03-12T00:59:09Z |
format | Article |
id | doaj.art-67503ca90dd7414ab1ccab1458fa97eb |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2651-4559 2651-4567 |
language | Arabic |
last_indexed | 2024-04-24T13:05:10Z |
publishDate | 2022-12-01 |
publisher | Trabzon University |
record_format | Article |
series | Trabzon İlahiyat Dergisi |
spelling | doaj.art-67503ca90dd7414ab1ccab1458fa97eb2024-04-05T08:15:34ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672022-12-019232535610.33718/tid.11867951707Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’iDuygu Kayalık Şahin0Bartın Üniversitesi İslami İlimler FakültesiHz. Muhammed’in dünyayı teşrifinin ve bu esnada meydana gelen mucizelerin temel alındığı mevlidlerde, Hz. Âmine’nin hamileliği ile Hz. Muhammed’in çocukluğu, hilyesi, nübüvveti, miracı, hicreti ve vefatı gibi konular da işlenmiştir. Şairler, Allah’ın rahmetine ulaşmak, Hz. Muhammed’in şefaatine nail olabilmek, bu dünyada bir yadigâr bırakmak, hayırla anılmak ve mevlidlerini okuyanları da Hz. Muhammed’in aşkıyla irşad etmek gibi çeşitli gayelerle mevlid telif etmişlerdir. Türk İslam edebiyatının en yaygın türlerinden biri, sayıları iki yüze yakın olan mevlidlerdir. Literatürde yer almayan ve çalışmamıza konu teşkil eden mevlidlerden biri Behcetü’l-Âbidîn’dir. Kaynaklarda ismine rastlamadığımız Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi tarafından 1417/1996 senesinde Arap harfleriyle ve aruzun “fâilâtün/ fâilâtün/ fâilün” kalıbıyla yazılan Behcetü’l-Âbidîn, mesnevi nazım şeklinde ve 161 beyit hâlinde inşa edilmiştir. Ömer Efendi, Hz. Muhammed’e salavat getirilmesini telkin ettiği vasıta beyitlerinden sonra Arapça salavat virdleri ekleyerek eseri zenginleştirmiştir. Derleme bir mevlid metninden ziyade telif bir mevlid olan ve klasik tarzda tertip edilen Behcetü’l-Âbidîn, varlığı bilinen son mevlid olması bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmada öncelikle Karallî mahlaslı Ömer Efendi’nin hayatına dair bilgiler derlenerek sunulmuş; Behcetü’l-Âbidîn dil, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Eserin transkripsiyonlu metni hazırlanarak ilim dünyasına tanıtılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2698969turkish i̇slamic literaturemawlidbehcet al-ʿābidīnqaraalizāde ḫayyat omar efendi.türk i̇slam edebiyatımevlidbehcetü’l-âbidînkaraalizâde hayyat ömer efendi.turkish i̇slamic literaturemawlidbehcet al-ʿābidīnqaraalizāde ḫayyat omar efendi.turkish i̇slamic literaturemawlidbehcet al-ʿābidīnqaraalizāde ḫayyat omar efendi. |
spellingShingle | Duygu Kayalık Şahin Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i Trabzon İlahiyat Dergisi turkish i̇slamic literature mawlid behcet al-ʿābidīn qaraalizāde ḫayyat omar efendi. türk i̇slam edebiyatı mevlid behcetü’l-âbidîn karaalizâde hayyat ömer efendi. turkish i̇slamic literature mawlid behcet al-ʿābidīn qaraalizāde ḫayyat omar efendi. turkish i̇slamic literature mawlid behcet al-ʿābidīn qaraalizāde ḫayyat omar efendi. |
title | Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i |
title_full | Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i |
title_fullStr | Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i |
title_full_unstemmed | Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i |
title_short | Bilinen Son Mevlid: Karaalizâde Hayyat Ömer Efendi’nin Behcetü’l-Âbidîn’i |
title_sort | bilinen son mevlid karaalizade hayyat omer efendi nin behcetu l abidin i |
topic | turkish i̇slamic literature mawlid behcet al-ʿābidīn qaraalizāde ḫayyat omar efendi. türk i̇slam edebiyatı mevlid behcetü’l-âbidîn karaalizâde hayyat ömer efendi. turkish i̇slamic literature mawlid behcet al-ʿābidīn qaraalizāde ḫayyat omar efendi. turkish i̇slamic literature mawlid behcet al-ʿābidīn qaraalizāde ḫayyat omar efendi. |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2698969 |
work_keys_str_mv | AT duygukayalıksahin bilinensonmevlidkaraalizadehayyatomerefendininbehcetulabidini |