ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری

واکاوی فرین‌های آب و هوایی به دلیل پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارات مالی حاصل از آن‌ها، در معرض توجه بسیاری از اقلیم‌شناسان و نیز دانشمندان علوم محیطی و حتی علوم انسانی- اجتماعی بوده است. یکی از مراحل واکاوی فرین‌های آب و هوایی، الگوسازی آماری این نوع رویدادهاست. یکی از ساده‌ترین الگوهای برازنده ب...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: حسین عساکره, لیلا حسینجانی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-03-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_33211_9eafcaa37ee61f41a7522b690ad33c55.pdf
_version_ 1797664670627135488
author حسین عساکره
لیلا حسینجانی
author_facet حسین عساکره
لیلا حسینجانی
author_sort حسین عساکره
collection DOAJ
description واکاوی فرین‌های آب و هوایی به دلیل پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارات مالی حاصل از آن‌ها، در معرض توجه بسیاری از اقلیم‌شناسان و نیز دانشمندان علوم محیطی و حتی علوم انسانی- اجتماعی بوده است. یکی از مراحل واکاوی فرین‌های آب و هوایی، الگوسازی آماری این نوع رویدادهاست. یکی از ساده‌ترین الگوهای برازنده بر مشخصات فرین‌های آب ‌و هوایی، الگوهای رگرسیونی است. در مطالعۀ حاضر تمامی مدل‌های رگرسیونی در دسترس بر فراوانی و متوسط شدت بارش فرین بالا و فراگیر داده­های شبکه­ای حاصل از میانیابی 385 ایستگاه ناحیۀ خزری طی 51 سال (2016-1966) در معرض توجه قرار گرفت. برای دستیابی به اهداف این پژوهش آستانه­های صدک 95-90، 99-95 برای بارش شدید و آستانه صدک 99 و بیشتر برای بارش فرین در نظر گرفته شد. انواع الگوهای رگرسیونی الگوهای خطی و غیرخطی شامل 35 مدل اصلی بر هریک از سری داده‌ها برازش داده شد. ملاک ارزیابی الگوهای برازش یافته بر شدت و فراوانی بارش‌های فراگیر شدید و فرین ناحیه خزری نمایه‌های ضریب تعیین( ) میانگین مربعات خطا ( ) و خطای استاندارد مدل (SE) بوده است. نتایج نشان داد که الگوهای رگرسیونی توانایی توجیه روند تغییرات بارش‌های فرین را نداشته‌اند؛ بنابراین دو گروه روش‌های ارزیابی دیگر، شامل تحلیل مشاهدات بر مبنای دانش احتمال و فرایند تصادفی و نیز مطالعه مشاهدات از طریق روش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را می‌توان برای مطالعۀ این قبیل مشاهدات توصیه نمود.
first_indexed 2024-03-11T19:32:41Z
format Article
id doaj.art-6781285e1f434bc6b94a9fae1d4ebf94
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-03-11T19:32:41Z
publishDate 2019-03-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-6781285e1f434bc6b94a9fae1d4ebf942023-10-06T13:15:25ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-03-018119921710.22067/geo.v0i0.7626033211ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزریحسین عساکره0لیلا حسینجانی1دانشگاه زنجاندانشگاه زنجانواکاوی فرین‌های آب و هوایی به دلیل پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارات مالی حاصل از آن‌ها، در معرض توجه بسیاری از اقلیم‌شناسان و نیز دانشمندان علوم محیطی و حتی علوم انسانی- اجتماعی بوده است. یکی از مراحل واکاوی فرین‌های آب و هوایی، الگوسازی آماری این نوع رویدادهاست. یکی از ساده‌ترین الگوهای برازنده بر مشخصات فرین‌های آب ‌و هوایی، الگوهای رگرسیونی است. در مطالعۀ حاضر تمامی مدل‌های رگرسیونی در دسترس بر فراوانی و متوسط شدت بارش فرین بالا و فراگیر داده­های شبکه­ای حاصل از میانیابی 385 ایستگاه ناحیۀ خزری طی 51 سال (2016-1966) در معرض توجه قرار گرفت. برای دستیابی به اهداف این پژوهش آستانه­های صدک 95-90، 99-95 برای بارش شدید و آستانه صدک 99 و بیشتر برای بارش فرین در نظر گرفته شد. انواع الگوهای رگرسیونی الگوهای خطی و غیرخطی شامل 35 مدل اصلی بر هریک از سری داده‌ها برازش داده شد. ملاک ارزیابی الگوهای برازش یافته بر شدت و فراوانی بارش‌های فراگیر شدید و فرین ناحیه خزری نمایه‌های ضریب تعیین( ) میانگین مربعات خطا ( ) و خطای استاندارد مدل (SE) بوده است. نتایج نشان داد که الگوهای رگرسیونی توانایی توجیه روند تغییرات بارش‌های فرین را نداشته‌اند؛ بنابراین دو گروه روش‌های ارزیابی دیگر، شامل تحلیل مشاهدات بر مبنای دانش احتمال و فرایند تصادفی و نیز مطالعه مشاهدات از طریق روش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را می‌توان برای مطالعۀ این قبیل مشاهدات توصیه نمود.https://geoeh.um.ac.ir/article_33211_9eafcaa37ee61f41a7522b690ad33c55.pdfالگوی رگرسیونیالگوسازی روندبارش فریننمایه‌های فرین بارشناحیه خزری
spellingShingle حسین عساکره
لیلا حسینجانی
ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
جغرافیا و مخاطرات محیطی
الگوی رگرسیونی
الگوسازی روند
بارش فرین
نمایه‌های فرین بارش
ناحیه خزری
title ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
title_full ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
title_fullStr ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
title_full_unstemmed ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
title_short ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
title_sort ارزیابی الگوهای رگرسیونی برازنده بر برخی ویژگی‌های بارش‌های فرین بالا و فراگیر ناحیه خزری
topic الگوی رگرسیونی
الگوسازی روند
بارش فرین
نمایه‌های فرین بارش
ناحیه خزری
url https://geoeh.um.ac.ir/article_33211_9eafcaa37ee61f41a7522b690ad33c55.pdf
work_keys_str_mv AT ḥsynʿsạḵrh ạrzyạbyạlgwhạyrgrsywnybrạzndhbrbrkẖywyzẖgyhạybạrsẖhạyfrynbạlạwfrạgyrnạḥyhkẖzry
AT lylạḥsynjạny ạrzyạbyạlgwhạyrgrsywnybrạzndhbrbrkẖywyzẖgyhạybạrsẖhạyfrynbạlạwfrạgyrnạḥyhkẖzry