ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM
İnsan, ibadeti yahut zikri esnasında içinde bulunduğu feyzin tesiriyle birtakım hallerde bulunabilir. Bu davranışların, duruma şahit olanlar nezdinde aşırılık, abartı, gösteriş olarak da algılanabilme ihtimali vardır. Özellikle bu gibi hallerde bulunanlara dini bir kavram olarak mürai, mütezehhid gi...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Ankara Haci Bayram Veli University
2023-07-01
|
| Series: | Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2885999 |
| _version_ | 1797786918240387072 |
|---|---|
| author | Muhammed Ali Yıldız Mahmut Demirdil |
| author_facet | Muhammed Ali Yıldız Mahmut Demirdil |
| author_sort | Muhammed Ali Yıldız |
| collection | DOAJ |
| description | İnsan, ibadeti yahut zikri esnasında içinde bulunduğu feyzin tesiriyle birtakım hallerde bulunabilir. Bu davranışların, duruma şahit olanlar nezdinde aşırılık, abartı, gösteriş olarak da algılanabilme ihtimali vardır. Özellikle bu gibi hallerde bulunanlara dini bir kavram olarak mürai, mütezehhid gibi sıfatlar verildiği görülmektedir. Riya konusu farklı yansımaları açısından; şeklî, amelî, bedenî, şifahi olarak geniş bir yekûn tutmaktadır. Bundan dolayı çalışmamız zikir özelinde mürailiğe olan yaklaşımlar ile sınırlandırılmıştır. İnsanların bu kalbî hastalıktan kurtulabilmesi üzere ulema ve urefa, eserlerinde riya meselesini ayrıntılarıyla ele almışlardır. Özellikle bu düşünce yahut niyetin tehlikesine değinildiği gibi birtakım hallere de gerçekleşme payı verilebilmiştir. Araştırmamızdaki amaç: Zikir esnasında yaşanan birtakım haller karşısında insanlarda oluşabilecek riyakârlık/mürailik algısının incelenmesidir. Riya meselesinin detayları ile ele alındığı çalışmalar elbette mevcuttur. Ancak üzerinde durduğumuz meselenin ilgili hadisler üzerinden incelendiği müstakil bir çalışma görülememiştir. Bundan dolayı mevcut konuda yapılabilecek yeni araştırmalara dikkat çekmek hedeflenmiştir. Çalışmamızda nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup konu kaynakları tarama modeliyle bir araya getirilmeye çalışılmıştır. Araştırmamızın çerçevesini oluşturan hadislerin karışık sıhhat durumuna sahip olduğu görülmüştür. Ancak Allah’ı (c.c) zikretmeye dikkat çeken, hayra teşvik edici nitelik taşıyan muhtevaları dolayısıyla çalışmada ele alınması gerektiği düşünülmüştür. |
| first_indexed | 2024-03-13T01:15:34Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-686e82cd62234944beab8da303211004 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1306-8253 2147-9895 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-03-13T01:15:34Z |
| publishDate | 2023-07-01 |
| publisher | Ankara Haci Bayram Veli University |
| record_format | Article |
| series | Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi |
| spelling | doaj.art-686e82cd62234944beab8da3032110042023-07-05T11:18:51ZdeuAnkara Haci Bayram Veli UniversityTürk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi1306-82532147-98952023-07-011062532641643ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIMMuhammed Ali Yıldız0Mahmut Demirdil1BARTIN ÜNİVERSİTESİ, İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİBARTIN ÜNİVERSİTESİ, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, TEMEL İSLAM BİLİMLERİ (YL) (TEZLİ)İnsan, ibadeti yahut zikri esnasında içinde bulunduğu feyzin tesiriyle birtakım hallerde bulunabilir. Bu davranışların, duruma şahit olanlar nezdinde aşırılık, abartı, gösteriş olarak da algılanabilme ihtimali vardır. Özellikle bu gibi hallerde bulunanlara dini bir kavram olarak mürai, mütezehhid gibi sıfatlar verildiği görülmektedir. Riya konusu farklı yansımaları açısından; şeklî, amelî, bedenî, şifahi olarak geniş bir yekûn tutmaktadır. Bundan dolayı çalışmamız zikir özelinde mürailiğe olan yaklaşımlar ile sınırlandırılmıştır. İnsanların bu kalbî hastalıktan kurtulabilmesi üzere ulema ve urefa, eserlerinde riya meselesini ayrıntılarıyla ele almışlardır. Özellikle bu düşünce yahut niyetin tehlikesine değinildiği gibi birtakım hallere de gerçekleşme payı verilebilmiştir. Araştırmamızdaki amaç: Zikir esnasında yaşanan birtakım haller karşısında insanlarda oluşabilecek riyakârlık/mürailik algısının incelenmesidir. Riya meselesinin detayları ile ele alındığı çalışmalar elbette mevcuttur. Ancak üzerinde durduğumuz meselenin ilgili hadisler üzerinden incelendiği müstakil bir çalışma görülememiştir. Bundan dolayı mevcut konuda yapılabilecek yeni araştırmalara dikkat çekmek hedeflenmiştir. Çalışmamızda nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup konu kaynakları tarama modeliyle bir araya getirilmeye çalışılmıştır. Araştırmamızın çerçevesini oluşturan hadislerin karışık sıhhat durumuna sahip olduğu görülmüştür. Ancak Allah’ı (c.c) zikretmeye dikkat çeken, hayra teşvik edici nitelik taşıyan muhtevaları dolayısıyla çalışmada ele alınması gerektiği düşünülmüştür.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2885999mysticismhypocrisyhypocritedhikrattractionnon ascetictasavvufriyamürailikzikircezbemütezehhid |
| spellingShingle | Muhammed Ali Yıldız Mahmut Demirdil ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi mysticism hypocrisy hypocrite dhikr attraction non ascetic tasavvuf riya mürailik zikir cezbe mütezehhid |
| title | ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM |
| title_full | ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM |
| title_fullStr | ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM |
| title_full_unstemmed | ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM |
| title_short | ZÂKİR VE MÜRAİ: ZİKİR AÇISINDAN RİYA KAVRAMINA FARKLI BİR YAKLAŞIM |
| title_sort | zakir ve murai zikir acisindan riya kavramina farkli bir yaklasim |
| topic | mysticism hypocrisy hypocrite dhikr attraction non ascetic tasavvuf riya mürailik zikir cezbe mütezehhid |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2885999 |
| work_keys_str_mv | AT muhammedaliyıldız zakirvemuraizikiracisindanriyakavraminafarklibiryaklasim AT mahmutdemirdil zakirvemuraizikiracisindanriyakavraminafarklibiryaklasim |