Siirt’te Bir Nakşî-Hâlidî Merkezi: Zokayd Tekkesi ve Medresesi
Zokayd tekkesi, 1880’li yıllardan 1990’lı yıllara kadarki tarihi süreçte Siirt ve çevresinde aktif olmuş bir Nakşî-Hâlidî tekkesidir. Tekke, Şeyh Abdulkahhar Zokaydî (v.1906) tarafından günümüzdeki Kurtalan’a bağlı Kayabağlar kasabasında kurulmuştur. Bu tekkedeki şeyhler, Hâlidîlik öğretilerine göre...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Arabic |
Published: |
Mardin Artuklu University
2019-06-01
|
Series: | Artuklu Akademi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/791039 |
Summary: | Zokayd tekkesi, 1880’li
yıllardan 1990’lı yıllara kadarki tarihi süreçte Siirt ve çevresinde aktif
olmuş bir Nakşî-Hâlidî tekkesidir. Tekke, Şeyh Abdulkahhar Zokaydî (v.1906) tarafından
günümüzdeki Kurtalan’a bağlı Kayabağlar kasabasında kurulmuştur. Bu tekkedeki
şeyhler, Hâlidîlik öğretilerine göre tasavvufî eğitim verirken; medresede de müderrislik
yapmışlardır. Şeyhlerin geride halife bırakmamaları, daha çok müderrislik
yönlerinin ön planda olmalarından kaynaklanmaktadır. Medreseye verdikleri
ihtimam ise mensup oldukları Molla Halil es-Si‘irdî ailesinin bölgedeki
belirgin özelliğidir. Tekke, irşad faaliyetlerinin yanı sıra sosyal ve siyasal gelişmelere
de kayıtsız kalmamıştır. Bu manada Şeyh Abdulkahhar, Yezîdî Batran köyünün
Müslüman olmasına öncülük etmiştir. Oğlu Şeyh Mahmud (v. 1945) ise I. Dünya
savaşında, müridleriyle birlikte cihat etmiştir. Cumhuriyet döneminde şeyhlerin
sürgün edilmesiyle, tekkedeki faaliyetler zaman zaman aksamakla birlikte
tamamen kesilmemiş ve yakın döneme kadar devam etmiştir. Bu çalışmada Osmanlı’nın
son dönemlerinden itibaren faaliyet gösteren Zokayd tekkesinin tasavvuf
tarihindeki konumu ele alınmıştır. |
---|---|
ISSN: | 2148-3264 2687-427X |