Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji
Pomorze do okresu reformacji było krainą klasztorów i bogatego życia monastycznego, wszakże chrystianizacja regionu nastąpiła wyjątkowo późno, bowiem dopiero w XII wieku. Ze względu na pograniczne położenie i związaną z nim labilną sytuacją polityczną władcy sprowadzili ze Skandynawii oraz z głębi C...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
The John Paul II Catholic University of Lublin
2020-06-01
|
| Series: | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/10011 |
| _version_ | 1827158831277277184 |
|---|---|
| author | Gregor Ploch |
| author_facet | Gregor Ploch |
| author_sort | Gregor Ploch |
| collection | DOAJ |
| description | Pomorze do okresu reformacji było krainą klasztorów i bogatego życia monastycznego, wszakże chrystianizacja regionu nastąpiła wyjątkowo późno, bowiem dopiero w XII wieku. Ze względu na pograniczne położenie i związaną z nim labilną sytuacją polityczną władcy sprowadzili ze Skandynawii oraz z głębi Cesarstwa Rzymskiego zakonników, którzy piastując funkcję duszpasterzy, przyczynili się do rozszerzenia wiary chrześcijańskiej na Pomorzu. W XII i XIII wieku zostały założone konwenty cysterskie, które do okresu reformacji prężnie rozwijały swą działalność, wpływając na życie publiczne oraz gospodarczo-polityczne. Reformacja przebiegała na Pomorzu sukcesywnie i spokojnie, z wyjątkiem miasta hanzy Stralsund, gdzie wypędzono kleryków katolickich. Zwolennikami nauki Lutra szybko stali się młodzi alumni konwentów, w tym również zakonu cysterskiego, którzy pod wpływem humanizmu szerzonego na uniwersytetach byli otwarci na „nową naukę” reformatorów. Zmiana postawy młodych zakonników doprowadziła do wewnętrznego rozłamu zakonów, w związku z tym oficjalne przejęcie wyznania augsburskiego przez książęta pomorskie w 1534 roku, ustanawiające odejście Pomorza od katolicyzmu było logiczną konsekwencją stanu rzeczywistego wśród wiernych. Powyższa rozprawa przedstawia przebieg kasat dokonanych na klasztorach cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim. Głównym punktem odniesienia do dokumentacji źródłowych są zapiski sporządzone w przypadku klasztoru Eldena przez jednego z naocznych świadków zdarzeń – młodego zakonnika Antona Remmeldinga, a późniejszego pastora ewangelickiego. Mimo zabarwienia ideologicznego kronikarza przedstawiającego wcześniejsze wydarzenia już po przejściu na luteranizm, zapiski są ciekawym źródłem przedstawiającym dramaty międzyludzkie zakonników, którzy znaleźli się na ideologicznym froncie podziału między zagorzałymi obrońcami od stuleci przekazywanych wartości a radykalną nową nauką.
|
| first_indexed | 2024-03-08T06:03:35Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6ace79aa4c98421d836c9415b517372b |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0518-3766 2545-3491 |
| language | deu |
| last_indexed | 2025-03-20T23:47:29Z |
| publishDate | 2020-06-01 |
| publisher | The John Paul II Catholic University of Lublin |
| record_format | Article |
| series | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
| spelling | doaj.art-6ace79aa4c98421d836c9415b517372b2024-08-03T12:43:01ZdeuThe John Paul II Catholic University of LublinArchiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne0518-37662545-34912020-06-0111310.31743/abmk.10011Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie ReformacjiGregor Ploch0OFE Haus St. Otto ZinnowitzPomorze do okresu reformacji było krainą klasztorów i bogatego życia monastycznego, wszakże chrystianizacja regionu nastąpiła wyjątkowo późno, bowiem dopiero w XII wieku. Ze względu na pograniczne położenie i związaną z nim labilną sytuacją polityczną władcy sprowadzili ze Skandynawii oraz z głębi Cesarstwa Rzymskiego zakonników, którzy piastując funkcję duszpasterzy, przyczynili się do rozszerzenia wiary chrześcijańskiej na Pomorzu. W XII i XIII wieku zostały założone konwenty cysterskie, które do okresu reformacji prężnie rozwijały swą działalność, wpływając na życie publiczne oraz gospodarczo-polityczne. Reformacja przebiegała na Pomorzu sukcesywnie i spokojnie, z wyjątkiem miasta hanzy Stralsund, gdzie wypędzono kleryków katolickich. Zwolennikami nauki Lutra szybko stali się młodzi alumni konwentów, w tym również zakonu cysterskiego, którzy pod wpływem humanizmu szerzonego na uniwersytetach byli otwarci na „nową naukę” reformatorów. Zmiana postawy młodych zakonników doprowadziła do wewnętrznego rozłamu zakonów, w związku z tym oficjalne przejęcie wyznania augsburskiego przez książęta pomorskie w 1534 roku, ustanawiające odejście Pomorza od katolicyzmu było logiczną konsekwencją stanu rzeczywistego wśród wiernych. Powyższa rozprawa przedstawia przebieg kasat dokonanych na klasztorach cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim. Głównym punktem odniesienia do dokumentacji źródłowych są zapiski sporządzone w przypadku klasztoru Eldena przez jednego z naocznych świadków zdarzeń – młodego zakonnika Antona Remmeldinga, a późniejszego pastora ewangelickiego. Mimo zabarwienia ideologicznego kronikarza przedstawiającego wcześniejsze wydarzenia już po przejściu na luteranizm, zapiski są ciekawym źródłem przedstawiającym dramaty międzyludzkie zakonników, którzy znaleźli się na ideologicznym froncie podziału między zagorzałymi obrońcami od stuleci przekazywanych wartości a radykalną nową nauką. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/10011reformacja na Pomorzucystersikasata zakonów na PomorzuJan BugenhagenAnton RemmeldingErazm von Manteuffel |
| spellingShingle | Gregor Ploch Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne reformacja na Pomorzu cystersi kasata zakonów na Pomorzu Jan Bugenhagen Anton Remmelding Erazm von Manteuffel |
| title | Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji |
| title_full | Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji |
| title_fullStr | Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji |
| title_full_unstemmed | Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji |
| title_short | Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji |
| title_sort | kasaty opactw cysterskich na pomorzu zaodrzanskim w okresie reformacji |
| topic | reformacja na Pomorzu cystersi kasata zakonów na Pomorzu Jan Bugenhagen Anton Remmelding Erazm von Manteuffel |
| url | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/10011 |
| work_keys_str_mv | AT gregorploch kasatyopactwcysterskichnapomorzuzaodrzanskimwokresiereformacji |