FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ
ÖZ: Fransız düşünür Michel Foucault bilgi üretme yolculuğunda önce özneye odaklanmış, bu amaçla dışlanmışlıkları (deli, suçlu, öğrenci, eşcinsel vb.), bunları üreten ve yeniden üreten söylemi, söylemin ilişkide olduğu iktidarı, iktidara içkin olan bilgiyi ve yine iktidarın yarattığı hakikatı açık...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Dokuz Eylul University
2021-09-01
|
Series: | Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1505137 |
_version_ | 1828018132728414208 |
---|---|
author | Safiye ATEŞ BURÇ |
author_facet | Safiye ATEŞ BURÇ |
author_sort | Safiye ATEŞ BURÇ |
collection | DOAJ |
description | ÖZ: Fransız düşünür Michel Foucault bilgi üretme yolculuğunda önce özneye
odaklanmış, bu amaçla dışlanmışlıkları (deli, suçlu, öğrenci, eşcinsel vb.), bunları üreten
ve yeniden üreten söylemi, söylemin ilişkide olduğu iktidarı, iktidara içkin olan bilgiyi ve
yine iktidarın yarattığı hakikatı açıklamaya girişmiştir. Ancak bir süre sonra rotası özneden
iktidara kaymıştır. Düşünür, iktidar nedir gibi bir soruya yanıt vermek yerine iktidarın,
dahası iktidar ilişkilerinin nasıllığına yanıt arar. Ayrıca iktidarı gündelik toplumsal
ilişkilerde somutlaştırıp, kapatılmayı ve bu kapatılmayı sağlayan kurumlara odaklanarak
iktidar ilişkilerinin dönüşümünü bize sunar. Egemenlikten disiplinci iktidara, yani gözetim
toplumuna, oradan da düzenleyici iktidara (biyo-iktidar) nasıl geçildiğini tarihsel bir
perspektif ve felsefi bir temelle ortaya koyar. Kapitalizmdeki teknolojik gelişmeler, iktidar
teknolojilerindeki bu dönüşümü sağlayan ana itkidir. Ancak sanayi tekniklerinin yanı sıra
siyasal teknolojiye, daha doğrusu iktidar teknolojisine odaklanmak gerekir. Bilgiye içkin
olan iktidar ve iktidar teknolojileri, geliştirdiği söylemlerle bedene ve nüfusa yayılmakta ve
neyin normal neyin anormal, neyin aynı neyin başka yada örneğin kimin namuslu kimin
namussuz olduğuna karar verebilmektedir. İşte bu çalışmada Foucault’nun iktidar analizi;
(iktidarın ürettiği) hakikat, (iktidarı derinleştiren, dilin desteklediği) söylem ve bilgi
dolayımıyla açıklanacak ve iktidar teknolojilerindeki dönüşüm tartışılacaktır. Ayrıca
Foucault’nun iktidar analizine yapılan eleştiriler ayrıntılandırılacaktır. Ana eksen ise
iktidar ilişkilerinin dönüşerek ilerlediği tezi olacaktır.
ABSTRACT:The French philosopher Michel Foucault firstly focused on the notion of “subject”
in his journey to produce knowledge, and for this purpose he tried to explain the exclusions
(mad, guilty, student, homosexual, etc.), the discourse that produces and reproduces them, the power to which the discourse relates, the knowledge related to power and the truth
created by power. But after a while, his thought route has shifted from the concept of the
subject to the notion of power. This thinker responds to the question of power, and
moreover, of the power relations, instead of answering a question such as what is power.
Foucault offers us the transformation of power relations, focusing on the institutions that
provide closure. . He reveals the historical perspective and a philosophical basis of how is
transferred from sovereignty to disciplinary power, from disciplinary power to surviallence
society and lastly from surviallence society to the regulatory power (bio-power).
Technological developments in capitalism are the main driving force behind such a
transformation. So, we should focus on political technology, more precisely power
technology, as well as industrial techniques. This paper which argues that power
transformations (power technology) aims to analyze and discuss the power in detail in the
thought and criticisms of Foucault. |
first_indexed | 2024-04-10T10:59:56Z |
format | Article |
id | doaj.art-6b40ab1503e8414ca34a7d9e591929ae |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1302-3284 1308-0911 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-10T10:59:56Z |
publishDate | 2021-09-01 |
publisher | Dokuz Eylul University |
record_format | Article |
series | Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
spelling | doaj.art-6b40ab1503e8414ca34a7d9e591929ae2023-02-15T16:19:46ZengDokuz Eylul UniversityDokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-32841308-09112021-09-0123312871309http://dx.doi.org/10.16953/deusosbil.859370FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜSafiye ATEŞ BURÇ0https://orcid.org/0000-0001-6506-8952Araş, Gör. Dr., Mardin Artuklu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler BölümüÖZ: Fransız düşünür Michel Foucault bilgi üretme yolculuğunda önce özneye odaklanmış, bu amaçla dışlanmışlıkları (deli, suçlu, öğrenci, eşcinsel vb.), bunları üreten ve yeniden üreten söylemi, söylemin ilişkide olduğu iktidarı, iktidara içkin olan bilgiyi ve yine iktidarın yarattığı hakikatı açıklamaya girişmiştir. Ancak bir süre sonra rotası özneden iktidara kaymıştır. Düşünür, iktidar nedir gibi bir soruya yanıt vermek yerine iktidarın, dahası iktidar ilişkilerinin nasıllığına yanıt arar. Ayrıca iktidarı gündelik toplumsal ilişkilerde somutlaştırıp, kapatılmayı ve bu kapatılmayı sağlayan kurumlara odaklanarak iktidar ilişkilerinin dönüşümünü bize sunar. Egemenlikten disiplinci iktidara, yani gözetim toplumuna, oradan da düzenleyici iktidara (biyo-iktidar) nasıl geçildiğini tarihsel bir perspektif ve felsefi bir temelle ortaya koyar. Kapitalizmdeki teknolojik gelişmeler, iktidar teknolojilerindeki bu dönüşümü sağlayan ana itkidir. Ancak sanayi tekniklerinin yanı sıra siyasal teknolojiye, daha doğrusu iktidar teknolojisine odaklanmak gerekir. Bilgiye içkin olan iktidar ve iktidar teknolojileri, geliştirdiği söylemlerle bedene ve nüfusa yayılmakta ve neyin normal neyin anormal, neyin aynı neyin başka yada örneğin kimin namuslu kimin namussuz olduğuna karar verebilmektedir. İşte bu çalışmada Foucault’nun iktidar analizi; (iktidarın ürettiği) hakikat, (iktidarı derinleştiren, dilin desteklediği) söylem ve bilgi dolayımıyla açıklanacak ve iktidar teknolojilerindeki dönüşüm tartışılacaktır. Ayrıca Foucault’nun iktidar analizine yapılan eleştiriler ayrıntılandırılacaktır. Ana eksen ise iktidar ilişkilerinin dönüşerek ilerlediği tezi olacaktır. ABSTRACT:The French philosopher Michel Foucault firstly focused on the notion of “subject” in his journey to produce knowledge, and for this purpose he tried to explain the exclusions (mad, guilty, student, homosexual, etc.), the discourse that produces and reproduces them, the power to which the discourse relates, the knowledge related to power and the truth created by power. But after a while, his thought route has shifted from the concept of the subject to the notion of power. This thinker responds to the question of power, and moreover, of the power relations, instead of answering a question such as what is power. Foucault offers us the transformation of power relations, focusing on the institutions that provide closure. . He reveals the historical perspective and a philosophical basis of how is transferred from sovereignty to disciplinary power, from disciplinary power to surviallence society and lastly from surviallence society to the regulatory power (bio-power). Technological developments in capitalism are the main driving force behind such a transformation. So, we should focus on political technology, more precisely power technology, as well as industrial techniques. This paper which argues that power transformations (power technology) aims to analyze and discuss the power in detail in the thought and criticisms of Foucault.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1505137foucaulti̇ktidarbiyoiktidari̇ktidar teknolojileripowerbiopowerrelationality |
spellingShingle | Safiye ATEŞ BURÇ FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi foucault i̇ktidar biyoiktidar i̇ktidar teknolojileri power biopower relationality |
title | FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ |
title_full | FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ |
title_fullStr | FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ |
title_full_unstemmed | FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ |
title_short | FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ |
title_sort | foucault da iktidar ve iktidar teknolojilerinin donusumu |
topic | foucault i̇ktidar biyoiktidar i̇ktidar teknolojileri power biopower relationality |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1505137 |
work_keys_str_mv | AT safiyeatesburc foucaultdaiktidarveiktidarteknolojilerinindonusumu |