Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt
Celem pracy jest przedstawienie ewolucyjnych wyjaśnień współpracy i altruizmu w świecie zwierząt oraz takich form relacji międzygatunkowych, które przynoszą korzyści stronom biorącym w nich udział. Przy wyjaśnianiu posługiwano się pojęciem doboru indywidualnego, doboru grupowego i doboru krewniaczeg...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
2021-06-01
|
| Series: | Studia Ecologiae et Bioethicae |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/seb/article/view/8786 |
| _version_ | 1811252687397715968 |
|---|---|
| author | Janusz Uchmański Sylwia Niczyporuk |
| author_facet | Janusz Uchmański Sylwia Niczyporuk |
| author_sort | Janusz Uchmański |
| collection | DOAJ |
| description | Celem pracy jest przedstawienie ewolucyjnych wyjaśnień współpracy i altruizmu w świecie zwierząt oraz takich form relacji międzygatunkowych, które przynoszą korzyści stronom biorącym w nich udział. Przy wyjaśnianiu posługiwano się pojęciem doboru indywidualnego, doboru grupowego i doboru krewniaczego. W pracy podkreślono istotność relacji wewnątrz- i międzygatunkowych w kształtowaniu obrazu przyrody. Analizując interakcje wewnątrzgatunkowe, skupiono się na wyjaśnieniu tego, jak stopień pokrewieństwa wpływa na relacje pomiędzy krewniakami i jakie są tego skutki w zależności od stopnia pokrewieństwa. Wprowadzono pojęcie doboru krewniaczego, przedstawiono liczne przykłady z tego zakresu oraz wyjaśniono regułę Hamiltona, która w sposób ilościowy ujmuje te zjawiska. Omawiając możliwość nawiązania współpracy między osobnikami niespokrewnionymi tego samego gatunku, wprowadzono pojęcie altruizmu odwzajemnionego i wyjaśniono schemat myślenia zwany dylematem więźnia. Rozważano także możliwe zmiany, jakim w trakcie koewolucji mogą podlegać relacje między gatunkami. W szczególności zastanawiano się, czy koewolucja może prowadzić do wzrostu natężenia pozytywnych relacji między gatunkami aż do przejawów międzygatunkowego altruizmu włącznie. Podano przykłady takiej współpracy, która polega na wzajemnym tworzeniu nisz ekologicznych. |
| first_indexed | 2024-04-12T16:39:22Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6b6ecf27bbcd42e29dc9a04091e17213 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1733-1218 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-12T16:39:22Z |
| publishDate | 2021-06-01 |
| publisher | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego |
| record_format | Article |
| series | Studia Ecologiae et Bioethicae |
| spelling | doaj.art-6b6ecf27bbcd42e29dc9a04091e172132022-12-22T03:24:52ZengWydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana WyszyńskiegoStudia Ecologiae et Bioethicae1733-12182021-06-0119210.21697/10.21697/seb.2021.19.2.08Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierzątJanusz Uchmański0Sylwia Niczyporuk1Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Centrum Ekologii i Ekofilozofii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Celem pracy jest przedstawienie ewolucyjnych wyjaśnień współpracy i altruizmu w świecie zwierząt oraz takich form relacji międzygatunkowych, które przynoszą korzyści stronom biorącym w nich udział. Przy wyjaśnianiu posługiwano się pojęciem doboru indywidualnego, doboru grupowego i doboru krewniaczego. W pracy podkreślono istotność relacji wewnątrz- i międzygatunkowych w kształtowaniu obrazu przyrody. Analizując interakcje wewnątrzgatunkowe, skupiono się na wyjaśnieniu tego, jak stopień pokrewieństwa wpływa na relacje pomiędzy krewniakami i jakie są tego skutki w zależności od stopnia pokrewieństwa. Wprowadzono pojęcie doboru krewniaczego, przedstawiono liczne przykłady z tego zakresu oraz wyjaśniono regułę Hamiltona, która w sposób ilościowy ujmuje te zjawiska. Omawiając możliwość nawiązania współpracy między osobnikami niespokrewnionymi tego samego gatunku, wprowadzono pojęcie altruizmu odwzajemnionego i wyjaśniono schemat myślenia zwany dylematem więźnia. Rozważano także możliwe zmiany, jakim w trakcie koewolucji mogą podlegać relacje między gatunkami. W szczególności zastanawiano się, czy koewolucja może prowadzić do wzrostu natężenia pozytywnych relacji między gatunkami aż do przejawów międzygatunkowego altruizmu włącznie. Podano przykłady takiej współpracy, która polega na wzajemnym tworzeniu nisz ekologicznych.https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/seb/article/view/8786dobór krewniaczypokrewieństwoaltruizmwspółpracaaltruizm odwzajemniony |
| spellingShingle | Janusz Uchmański Sylwia Niczyporuk Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt Studia Ecologiae et Bioethicae dobór krewniaczy pokrewieństwo altruizm współpraca altruizm odwzajemniony |
| title | Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt |
| title_full | Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt |
| title_fullStr | Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt |
| title_full_unstemmed | Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt |
| title_short | Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt |
| title_sort | przejawy i przyczyny altruizmu u zwierzat |
| topic | dobór krewniaczy pokrewieństwo altruizm współpraca altruizm odwzajemniony |
| url | https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/seb/article/view/8786 |
| work_keys_str_mv | AT januszuchmanski przejawyiprzyczynyaltruizmuuzwierzat AT sylwianiczyporuk przejawyiprzyczynyaltruizmuuzwierzat |