Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler

Nübüvvet, ulûhiyyet ve ahiret ile birlikte İslâm inanç esasının üç ilkesinden biridir. Peygamberliğe dair hususlar bilhassa diğer din mensuplarıyla girişilen inançla ilgili tartışmaların ardından kelâmcıların en önemli konularından biri hâline gelmiştir. Bunun bir sonucu olarak bütün kelâm ekolleri...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: İbrahim Toprak
Format: Article
Language:English
Published: Kader 2021-06-01
Series:Kader
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/kaderdergi/issue/63320/916167
_version_ 1797910038478585856
author İbrahim Toprak
author_facet İbrahim Toprak
author_sort İbrahim Toprak
collection DOAJ
description Nübüvvet, ulûhiyyet ve ahiret ile birlikte İslâm inanç esasının üç ilkesinden biridir. Peygamberliğe dair hususlar bilhassa diğer din mensuplarıyla girişilen inançla ilgili tartışmaların ardından kelâmcıların en önemli konularından biri hâline gelmiştir. Bunun bir sonucu olarak bütün kelâm ekolleri insanın peygambere duyduğu ihtiyacı öne çıkarmış ve bununla nübüvveti temellendirmeye çalışmıştır. Bu çalışmada fizikî ve ahlâkî özelliklerinin Hz. Muhammed’in (sav) nübüvvetine delil oluşu ele alınmıştır. Kelâm’da nübüvvetin ispatında genellikle mucizelerden hareket edilmiştir. Ancak Hz. Peygamber’in nübüvvetini kanıtlarken fizyonomisi ve üstün ahlâkî nitelikleri de gündeme gelmiş ve bilhassa müteahhir dönem kelâmında yaygın olarak kullanılmıştır. Çalışma, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte çalışmanın konusu, amacı, yöntemi ve kaynakları açıklanmıştır. Birinci bölümde kelâm ekollerinin, mutasavvıfların ve Müslüman filozofların, Hz. Muhammed’in (sav) sahip olduğu fizikî ve ahlâkî özelliklerin nebevî delaletine dair düşüncelerine yer verilmiş ve nübüvvetin ispatında mucize dışında delil kabul eden bilginlerin görüşleri serdedilerek değerlendirilmeye tâbi tutulmuştur. Aynı zamanda Hz. Peygamber’in şemâili ve yaşantısının, onun nübüvvetine delil kabul edilip edilemeyeceği, kabul edilecekse hangi kriterlerin geçerli olduğu; mucizeyi destekleyici deliller olarak mı kabul edileceği yoksa tek başına nübüvveti ispatta yeterli mi görüleceği ve bu özelliklerin mucize sayılıp sayılamayacağı mevzuları açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde öncelikle Hz. Peygamber’in bir beşer olduğu gerçeği ortaya konulmuştur. Ardından Hz. Peygamber’in nübüvvetini kanıtlamada delil kabul edilen fizikî ve ahlâkî üstünlükler detaylıca açıklanarak, bu hususiyetlerin nübüvveti kanıtlamadaki işlevi değerlendirilmiştir. Sonrasında ise Hz. Peygamber’in nübüvvetine delil kabul edilen duyularına ait özellikler ile kokusu, teninin yumuşaklığı, boyunun uzun görünmesi, nübüvvet mührü, nûranî beyazlığı gibi bedenî özelliklerine dair hususlar ele alınarak bunların peygamberliği kanıtlamadaki geçerliliği izah edilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Hz. Peygamber’in ahlâkî üstünlüklerine ve yaşantısına yer verilerek, bu özelliklerin onun nübüvvetini ispatlamadaki durumu açıklanmıştır. Hz. Peygamber’in doğru sözlü oluşu, güvenilirliği, zekiliği, her koşulda tebliğ görevine devam edişi, ismeti, merhameti, mütevazılığı, sabırlı oluşu, cesareti, hasbîliği, sade yaşantısı, yetkinleştirme gücü gibi özellikleri nübüvvetine delil olma bakımından ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Ardından oryantalistlerin Hz. Peygamber’in ahlâkına yönelik iddiaları genel çerçevede değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Sonuç olarak Hz. Peygamber’in bedenine ait bazı özelliklerini mucize kabul edip buradan hareketle peygamberliğini kanıtlama yönteminin isabetli olmadığını; ahlâkî özelliklerinin ise Kur’ân mucizesinin ardından onun nübüvvetini ispatlayan en güçlü ve kalıcı aklî deliller olduğunu söyleyebiliriz.
first_indexed 2024-04-10T11:17:58Z
format Article
id doaj.art-6c922c9e9c0c42cc956c194fbe8f5c3c
institution Directory Open Access Journal
issn 2602-2710
language English
last_indexed 2024-04-10T11:17:58Z
publishDate 2021-06-01
publisher Kader
record_format Article
series Kader
spelling doaj.art-6c922c9e9c0c42cc956c194fbe8f5c3c2023-02-15T16:18:46ZengKaderKader2602-27102021-06-011914244261137Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özelliklerİbrahim Toprak0SİNOP ÜNİVERSİTESİNübüvvet, ulûhiyyet ve ahiret ile birlikte İslâm inanç esasının üç ilkesinden biridir. Peygamberliğe dair hususlar bilhassa diğer din mensuplarıyla girişilen inançla ilgili tartışmaların ardından kelâmcıların en önemli konularından biri hâline gelmiştir. Bunun bir sonucu olarak bütün kelâm ekolleri insanın peygambere duyduğu ihtiyacı öne çıkarmış ve bununla nübüvveti temellendirmeye çalışmıştır. Bu çalışmada fizikî ve ahlâkî özelliklerinin Hz. Muhammed’in (sav) nübüvvetine delil oluşu ele alınmıştır. Kelâm’da nübüvvetin ispatında genellikle mucizelerden hareket edilmiştir. Ancak Hz. Peygamber’in nübüvvetini kanıtlarken fizyonomisi ve üstün ahlâkî nitelikleri de gündeme gelmiş ve bilhassa müteahhir dönem kelâmında yaygın olarak kullanılmıştır. Çalışma, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte çalışmanın konusu, amacı, yöntemi ve kaynakları açıklanmıştır. Birinci bölümde kelâm ekollerinin, mutasavvıfların ve Müslüman filozofların, Hz. Muhammed’in (sav) sahip olduğu fizikî ve ahlâkî özelliklerin nebevî delaletine dair düşüncelerine yer verilmiş ve nübüvvetin ispatında mucize dışında delil kabul eden bilginlerin görüşleri serdedilerek değerlendirilmeye tâbi tutulmuştur. Aynı zamanda Hz. Peygamber’in şemâili ve yaşantısının, onun nübüvvetine delil kabul edilip edilemeyeceği, kabul edilecekse hangi kriterlerin geçerli olduğu; mucizeyi destekleyici deliller olarak mı kabul edileceği yoksa tek başına nübüvveti ispatta yeterli mi görüleceği ve bu özelliklerin mucize sayılıp sayılamayacağı mevzuları açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde öncelikle Hz. Peygamber’in bir beşer olduğu gerçeği ortaya konulmuştur. Ardından Hz. Peygamber’in nübüvvetini kanıtlamada delil kabul edilen fizikî ve ahlâkî üstünlükler detaylıca açıklanarak, bu hususiyetlerin nübüvveti kanıtlamadaki işlevi değerlendirilmiştir. Sonrasında ise Hz. Peygamber’in nübüvvetine delil kabul edilen duyularına ait özellikler ile kokusu, teninin yumuşaklığı, boyunun uzun görünmesi, nübüvvet mührü, nûranî beyazlığı gibi bedenî özelliklerine dair hususlar ele alınarak bunların peygamberliği kanıtlamadaki geçerliliği izah edilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Hz. Peygamber’in ahlâkî üstünlüklerine ve yaşantısına yer verilerek, bu özelliklerin onun nübüvvetini ispatlamadaki durumu açıklanmıştır. Hz. Peygamber’in doğru sözlü oluşu, güvenilirliği, zekiliği, her koşulda tebliğ görevine devam edişi, ismeti, merhameti, mütevazılığı, sabırlı oluşu, cesareti, hasbîliği, sade yaşantısı, yetkinleştirme gücü gibi özellikleri nübüvvetine delil olma bakımından ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Ardından oryantalistlerin Hz. Peygamber’in ahlâkına yönelik iddiaları genel çerçevede değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Sonuç olarak Hz. Peygamber’in bedenine ait bazı özelliklerini mucize kabul edip buradan hareketle peygamberliğini kanıtlama yönteminin isabetli olmadığını; ahlâkî özelliklerinin ise Kur’ân mucizesinin ardından onun nübüvvetini ispatlayan en güçlü ve kalıcı aklî deliller olduğunu söyleyebiliriz.https://dergipark.org.tr/tr/pub/kaderdergi/issue/63320/916167kelâmhz. muhammednübüvvetin ispatıi̇nsanî özelliklerfizyonomişemâilahlâkkalāmprophet muhammadproof of prophethoodhumanitarian qualitiesphysiognomyshamāilmorality
spellingShingle İbrahim Toprak
Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler
Kader
kelâm
hz. muhammed
nübüvvetin ispatı
i̇nsanî özellikler
fizyonomi
şemâil
ahlâk
kalām
prophet muhammad
proof of prophethood
humanitarian qualities
physiognomy
shamāil
morality
title Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler
title_full Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler
title_fullStr Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler
title_full_unstemmed Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler
title_short Hz. Muhammed’in Nübüvvetine Delil Olan İnsanî Özellikler
title_sort hz muhammed in nubuvvetine delil olan insani ozellikler
topic kelâm
hz. muhammed
nübüvvetin ispatı
i̇nsanî özellikler
fizyonomi
şemâil
ahlâk
kalām
prophet muhammad
proof of prophethood
humanitarian qualities
physiognomy
shamāil
morality
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/kaderdergi/issue/63320/916167
work_keys_str_mv AT ibrahimtoprak hzmuhammedinnubuvvetinedelilolaninsaniozellikler