Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim
Eziler-Kıran (1990) "Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri" başlıklı yazısında, dilbilimin tümce düzleminde kalması nedeniyle "...sanatsal (yazın, resim, heykel) kullanımlardaki iletişim dizgelerini çözümlemede ve açıklamada..."(1990:51) yetersiz kalışını vurgulamaktadır. Ayrıca, gös...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
BÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş.
1991-02-01
|
Series: | Dilbilim Araştırmaları Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303058 |
Summary: | Eziler-Kıran (1990) "Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri" başlıklı yazısında, dilbilimin tümce düzleminde kalması nedeniyle "...sanatsal (yazın, resim, heykel) kullanımlardaki iletişim dizgelerini çözümlemede ve açıklamada..."(1990:51) yetersiz kalışını vurgulamaktadır. Ayrıca, göstergebilimin "... en çok... yazınsal çözümlemede..."(1990:52) kullanıldığını belirten yazar, "... günümüzde uzun (yazınsal ya da yazınsal olmayan) metinlerin, sözdizimlerin, anlamlarını belli yöntemlerle çözümleme yollarını geliştiren, yeniden yapılaştıran göstergebilim bir ölçüde Bakhtine'nin dileğini amacına ulaştırabilmiştir" (1990:58) diyerek metin düzlemindeki tercihini göstergebilimden yana koymaktadır. Çünkü, Eziler-Kıran a göre, dilbilim yöntemleri yananlam/düzanlam karşıtlığını çözümleyemedikleri gibi, göstergebilimin karmaşıklığı yanında hem biraz yalın, hem de anlamın içeriğini açıklamada yetersiz kalırlar.
Yazısında bağlamın önemini de vurgulayan Eziler-Kıran, dilbilimden yananlam/düzanlam karşıtlığını çözümlemesini beklerken, "...bağlamları çözümler, bağıntıları araştırır, söylemin mantığını ortaya koyar.." (1990:58) dediği göstergebiliminin bağlam anlayışına değinmemektedir.
Aşağıdaki yazıda, bildirişimdeki anlam-bağlam ilişkisine kısaca değinip, aynı çerçevede edimbilimin konumunu belirlemeye çalışacağız. |
---|---|
ISSN: | 1300-8552 2587-0939 |