Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim
Eziler-Kıran (1990) "Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri" başlıklı yazısında, dilbilimin tümce düzleminde kalması nedeniyle "...sanatsal (yazın, resim, heykel) kullanımlardaki iletişim dizgelerini çözümlemede ve açıklamada..."(1990:51) yetersiz kalışını vurgulamaktadır. Ayrıca, gös...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
BÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş.
1991-02-01
|
| Series: | Dilbilim Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303058 |
| _version_ | 1797906024237105152 |
|---|---|
| author | Gürkan Doğan |
| author_facet | Gürkan Doğan |
| author_sort | Gürkan Doğan |
| collection | DOAJ |
| description | Eziler-Kıran (1990) "Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri" başlıklı yazısında, dilbilimin tümce düzleminde kalması nedeniyle "...sanatsal (yazın, resim, heykel) kullanımlardaki iletişim dizgelerini çözümlemede ve açıklamada..."(1990:51) yetersiz kalışını vurgulamaktadır. Ayrıca, göstergebilimin "... en çok... yazınsal çözümlemede..."(1990:52) kullanıldığını belirten yazar, "... günümüzde uzun (yazınsal ya da yazınsal olmayan) metinlerin, sözdizimlerin, anlamlarını belli yöntemlerle çözümleme yollarını geliştiren, yeniden yapılaştıran göstergebilim bir ölçüde Bakhtine'nin dileğini amacına ulaştırabilmiştir" (1990:58) diyerek metin düzlemindeki tercihini göstergebilimden yana koymaktadır. Çünkü, Eziler-Kıran a göre, dilbilim yöntemleri yananlam/düzanlam karşıtlığını çözümleyemedikleri gibi, göstergebilimin karmaşıklığı yanında hem biraz yalın, hem de anlamın içeriğini açıklamada yetersiz kalırlar.
Yazısında bağlamın önemini de vurgulayan Eziler-Kıran, dilbilimden yananlam/düzanlam karşıtlığını çözümlemesini beklerken, "...bağlamları çözümler, bağıntıları araştırır, söylemin mantığını ortaya koyar.." (1990:58) dediği göstergebiliminin bağlam anlayışına değinmemektedir.
Aşağıdaki yazıda, bildirişimdeki anlam-bağlam ilişkisine kısaca değinip, aynı çerçevede edimbilimin konumunu belirlemeye çalışacağız. |
| first_indexed | 2024-04-10T10:14:34Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6ca348a1b5a64c31a28987ef0022c82a |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1300-8552 2587-0939 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T10:14:34Z |
| publishDate | 1991-02-01 |
| publisher | BÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş. |
| record_format | Article |
| series | Dilbilim Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-6ca348a1b5a64c31a28987ef0022c82a2023-02-15T16:21:58ZengBÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş.Dilbilim Araştırmaları Dergisi1300-85522587-09391991-02-01217987Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve EdimbilimGürkan DoğanEziler-Kıran (1990) "Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri" başlıklı yazısında, dilbilimin tümce düzleminde kalması nedeniyle "...sanatsal (yazın, resim, heykel) kullanımlardaki iletişim dizgelerini çözümlemede ve açıklamada..."(1990:51) yetersiz kalışını vurgulamaktadır. Ayrıca, göstergebilimin "... en çok... yazınsal çözümlemede..."(1990:52) kullanıldığını belirten yazar, "... günümüzde uzun (yazınsal ya da yazınsal olmayan) metinlerin, sözdizimlerin, anlamlarını belli yöntemlerle çözümleme yollarını geliştiren, yeniden yapılaştıran göstergebilim bir ölçüde Bakhtine'nin dileğini amacına ulaştırabilmiştir" (1990:58) diyerek metin düzlemindeki tercihini göstergebilimden yana koymaktadır. Çünkü, Eziler-Kıran a göre, dilbilim yöntemleri yananlam/düzanlam karşıtlığını çözümleyemedikleri gibi, göstergebilimin karmaşıklığı yanında hem biraz yalın, hem de anlamın içeriğini açıklamada yetersiz kalırlar. Yazısında bağlamın önemini de vurgulayan Eziler-Kıran, dilbilimden yananlam/düzanlam karşıtlığını çözümlemesini beklerken, "...bağlamları çözümler, bağıntıları araştırır, söylemin mantığını ortaya koyar.." (1990:58) dediği göstergebiliminin bağlam anlayışına değinmemektedir. Aşağıdaki yazıda, bildirişimdeki anlam-bağlam ilişkisine kısaca değinip, aynı çerçevede edimbilimin konumunu belirlemeye çalışacağız.http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303058göstergebilimedimbilim |
| spellingShingle | Gürkan Doğan Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim Dilbilim Araştırmaları Dergisi göstergebilim edimbilim |
| title | Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim |
| title_full | Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim |
| title_fullStr | Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim |
| title_full_unstemmed | Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim |
| title_short | Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Edimbilim |
| title_sort | dilbilim gostergebilim iliskileri ve edimbilim |
| topic | göstergebilim edimbilim |
| url | http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303058 |
| work_keys_str_mv | AT gurkandogan dilbilimgostergebilimiliskileriveedimbilim |