نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی
تعیین حقابه زیست‌محیطی رودخانه‌ها با استفاده از روش‌های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی با توجه به اطلاعات در دسترس و هزینه و زمان کمتر، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. نکته حائز اهمیت در استفاده از این روش‌ها، مد نظر قرار دادن شرایط طبیعی رودخانه با حذف اثر برداشت‌های بالادست است. برای بررسی ضرورت طبیعی‌سا...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Tehran, College of Aburaihan
2022-08-01
|
| Series: | مدیریت آب و آبیاری |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jwim.ut.ac.ir/article_87573_cbf53e6f7d66465fefe597f26aaf1585.pdf |
| _version_ | 1818020980496269312 |
|---|---|
| author | شمیم طاهری گرجی علی مریدی سید محمد رضا مجدزاده طباطبایی |
| author_facet | شمیم طاهری گرجی علی مریدی سید محمد رضا مجدزاده طباطبایی |
| author_sort | شمیم طاهری گرجی |
| collection | DOAJ |
| description | تعیین حقابه زیست‌محیطی رودخانه‌ها با استفاده از روش‌های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی با توجه به اطلاعات در دسترس و هزینه و زمان کمتر، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. نکته حائز اهمیت در استفاده از این روش‌ها، مد نظر قرار دادن شرایط طبیعی رودخانه با حذف اثر برداشت‌های بالادست است. برای بررسی ضرورت طبیعی‌سازی جریان و تأثیر آن بر تعیین حقابه زیست‌محیطی رودخانه زاینده‌رود در محل ایستگاه سد تنظیمی (قبل از برداشت‌های عمده شرب، صنعت و کشاورزی) و ایستگاه ورزنه (در نزدیکی تالاب گاوخونی و پس از برداشت‌ها و نفوذ آب) به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. حقابه زیست‌محیطی بر اساس روش تنانت با استفاده از دبی‌های مشاهداتی و طبیعی شده در ایستگاه ورزنه، نشان داد که در صورت استفاده از دبی‌های مشاهداتی، حقابه زیست‌محیطی در حدود 0/6 متر مکعب بر ثانیه به دست خواهد آمد که عملاً آبی در رودخانه جریان نخواهد یافت. در صورتی که با استفاده از دبی طبیعی شده، 16 درصد از پتانسیل رواناب حوضه به محیط زیست اختصاص خواهد یافت. حقابه زیست‌محیطی بدست آمده از روش محیط خیس شده با الگوریتم شیب منحنی در ایستگاه سد تنظیمی و ورزنه، به ترتیب 13 و 16 درصد از متوسط دبی طبیعی سالانه کل را برآورد کرده است، که این مقدار در محدوده نتایج قابل قبول روش تنانت اصلاح شده قرار گرفته است. در نتیجه استفاده از روش تنانت اصلاح شده به دلیل سهولت در محاسبه و ارائه توزیع ماهانه حقابه زیست‌محیطی به شرط استفاده از سری زمانی دبی طبیعی شده در محل ایستگاه‌های مورد مطالعه توصیه می‌شود. |
| first_indexed | 2024-04-14T08:12:53Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6ce7a35fe9cf4989b8bb1151282dc116 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2251-6298 2382-9931 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-14T08:12:53Z |
| publishDate | 2022-08-01 |
| publisher | University of Tehran, College of Aburaihan |
| record_format | Article |
| series | مدیریت آب و آبیاری |
| spelling | doaj.art-6ce7a35fe9cf4989b8bb1151282dc1162022-12-22T02:04:29ZfasUniversity of Tehran, College of Aburaihanمدیریت آب و آبیاری2251-62982382-99312022-08-0112361562810.22059/jwim.2022.339173.96887573نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکیشمیم طاهری گرجی0علی مریدی1سید محمد رضا مجدزاده طباطبایی2دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی منابع آب، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.استادیار، گروه مهندسی منابع آب، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.تعیین حقابه زیست‌محیطی رودخانه‌ها با استفاده از روش‌های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی با توجه به اطلاعات در دسترس و هزینه و زمان کمتر، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. نکته حائز اهمیت در استفاده از این روش‌ها، مد نظر قرار دادن شرایط طبیعی رودخانه با حذف اثر برداشت‌های بالادست است. برای بررسی ضرورت طبیعی‌سازی جریان و تأثیر آن بر تعیین حقابه زیست‌محیطی رودخانه زاینده‌رود در محل ایستگاه سد تنظیمی (قبل از برداشت‌های عمده شرب، صنعت و کشاورزی) و ایستگاه ورزنه (در نزدیکی تالاب گاوخونی و پس از برداشت‌ها و نفوذ آب) به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. حقابه زیست‌محیطی بر اساس روش تنانت با استفاده از دبی‌های مشاهداتی و طبیعی شده در ایستگاه ورزنه، نشان داد که در صورت استفاده از دبی‌های مشاهداتی، حقابه زیست‌محیطی در حدود 0/6 متر مکعب بر ثانیه به دست خواهد آمد که عملاً آبی در رودخانه جریان نخواهد یافت. در صورتی که با استفاده از دبی طبیعی شده، 16 درصد از پتانسیل رواناب حوضه به محیط زیست اختصاص خواهد یافت. حقابه زیست‌محیطی بدست آمده از روش محیط خیس شده با الگوریتم شیب منحنی در ایستگاه سد تنظیمی و ورزنه، به ترتیب 13 و 16 درصد از متوسط دبی طبیعی سالانه کل را برآورد کرده است، که این مقدار در محدوده نتایج قابل قبول روش تنانت اصلاح شده قرار گرفته است. در نتیجه استفاده از روش تنانت اصلاح شده به دلیل سهولت در محاسبه و ارائه توزیع ماهانه حقابه زیست‌محیطی به شرط استفاده از سری زمانی دبی طبیعی شده در محل ایستگاه‌های مورد مطالعه توصیه می‌شود.https://jwim.ut.ac.ir/article_87573_cbf53e6f7d66465fefe597f26aaf1585.pdfپایداری جریانرودخانه زاینده‌رودروش تنانت اصلاح‌شدهروش محیط خیس‌شدهروش مونتانا |
| spellingShingle | شمیم طاهری گرجی علی مریدی سید محمد رضا مجدزاده طباطبایی نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی مدیریت آب و آبیاری پایداری جریان رودخانه زاینده‌رود روش تنانت اصلاح‌شده روش محیط خیس‌شده روش مونتانا |
| title | نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی |
| title_full | نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی |
| title_fullStr | نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی |
| title_full_unstemmed | نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی |
| title_short | نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی |
| title_sort | نقش طبیعی‌سازی جریان در برآورد حقابه زیست‌محیطی به روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی |
| topic | پایداری جریان رودخانه زاینده‌رود روش تنانت اصلاح‌شده روش محیط خیس‌شده روش مونتانا |
| url | https://jwim.ut.ac.ir/article_87573_cbf53e6f7d66465fefe597f26aaf1585.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sẖmymṭạhrygrjy nqsẖṭbyʿysạzyjryạndrbrậwrdḥqạbhzystmḥyṭybhrwsẖhạyhydrwlyḵywhydrwlwzẖyḵy AT ʿlymrydy nqsẖṭbyʿysạzyjryạndrbrậwrdḥqạbhzystmḥyṭybhrwsẖhạyhydrwlyḵywhydrwlwzẖyḵy AT sydmḥmdrḍạmjdzạdhṭbạṭbạyy nqsẖṭbyʿysạzyjryạndrbrậwrdḥqạbhzystmḥyṭybhrwsẖhạyhydrwlyḵywhydrwlwzẖyḵy |