Summary: | Wszystko co obecny czytelnik wie na temat frankońskiej erudytki z Septymanii, zawdzięcza pozostawionemu przez nią bardzo oryginalnemu dziełu — Liber manualis (Handbook). Utwór ten autorka zadedykowała swemu synowi Wilhelmowi. Na unikatowość dzieła wpływa fakt, iż Dhuoda jest jedyną kobietą na przestrzeni dziesięciu wieków, która przekazała historii tak bardzo osobiste świadectwo swej twórczości. Opracowała dzieło w gatunku, który był bardzo popularny pośród uczonych karolińskich, tzw. speculum — zwierciadło. Jednocześnie gatunek ten posiada sięgającą starożytności bogatą tradycję literacką. Asumptem do skomponowania Podręcznika stały się dramatyczne okoliczności, w których znalazła się młoda arystokratka. Brutalna polityka wewnętrzna odebrała jej ukochanych synów. Fizyczna rozłąka z najbliższymi stała się dla Dhuody źródłem niewypowiedzianej tęsknoty i cierpienia. Dydaktyczne dzieło, które w obliczu tak wielkich wzruszeń zdecydowała się napisać, stało się czymś w rodzaju duchowego łącznika pomiędzy kochającą matką, a przebywającymi z dala synami. Duchowy testament, który stworzyła Dhuoda, stanowi efekt głębokich przemyśleń na temat chrześcijańskiej miłości. Jest moralną i religijną instrukcją dla dzieci. Praca frankońskiej arystokratki stała się pierwszym, tak osobistym, świadectwem medytacji Boga przez osobę świecką. Zawiera liczne rady dotyczące spraw doczesnych i duchowych. Jest to niezwykle pomysłowe dzieło, które księżna upiększyła matczynymi, moralizatorskimi radami opartymi na chrześcijańskiej prawdzie o miłosierdziu. Analiza traktatu podpowiada, iż jedynym źródłem siły i nadziei Dhuody była miłość do Boga. Bardzo głęboka i dojrzała. Zdaniem autorki, wszystkie prawe zachowania człowieka są wypracowane dzięki uwielbieniu Boga. Taką zasadę starała się przekazać potomnym. Dhuoda nie tylko sama kontempluje Boga, podpowiada także jak zbliżać się do sacrum. Liber manualis daje nam więc możliwość przelotnego wejrzenia w serce i duszę bardzo nieszczęśliwej, ale jednocześnie głęboko wierzącej, kobiety żyjącej w wiekach średnich.
|