"Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga
Wszystko co obecny czytelnik wie na temat frankońskiej erudytki z Septymanii, zawdzięcza pozostawionemu przez nią bardzo oryginalnemu dziełu — Liber manualis (Handbook). Utwór ten autorka zadedykowała swemu synowi Wilhelmowi. Na unikatowość dzieła wpływa fakt, iż Dhuoda jest jedyną kobietą na przest...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
2012-12-01
|
| Series: | Studia Warmińskie |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/sw/article/view/273 |
| _version_ | 1818047576959614976 |
|---|---|
| author | Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn |
| author_facet | Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn |
| author_sort | Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn |
| collection | DOAJ |
| description | Wszystko co obecny czytelnik wie na temat frankońskiej erudytki z Septymanii, zawdzięcza pozostawionemu przez nią bardzo oryginalnemu dziełu — Liber manualis (Handbook). Utwór ten autorka zadedykowała swemu synowi Wilhelmowi. Na unikatowość dzieła wpływa fakt, iż Dhuoda jest jedyną kobietą na przestrzeni dziesięciu wieków, która przekazała historii tak bardzo osobiste świadectwo swej twórczości. Opracowała dzieło w gatunku, który był bardzo popularny pośród uczonych karolińskich, tzw. speculum — zwierciadło. Jednocześnie gatunek ten posiada sięgającą starożytności bogatą tradycję literacką. Asumptem do skomponowania Podręcznika stały się dramatyczne okoliczności, w których znalazła się młoda arystokratka. Brutalna polityka wewnętrzna odebrała jej ukochanych synów. Fizyczna rozłąka z najbliższymi stała się dla Dhuody źródłem niewypowiedzianej tęsknoty i cierpienia. Dydaktyczne dzieło, które w obliczu tak wielkich wzruszeń zdecydowała się napisać, stało się czymś w rodzaju duchowego łącznika pomiędzy kochającą matką, a przebywającymi z dala synami. Duchowy testament, który stworzyła Dhuoda, stanowi efekt głębokich przemyśleń na temat chrześcijańskiej miłości. Jest moralną i religijną instrukcją dla dzieci. Praca frankońskiej arystokratki stała się pierwszym, tak osobistym, świadectwem medytacji Boga przez osobę świecką. Zawiera liczne rady dotyczące spraw doczesnych i duchowych. Jest to niezwykle pomysłowe dzieło, które księżna upiększyła matczynymi, moralizatorskimi radami opartymi na chrześcijańskiej prawdzie o miłosierdziu. Analiza traktatu podpowiada, iż jedynym źródłem siły i nadziei Dhuody była miłość do Boga. Bardzo głęboka i dojrzała. Zdaniem autorki, wszystkie prawe zachowania człowieka są wypracowane dzięki uwielbieniu Boga. Taką zasadę starała się przekazać potomnym. Dhuoda nie tylko sama kontempluje Boga, podpowiada także jak zbliżać się do sacrum. Liber manualis daje nam więc możliwość przelotnego wejrzenia w serce i duszę bardzo nieszczęśliwej, ale jednocześnie głęboko wierzącej, kobiety żyjącej w wiekach średnich. |
| first_indexed | 2024-12-10T10:08:00Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6e1e3f0dc63147c8a983ae054454a711 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0137-6624 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-12-10T10:08:00Z |
| publishDate | 2012-12-01 |
| publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie |
| record_format | Article |
| series | Studia Warmińskie |
| spelling | doaj.art-6e1e3f0dc63147c8a983ae054454a7112022-12-22T01:53:11ZdeuWydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w OlsztynieStudia Warmińskie0137-66242012-12-014934135710.31648/sw.273273"Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji BogaMałgorzata Chudzikowska-Wołoszyn0Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Kurta Obitza 1, 10-725 OlsztynWszystko co obecny czytelnik wie na temat frankońskiej erudytki z Septymanii, zawdzięcza pozostawionemu przez nią bardzo oryginalnemu dziełu — Liber manualis (Handbook). Utwór ten autorka zadedykowała swemu synowi Wilhelmowi. Na unikatowość dzieła wpływa fakt, iż Dhuoda jest jedyną kobietą na przestrzeni dziesięciu wieków, która przekazała historii tak bardzo osobiste świadectwo swej twórczości. Opracowała dzieło w gatunku, który był bardzo popularny pośród uczonych karolińskich, tzw. speculum — zwierciadło. Jednocześnie gatunek ten posiada sięgającą starożytności bogatą tradycję literacką. Asumptem do skomponowania Podręcznika stały się dramatyczne okoliczności, w których znalazła się młoda arystokratka. Brutalna polityka wewnętrzna odebrała jej ukochanych synów. Fizyczna rozłąka z najbliższymi stała się dla Dhuody źródłem niewypowiedzianej tęsknoty i cierpienia. Dydaktyczne dzieło, które w obliczu tak wielkich wzruszeń zdecydowała się napisać, stało się czymś w rodzaju duchowego łącznika pomiędzy kochającą matką, a przebywającymi z dala synami. Duchowy testament, który stworzyła Dhuoda, stanowi efekt głębokich przemyśleń na temat chrześcijańskiej miłości. Jest moralną i religijną instrukcją dla dzieci. Praca frankońskiej arystokratki stała się pierwszym, tak osobistym, świadectwem medytacji Boga przez osobę świecką. Zawiera liczne rady dotyczące spraw doczesnych i duchowych. Jest to niezwykle pomysłowe dzieło, które księżna upiększyła matczynymi, moralizatorskimi radami opartymi na chrześcijańskiej prawdzie o miłosierdziu. Analiza traktatu podpowiada, iż jedynym źródłem siły i nadziei Dhuody była miłość do Boga. Bardzo głęboka i dojrzała. Zdaniem autorki, wszystkie prawe zachowania człowieka są wypracowane dzięki uwielbieniu Boga. Taką zasadę starała się przekazać potomnym. Dhuoda nie tylko sama kontempluje Boga, podpowiada także jak zbliżać się do sacrum. Liber manualis daje nam więc możliwość przelotnego wejrzenia w serce i duszę bardzo nieszczęśliwej, ale jednocześnie głęboko wierzącej, kobiety żyjącej w wiekach średnich.https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/sw/article/view/273Dhuoda z Setymaniiliteratura karolińskahistoria literatury wczesnośredniowiecznejspeculum principisliteratura parenetyczna |
| spellingShingle | Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn "Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga Studia Warmińskie Dhuoda z Setymanii literatura karolińska historia literatury wczesnośredniowiecznej speculum principis literatura parenetyczna |
| title | "Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga |
| title_full | "Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga |
| title_fullStr | "Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga |
| title_full_unstemmed | "Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga |
| title_short | "Liber manualis" księżnej Dhuody z Septymanii (ok. 803-843) jako instrukcja i świadectwo kontemplacji Boga |
| title_sort | liber manualis ksieznej dhuody z septymanii ok 803 843 jako instrukcja i swiadectwo kontemplacji boga |
| topic | Dhuoda z Setymanii literatura karolińska historia literatury wczesnośredniowiecznej speculum principis literatura parenetyczna |
| url | https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/sw/article/view/273 |
| work_keys_str_mv | AT małgorzatachudzikowskawołoszyn libermanualisksieznejdhuodyzseptymaniiok803843jakoinstrukcjaiswiadectwokontemplacjiboga |