KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE
Kütahya Ovası içme, tarımsal ve endüstriyel su temininin yoğun olarak yer altı sularına bağlı olduğu Türkiye ovalarından biridir. Yerel halk genellikle sığ alüvyon akifer sularını ve kısmen de Felent ve Porsuk çaylarının sularını kullanmaktadır. Yüzey ve yer altı suyu kalitesinin değerlendirilmesi,...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
General Directorate of Mineral Research and Exploration
2015-06-01
|
| Series: | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52485?publisher=mta |
| _version_ | 1797917929665200128 |
|---|---|
| author | Berihu Abadi BERHE Mehmet ÇELİK Uğur DOKUZ |
| author_facet | Berihu Abadi BERHE Mehmet ÇELİK Uğur DOKUZ |
| author_sort | Berihu Abadi BERHE |
| collection | DOAJ |
| description | Kütahya Ovası içme,
tarımsal ve endüstriyel su temininin yoğun olarak yer altı sularına bağlı
olduğu Türkiye ovalarından biridir. Yerel halk genellikle sığ alüvyon akifer
sularını ve kısmen de Felent ve Porsuk çaylarının sularını kullanmaktadır.
Yüzey ve yer altı suyu kalitesinin değerlendirilmesi, bu suların içme, sulama
ve endüstriyel amaçlarla sürdürülebilir şekilde kullanılabilmesini sağlamak
bakımından son derece önemlidir. Kütahya Ovası’nın su kalitesinin daha iyi
anlaşılabilmesi için yüzey ve yer altı suyunun kimyasal özellikleri detaylı
olarak çalışılmıştır. Ovanın içinden ve civarından toplam 21 yer altı suyu ve 6
yüzey suyu numunesi toplanmıştır. Çoğu su örneği için iyonların göreli
bollukları (meq/l); katyonlar için Ca+2>Mg+2 >(Na+ +K+ ), anyonlar için
ise HCO3 - >SO4 -2 >Cl- şeklindedir. Bölgede yüzey ve yer altı suyunun
ana iyon kimyasına bağlı olarak 5 hidrokimyasal fasiyes belirlenmiştir. Bununla
birlikte çalışma alanındaki baskın su tipi Aralık 2013 ve Haziran 2014
dönemlerinde Ca-Mg/ Mg-Ca-HCO3 ’dır. İki örnekleme dönemi boyunca hidrokimyasal
fasiyesi değiştirecek düzeyde bir değişim saptanmamıştır. Sodyum Adsorbsiyon
Oranı (SAR), Kalıntı Sodyum Karbonat (RSC), Sodyum yüzdesi (%Na), Permeabilite
İndeksi (PI), Kelley İndeksi (KI), Magnezyum Oranı (MR) ve Potansiyel Tuzluluk
(PS) gibi kimyasal indeksler ve toplam sertlik (TH) hesaplanmıştır. Sonuçlar,
su örneklerinin SAR, RSC ve KI değerlerine göre %100’ü, % Na de- ğerlerine göre
%92,6’sı, PI ve PS değerlerine göre %85,2’si ve MR değerlerine göre %70,4’si
sulamada kullanım için uygun bulunmuştur. Özetle, Kütahya Ovası’ndaki yüzey ve
yer altı sularının kalitesinin genel olarak sulama için uygun olduğu
belirlenmiştir. |
| first_indexed | 2024-04-10T13:21:23Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6e274b9331ca4167ac754041a6d10f04 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0026-4563 2651-3048 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T13:21:23Z |
| publishDate | 2015-06-01 |
| publisher | General Directorate of Mineral Research and Exploration |
| record_format | Article |
| series | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| spelling | doaj.art-6e274b9331ca4167ac754041a6d10f042023-02-15T16:12:02ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30482015-06-0115014516210.19111/bmre.9543176KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYEBerihu Abadi BERHEMehmet ÇELİKUğur DOKUZKütahya Ovası içme, tarımsal ve endüstriyel su temininin yoğun olarak yer altı sularına bağlı olduğu Türkiye ovalarından biridir. Yerel halk genellikle sığ alüvyon akifer sularını ve kısmen de Felent ve Porsuk çaylarının sularını kullanmaktadır. Yüzey ve yer altı suyu kalitesinin değerlendirilmesi, bu suların içme, sulama ve endüstriyel amaçlarla sürdürülebilir şekilde kullanılabilmesini sağlamak bakımından son derece önemlidir. Kütahya Ovası’nın su kalitesinin daha iyi anlaşılabilmesi için yüzey ve yer altı suyunun kimyasal özellikleri detaylı olarak çalışılmıştır. Ovanın içinden ve civarından toplam 21 yer altı suyu ve 6 yüzey suyu numunesi toplanmıştır. Çoğu su örneği için iyonların göreli bollukları (meq/l); katyonlar için Ca+2>Mg+2 >(Na+ +K+ ), anyonlar için ise HCO3 - >SO4 -2 >Cl- şeklindedir. Bölgede yüzey ve yer altı suyunun ana iyon kimyasına bağlı olarak 5 hidrokimyasal fasiyes belirlenmiştir. Bununla birlikte çalışma alanındaki baskın su tipi Aralık 2013 ve Haziran 2014 dönemlerinde Ca-Mg/ Mg-Ca-HCO3 ’dır. İki örnekleme dönemi boyunca hidrokimyasal fasiyesi değiştirecek düzeyde bir değişim saptanmamıştır. Sodyum Adsorbsiyon Oranı (SAR), Kalıntı Sodyum Karbonat (RSC), Sodyum yüzdesi (%Na), Permeabilite İndeksi (PI), Kelley İndeksi (KI), Magnezyum Oranı (MR) ve Potansiyel Tuzluluk (PS) gibi kimyasal indeksler ve toplam sertlik (TH) hesaplanmıştır. Sonuçlar, su örneklerinin SAR, RSC ve KI değerlerine göre %100’ü, % Na de- ğerlerine göre %92,6’sı, PI ve PS değerlerine göre %85,2’si ve MR değerlerine göre %70,4’si sulamada kullanım için uygun bulunmuştur. Özetle, Kütahya Ovası’ndaki yüzey ve yer altı sularının kalitesinin genel olarak sulama için uygun olduğu belirlenmiştir.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52485?publisher=mtaSu KimyasıSu KalitesiHidrokimyasal FasiyesKimyasal İndeksTarımsal SulamaKütahya Ovası-ChemistryWater QualityHydrochemical FaciesChemical IndexAgricultural IrrigationKütahya Plain |
| spellingShingle | Berihu Abadi BERHE Mehmet ÇELİK Uğur DOKUZ KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE Bulletin of the Mineral Research and Exploration Su Kimyası Su Kalitesi Hidrokimyasal Fasiyes Kimyasal İndeks Tarımsal Sulama Kütahya Ovası - Chemistry Water Quality Hydrochemical Facies Chemical Index Agricultural Irrigation Kütahya Plain |
| title | KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE |
| title_full | KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE |
| title_fullStr | KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE |
| title_full_unstemmed | KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE |
| title_short | KÜTAHYA OVASI’NDAKİ YÜZEY VE YER ALTI SULARININ SULAMA SUYU KALİTESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, TÜRKİYE |
| title_sort | kutahya ovasi ndaki yuzey ve yer alti sularinin sulama suyu kalitesi acisindan incelenmesi turkiye |
| topic | Su Kimyası Su Kalitesi Hidrokimyasal Fasiyes Kimyasal İndeks Tarımsal Sulama Kütahya Ovası - Chemistry Water Quality Hydrochemical Facies Chemical Index Agricultural Irrigation Kütahya Plain |
| url | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52485?publisher=mta |
| work_keys_str_mv | AT berihuabadiberhe kutahyaovasindakiyuzeyveyeraltisularininsulamasuyukalitesiacisindanincelenmesiturkiye AT mehmetcelik kutahyaovasindakiyuzeyveyeraltisularininsulamasuyukalitesiacisindanincelenmesiturkiye AT ugurdokuz kutahyaovasindakiyuzeyveyeraltisularininsulamasuyukalitesiacisindanincelenmesiturkiye |