تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L)
کم آبی از جمله عواملی است که با ایجاد محدودیت در رشد، دست یابی به عملکرد بالا را دشوار می سازد و استفاده بهینه از آب نقش مهمی در حصول عملکرد مورد انتظار دارد. همچنین، توجه به نقش مدیریتی کاربرد برخی از مواد افزودنی نظیر سوپرجاذب ها به منظور استفاده بهینه از آب در کشاورزی، در شرایط تنش کم آبی از ا...
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Islamic Azad University, Tabriz Branch
2022-07-01
|
| Series: | Ikufīziyuluzhī-i Giyāhān-i Zirā̒ī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jcep.tabriz.iau.ir/article_693598_33c83734b7c4ded21f3cb07855e2c2a7.pdf |
| _version_ | 1797996770702131200 |
|---|---|
| author | سیده نساء شاهرخی احمد نادری پیام پزشکپور مانی مجدم عادل مدحج |
| author_facet | سیده نساء شاهرخی احمد نادری پیام پزشکپور مانی مجدم عادل مدحج |
| author_sort | سیده نساء شاهرخی |
| collection | DOAJ |
| description | کم آبی از جمله عواملی است که با ایجاد محدودیت در رشد، دست یابی به عملکرد بالا را دشوار می سازد و استفاده بهینه از آب نقش مهمی در حصول عملکرد مورد انتظار دارد. همچنین، توجه به نقش مدیریتی کاربرد برخی از مواد افزودنی نظیر سوپرجاذب ها به منظور استفاده بهینه از آب در کشاورزی، در شرایط تنش کم آبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین منظور آزمایشی به‌صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 94- 1393 در ایستگاه تحقیقاتی سراب چنگائی، خرمآباد به اجرا درآمد. تیمار آبیاری تکمیلی در سه سطح دیم، آبیاری تکمیلی در مرحله 50 درصد گل‌دهی و آبیاری تکمیلی در مرحله 50 درصد گل‌دهی + 50 درصد غلاف‌دهی) در کرتهای اصلی، سوپرجاذب (مصرف 90 کیلوگرم در هکتار و عدم مصرف) در کرتهای فرعی و ارقام نخود (آرمان، آزاد، هاشم، عادل و لاین ILC482) در کرت های فرعی-فرعی قرار داده شدند. بیشترین عملکرد دانه و پروتئین (به ترتیب 3890 و 870 کیلوگرم در هکتار)، در شرایط آبیاری تکمیلی در دو مرحله و مصرف سوپرجاذب به‌دست آمد که نسبت به شاهد دیم و عدم مصرف سوپرجاذب به‌ترتیب 24 و 21 درصد بیشتر بود. بیشترین شاخص سبزینگی برگ (39/22)، تعداد غلاف در بوته (22/1)، وزن صد دانه (52/4 گرم) و عملکرد زیستی (5431/5 کیلوگرم در هکتار) مربوط به آبیاری دو مرحله ای بود. همچنین بیشترین تعداد غلاف در بوته (27/7) در رقم هاشم و مصرف سوپرجاذب مشاهده شد که نسبت به عدم مصرف سوپرجاذب در همین رقم به‌ترتیب 34 درصد بیشتر بود. برهمکنش سوپرجاذب و رقم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (4159 کیلوگرم در هکتار)، نیتروژن دانه (3/69 درصد) و عملکرد پروتئین (960 کیلوگرم در هکتار) در رقم عادل و در شرایط مصرف سوپرجاذب بود. در شرایط دیم، مصرف سوپرجاذب باعث افزایش عملکرد دانه و عملکرد پروتیئن ژنوتیپ های نخود شد. نتایج نشان داد که در تمام سطوح آبیاری تکمیلی، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب موجب بهبود شرایط رشدی گیاه و افزایش معنی دار کمیت دانه گردید. |
| first_indexed | 2024-04-11T10:22:46Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-6f63e0220fba4fb6a7b91b30edebf24b |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2538-1822 2476-731X |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-11T10:22:46Z |
| publishDate | 2022-07-01 |
| publisher | Islamic Azad University, Tabriz Branch |
| record_format | Article |
| series | Ikufīziyuluzhī-i Giyāhān-i Zirā̒ī |
| spelling | doaj.art-6f63e0220fba4fb6a7b91b30edebf24b2022-12-22T04:29:43ZfasIslamic Azad University, Tabriz BranchIkufīziyuluzhī-i Giyāhān-i Zirā̒ī2538-18222476-731X2022-07-01162 (62) تابستان20121610.30495/JCEP.2022.1902094.1693693598تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L)سیده نساء شاهرخی0احمد نادری1پیام پزشکپور2مانی مجدم3عادل مدحج4گروه زراعت، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران گروه زراعت، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایران- گروه زراعت، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایران. - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران-گروه زراعت، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایران -بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرمآباد، ایرانگروه زراعت، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایرانگروه زراعت، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایرانکم آبی از جمله عواملی است که با ایجاد محدودیت در رشد، دست یابی به عملکرد بالا را دشوار می سازد و استفاده بهینه از آب نقش مهمی در حصول عملکرد مورد انتظار دارد. همچنین، توجه به نقش مدیریتی کاربرد برخی از مواد افزودنی نظیر سوپرجاذب ها به منظور استفاده بهینه از آب در کشاورزی، در شرایط تنش کم آبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین منظور آزمایشی به‌صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 94- 1393 در ایستگاه تحقیقاتی سراب چنگائی، خرمآباد به اجرا درآمد. تیمار آبیاری تکمیلی در سه سطح دیم، آبیاری تکمیلی در مرحله 50 درصد گل‌دهی و آبیاری تکمیلی در مرحله 50 درصد گل‌دهی + 50 درصد غلاف‌دهی) در کرتهای اصلی، سوپرجاذب (مصرف 90 کیلوگرم در هکتار و عدم مصرف) در کرتهای فرعی و ارقام نخود (آرمان، آزاد، هاشم، عادل و لاین ILC482) در کرت های فرعی-فرعی قرار داده شدند. بیشترین عملکرد دانه و پروتئین (به ترتیب 3890 و 870 کیلوگرم در هکتار)، در شرایط آبیاری تکمیلی در دو مرحله و مصرف سوپرجاذب به‌دست آمد که نسبت به شاهد دیم و عدم مصرف سوپرجاذب به‌ترتیب 24 و 21 درصد بیشتر بود. بیشترین شاخص سبزینگی برگ (39/22)، تعداد غلاف در بوته (22/1)، وزن صد دانه (52/4 گرم) و عملکرد زیستی (5431/5 کیلوگرم در هکتار) مربوط به آبیاری دو مرحله ای بود. همچنین بیشترین تعداد غلاف در بوته (27/7) در رقم هاشم و مصرف سوپرجاذب مشاهده شد که نسبت به عدم مصرف سوپرجاذب در همین رقم به‌ترتیب 34 درصد بیشتر بود. برهمکنش سوپرجاذب و رقم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (4159 کیلوگرم در هکتار)، نیتروژن دانه (3/69 درصد) و عملکرد پروتئین (960 کیلوگرم در هکتار) در رقم عادل و در شرایط مصرف سوپرجاذب بود. در شرایط دیم، مصرف سوپرجاذب باعث افزایش عملکرد دانه و عملکرد پروتیئن ژنوتیپ های نخود شد. نتایج نشان داد که در تمام سطوح آبیاری تکمیلی، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب موجب بهبود شرایط رشدی گیاه و افزایش معنی دار کمیت دانه گردید.https://jcep.tabriz.iau.ir/article_693598_33c83734b7c4ded21f3cb07855e2c2a7.pdfپروتئینپلیمر آب‌دوستشاخص سبزینگیعملکرد زیستیکم آبی |
| spellingShingle | سیده نساء شاهرخی احمد نادری پیام پزشکپور مانی مجدم عادل مدحج تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L) Ikufīziyuluzhī-i Giyāhān-i Zirā̒ī پروتئین پلیمر آب‌دوست شاخص سبزینگی عملکرد زیستی کم آبی |
| title | تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L) |
| title_full | تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L) |
| title_fullStr | تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L) |
| title_full_unstemmed | تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L) |
| title_short | تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.Cicer arietinum L) |
| title_sort | تاثیر آبیاری تکمیلی و سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم cicer arietinum l |
| topic | پروتئین پلیمر آب‌دوست شاخص سبزینگی عملکرد زیستی کم آبی |
| url | https://jcep.tabriz.iau.ir/article_693598_33c83734b7c4ded21f3cb07855e2c2a7.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sydhnsạʾsẖạhrkẖy tạtẖyrậbyạrytḵmylywswprjạdẖbbrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmnkẖwddymcicerarietinuml AT ạḥmdnạdry tạtẖyrậbyạrytḵmylywswprjạdẖbbrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmnkẖwddymcicerarietinuml AT pyạmpzsẖḵpwr tạtẖyrậbyạrytḵmylywswprjạdẖbbrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmnkẖwddymcicerarietinuml AT mạnymjdm tạtẖyrậbyạrytḵmylywswprjạdẖbbrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmnkẖwddymcicerarietinuml AT ʿạdlmdḥj tạtẖyrậbyạrytḵmylywswprjạdẖbbrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmnkẖwddymcicerarietinuml |