شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال

میون‌­ها به دلیل سطح مقطع کوچک برای انجام واکنش، متداول‌­ترین تابش فضایی قابل آشکارسازی در سطح زمین هستند. میون‌­ها همانند سایر ذراتی که از طریق برخورد ذرات پرانرژی تولید می‌­شوند، ناپایدار و دارای طیف توزیع طول عمر هستند. در این مقاله، انرژی و طول عمر تابش میون با استفاده از سیستم طیف‌­سنجی دیجیتال...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: علی بیگانه, امیدرضا کاکویی
Format: Article
Language:fas
Published: Nuclear Science and Technology Research Institute 2023-03-01
Series:مجله علوم و فنون هسته‌ای
Subjects:
Online Access:https://jonsat.nstri.ir/article_1321_a526a4ffcc99ea9a6bb080409bc6ff24.pdf
_version_ 1797835458978250752
author علی بیگانه
امیدرضا کاکویی
author_facet علی بیگانه
امیدرضا کاکویی
author_sort علی بیگانه
collection DOAJ
description میون‌­ها به دلیل سطح مقطع کوچک برای انجام واکنش، متداول‌­ترین تابش فضایی قابل آشکارسازی در سطح زمین هستند. میون‌­ها همانند سایر ذراتی که از طریق برخورد ذرات پرانرژی تولید می‌­شوند، ناپایدار و دارای طیف توزیع طول عمر هستند. در این مقاله، انرژی و طول عمر تابش میون با استفاده از سیستم طیف‌­سنجی دیجیتال اندازه‌­گیری شده است. در روش ارایه شده همه ماژول­ه‌ای الکترونیک هسته‌­ای آنالوگ حذف و فرایند شکل­ دهی به سیگنال‌­ها و ثبت آن­ها به صورت نرم­‌افزاری انجام شده است. در این اندازه‌­گیری، رویدادهای تابش زمینه به صورت هم­‌زمان با استفاده از دو آشکارساز NaI(Tl) که در زاویه °90 نسبت به سطح افق نصب شده­‌اند، آشکارسازی شدند. سیگنال­‌های ثبت شده در پیش‌­تقویت‌­کننده دو آشکارساز، به صورت مستقیم با استفاده از یک دیجیتایزر شکل ­دهنده موج نمونه‌­برداری و پس از پردازش به صورت لیست داده‌­ها ذخیره شدند. با برنامه‌­نویسی روی لیست داده­‌ها، در حدود 105 رویداد تابش‌­ها میون در مدت زمان دو هفته تشخیص داده شده ­اند. با اندازه‌­گیری فاصله زمانی بین رویدادهای تشخیص داده شده به عنوان تابش میون، طول عمر آن­ها استخراج و با برازش تابع نمایی بر داده‌­های تجربی، طول عمر میون sµ 03/2 تعیین شده است. مقایسه نتایج نشان می‌دهد که طول عمر به دست آمده برای ذره میون در این پژوهش با سایر داده­‌های تجربی مطابقت دارد. گذار از الکترونیک هسته‌­ای آنالوگ به دیجیتال در طیف سنجی تابش میون، سادگی، قابلیت اطمینان بالا، اندازه کوچک و وزن کم سامانه جمع‌­آوری داده و امکان نصب آن بر روی ماهواره­‌های تحقیقاتی را فراهم می‌­کند.
first_indexed 2024-04-09T14:53:12Z
format Article
id doaj.art-6f683a9ebe624b12931f72971f1c5894
institution Directory Open Access Journal
issn 1735-1871
2676-5861
language fas
last_indexed 2024-04-09T14:53:12Z
publishDate 2023-03-01
publisher Nuclear Science and Technology Research Institute
record_format Article
series مجله علوم و فنون هسته‌ای
spelling doaj.art-6f683a9ebe624b12931f72971f1c58942023-05-02T08:41:59ZfasNuclear Science and Technology Research Instituteمجله علوم و فنون هسته‌ای1735-18712676-58612023-03-0144191410.24200/nst.2023.13211321شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتالعلی بیگانه0امیدرضا کاکویی1گروه فیزیک تجربی و کاربردی، پژوهشکده فیزیک و شتابگرها، پژوهشگاه علوم فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی، صندوق پستی: 836-14395، تهران- ایرانگروه فیزیک تجربی و کاربردی، پژوهشکده فیزیک و شتابگرها، پژوهشگاه علوم فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی، صندوق پستی: 836-14395، تهران- ایرانمیون‌­ها به دلیل سطح مقطع کوچک برای انجام واکنش، متداول‌­ترین تابش فضایی قابل آشکارسازی در سطح زمین هستند. میون‌­ها همانند سایر ذراتی که از طریق برخورد ذرات پرانرژی تولید می‌­شوند، ناپایدار و دارای طیف توزیع طول عمر هستند. در این مقاله، انرژی و طول عمر تابش میون با استفاده از سیستم طیف‌­سنجی دیجیتال اندازه‌­گیری شده است. در روش ارایه شده همه ماژول­ه‌ای الکترونیک هسته‌­ای آنالوگ حذف و فرایند شکل­ دهی به سیگنال‌­ها و ثبت آن­ها به صورت نرم­‌افزاری انجام شده است. در این اندازه‌­گیری، رویدادهای تابش زمینه به صورت هم­‌زمان با استفاده از دو آشکارساز NaI(Tl) که در زاویه °90 نسبت به سطح افق نصب شده­‌اند، آشکارسازی شدند. سیگنال­‌های ثبت شده در پیش‌­تقویت‌­کننده دو آشکارساز، به صورت مستقیم با استفاده از یک دیجیتایزر شکل ­دهنده موج نمونه‌­برداری و پس از پردازش به صورت لیست داده‌­ها ذخیره شدند. با برنامه‌­نویسی روی لیست داده­‌ها، در حدود 105 رویداد تابش‌­ها میون در مدت زمان دو هفته تشخیص داده شده ­اند. با اندازه‌­گیری فاصله زمانی بین رویدادهای تشخیص داده شده به عنوان تابش میون، طول عمر آن­ها استخراج و با برازش تابع نمایی بر داده‌­های تجربی، طول عمر میون sµ 03/2 تعیین شده است. مقایسه نتایج نشان می‌دهد که طول عمر به دست آمده برای ذره میون در این پژوهش با سایر داده­‌های تجربی مطابقت دارد. گذار از الکترونیک هسته‌­ای آنالوگ به دیجیتال در طیف سنجی تابش میون، سادگی، قابلیت اطمینان بالا، اندازه کوچک و وزن کم سامانه جمع‌­آوری داده و امکان نصب آن بر روی ماهواره­‌های تحقیقاتی را فراهم می‌­کند.https://jonsat.nstri.ir/article_1321_a526a4ffcc99ea9a6bb080409bc6ff24.pdfسنجش تابش فضاییطول عمر میونآشکارساز nai(tl)طیف‌سنجی دیجیتال
spellingShingle علی بیگانه
امیدرضا کاکویی
شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
مجله علوم و فنون هسته‌ای
سنجش تابش فضایی
طول عمر میون
آشکارساز nai(tl)
طیف‌سنجی دیجیتال
title شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
title_full شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
title_fullStr شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
title_full_unstemmed شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
title_short شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
title_sort شناسایی و سنجش تابش فضایی میون با استفاده از سیستم طیف‌سنجی دیجیتال
topic سنجش تابش فضایی
طول عمر میون
آشکارساز nai(tl)
طیف‌سنجی دیجیتال
url https://jonsat.nstri.ir/article_1321_a526a4ffcc99ea9a6bb080409bc6ff24.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlybygạnh sẖnạsạyywsnjsẖtạbsẖfḍạyymywnbạạstfạdhạzsystmṭyfsnjydyjytạl
AT ạmydrḍạḵạḵwyy sẖnạsạyywsnjsẖtạbsẖfḍạyymywnbạạstfạdhạzsystmṭyfsnjydyjytạl