مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی

کاهش حمایت درباری از تولید نسخ خطی مصوّر در عصر صفوی، سبب شد تا نگارگری حامیان جدیدی از طبقه ثروتمند پیدا کند. با ظهور حامیان جدید، نوع و محتوای نقاشی ایران تغییر کرد. در این فضای جدید بود که توجه نقاشان به ترسیم چهره واقعی متکدّیان، لوطیان، کارگران و رامش‌گران جلب شد و زمینه­ای برای ورود نمایش و سر...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمدرضا غیاثیان, مجید افشاری
Format: Article
Language:English
Published: Iranian Scientific Association of Visual Arts 2020-08-01
Series:مبانی نظری هنرهای تجسمی
Subjects:
Online Access:https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_4991_9154eabf84128822846840f6fbbaedf6.pdf
_version_ 1818451583804899328
author محمدرضا غیاثیان
مجید افشاری
author_facet محمدرضا غیاثیان
مجید افشاری
author_sort محمدرضا غیاثیان
collection DOAJ
description کاهش حمایت درباری از تولید نسخ خطی مصوّر در عصر صفوی، سبب شد تا نگارگری حامیان جدیدی از طبقه ثروتمند پیدا کند. با ظهور حامیان جدید، نوع و محتوای نقاشی ایران تغییر کرد. در این فضای جدید بود که توجه نقاشان به ترسیم چهره واقعی متکدّیان، لوطیان، کارگران و رامش‌گران جلب شد و زمینه­ای برای ورود نمایش و سرگرمی­ های عامه مردم به نگارگری مهیا شد. واکاوی نحوه بازنمایی انواع نمایش در نگارگری صفوی اهمیت شایانی در شناسایی مهم­ترین و یا رایج­ترین انواع نمایش­ها و سرگرمی­ها در این عصر دارد. این نوشتار با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و شیوه مطالعه کتابخانه­ای به بررسی انواع نمایش در دو گروه مذهبی و غیر مذهبی پرداخته و به این پرسش می­پردازد که: چه نمایش­هایی بیش‌تر به تصویر کشیده شده­اند و کدام نمایش­ها در نگارگری صفوی حضور ندارند؟ پاسخ به این پرسش، سوال دیگری را به پیش می­کشد و آن این‌که: چرا اثری از نمایش­های آیینی و مذهبی در نگارگری نیست؟ یافته ­ها نشان می­دهد که، اگرچه پادشاهان صفوی مبلغ مذهب تشیع بودند، نگاره­ های به‌جا مانده از مراسمی به غیر از آیین­ها و نمایش­های مذهبی حکایت می­کنند. در حقیقت، بیش‌تر نمایش­ها به مفهوم امروزی آن، خاستگاه عامه داشته و در کوچه و بازار و قهوه ­خانه­ ها اجرا می­شده؛ در حالی که، اکثر نگارگران در دربار شاهان بودند.
first_indexed 2024-12-14T21:09:31Z
format Article
id doaj.art-6fc31ef69f7b4bd48ef6be00fd5d127e
institution Directory Open Access Journal
issn 2538-5666
2676-6701
language English
last_indexed 2024-12-14T21:09:31Z
publishDate 2020-08-01
publisher Iranian Scientific Association of Visual Arts
record_format Article
series مبانی نظری هنرهای تجسمی
spelling doaj.art-6fc31ef69f7b4bd48ef6be00fd5d127e2022-12-21T22:47:17ZengIranian Scientific Association of Visual Artsمبانی نظری هنرهای تجسمی2538-56662676-67012020-08-0151536710.22051/jtpva.2020.28166.11224991مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفویمحمدرضا غیاثیان0مجید افشاری1گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشاندانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه کاشانکاهش حمایت درباری از تولید نسخ خطی مصوّر در عصر صفوی، سبب شد تا نگارگری حامیان جدیدی از طبقه ثروتمند پیدا کند. با ظهور حامیان جدید، نوع و محتوای نقاشی ایران تغییر کرد. در این فضای جدید بود که توجه نقاشان به ترسیم چهره واقعی متکدّیان، لوطیان، کارگران و رامش‌گران جلب شد و زمینه­ای برای ورود نمایش و سرگرمی­ های عامه مردم به نگارگری مهیا شد. واکاوی نحوه بازنمایی انواع نمایش در نگارگری صفوی اهمیت شایانی در شناسایی مهم­ترین و یا رایج­ترین انواع نمایش­ها و سرگرمی­ها در این عصر دارد. این نوشتار با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و شیوه مطالعه کتابخانه­ای به بررسی انواع نمایش در دو گروه مذهبی و غیر مذهبی پرداخته و به این پرسش می­پردازد که: چه نمایش­هایی بیش‌تر به تصویر کشیده شده­اند و کدام نمایش­ها در نگارگری صفوی حضور ندارند؟ پاسخ به این پرسش، سوال دیگری را به پیش می­کشد و آن این‌که: چرا اثری از نمایش­های آیینی و مذهبی در نگارگری نیست؟ یافته ­ها نشان می­دهد که، اگرچه پادشاهان صفوی مبلغ مذهب تشیع بودند، نگاره­ های به‌جا مانده از مراسمی به غیر از آیین­ها و نمایش­های مذهبی حکایت می­کنند. در حقیقت، بیش‌تر نمایش­ها به مفهوم امروزی آن، خاستگاه عامه داشته و در کوچه و بازار و قهوه ­خانه­ ها اجرا می­شده؛ در حالی که، اکثر نگارگران در دربار شاهان بودند.https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_4991_9154eabf84128822846840f6fbbaedf6.pdfنگارگری صفوینمایشمعرکهجانوربازیدلقک بازی
spellingShingle محمدرضا غیاثیان
مجید افشاری
مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
مبانی نظری هنرهای تجسمی
نگارگری صفوی
نمایش
معرکه
جانوربازی
دلقک بازی
title مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
title_full مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
title_fullStr مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
title_full_unstemmed مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
title_short مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
title_sort مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایش‌ها در نگارگری عصر صفوی
topic نگارگری صفوی
نمایش
معرکه
جانوربازی
دلقک بازی
url https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_4991_9154eabf84128822846840f6fbbaedf6.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdrḍạgẖyạtẖyạn mṭạlʿhạybrbạztạbạnwạʿnmạysẖhạdrngạrgryʿṣrṣfwy
AT mjydạfsẖạry mṭạlʿhạybrbạztạbạnwạʿnmạysẖhạdrngạrgryʿṣrṣfwy