Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı
Bu makalede Kant’ın eleştirel felsefe öncesinde savunmuş olduğu fiziko-teolojik delili, önce ontolojik imkan delilinin altına yerleştirdiği, sonra da eleştirel felsefe içerisinde transandantal felsefenin ilkeleri doğrultusunda kullanımını dönüştürerek muhafaza ettiği gösterilecektir. Kant önemini te...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Ankara University
2021-11-01
|
| Series: | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1972052 |
| _version_ | 1826817301428568064 |
|---|---|
| author | Nur Betül Atakul |
| author_facet | Nur Betül Atakul |
| author_sort | Nur Betül Atakul |
| collection | DOAJ |
| description | Bu makalede Kant’ın eleştirel felsefe öncesinde savunmuş olduğu fiziko-teolojik delili, önce ontolojik imkan delilinin altına yerleştirdiği, sonra da eleştirel felsefe içerisinde transandantal felsefenin ilkeleri doğrultusunda kullanımını dönüştürerek muhafaza ettiği gösterilecektir. Kant önemini teslim ettiği fiziko-teolojik delili bütünüyle terk etmemiş onu hem tabiat araştırmaları için hem de ahlak deliline bir ön hazırlık olarak kritik felsefeye dahil etmiştir. Eleştirel felsefe öncesinde delilin geleneksel kullanımına eleştiriler yöneltmiş, onu Newton fiziğinin doğa görüşüne uygun olarak düzenlemiştir. Transandantal felsefeyle Tanrı’nın varlığının ispatlanamayacağına dair kesin hükmünü ilan ettikten sonra ise doğadaki amaçlılıktan hareketle Tanrı’nın var olduğunu düşünen aklın ulaşacağı sonuçların ahlak sahası açısından önemine işaret etmiştir. Aklın işleyiş prensipleri gereği ortaya çıkan böyle bir düşünme, ahlakın kullanımı altında faydalıdır. Çalışmada Kant’ın insanın düşünme ve yargılama faaliyetlerinin vazgeçilmez parçası olarak fiziko-teolojik delili kullanmaya devam ettiğine işaret edilecektir. |
| first_indexed | 2024-04-10T12:51:47Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-70f06d51d81746ba8bb5d4d74f570f5e |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1301-0522 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2025-02-16T05:25:06Z |
| publishDate | 2021-11-01 |
| publisher | Ankara University |
| record_format | Article |
| series | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj.art-70f06d51d81746ba8bb5d4d74f570f5e2025-02-03T12:03:11ZaraAnkara UniversityAnkara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi1301-05222021-11-0162244547610.33227/auifd.99482445Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin KullanımıNur Betül Atakul0https://orcid.org/0000-0003-3946-9909ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİBu makalede Kant’ın eleştirel felsefe öncesinde savunmuş olduğu fiziko-teolojik delili, önce ontolojik imkan delilinin altına yerleştirdiği, sonra da eleştirel felsefe içerisinde transandantal felsefenin ilkeleri doğrultusunda kullanımını dönüştürerek muhafaza ettiği gösterilecektir. Kant önemini teslim ettiği fiziko-teolojik delili bütünüyle terk etmemiş onu hem tabiat araştırmaları için hem de ahlak deliline bir ön hazırlık olarak kritik felsefeye dahil etmiştir. Eleştirel felsefe öncesinde delilin geleneksel kullanımına eleştiriler yöneltmiş, onu Newton fiziğinin doğa görüşüne uygun olarak düzenlemiştir. Transandantal felsefeyle Tanrı’nın varlığının ispatlanamayacağına dair kesin hükmünü ilan ettikten sonra ise doğadaki amaçlılıktan hareketle Tanrı’nın var olduğunu düşünen aklın ulaşacağı sonuçların ahlak sahası açısından önemine işaret etmiştir. Aklın işleyiş prensipleri gereği ortaya çıkan böyle bir düşünme, ahlakın kullanımı altında faydalıdır. Çalışmada Kant’ın insanın düşünme ve yargılama faaliyetlerinin vazgeçilmez parçası olarak fiziko-teolojik delili kullanmaya devam ettiğine işaret edilecektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1972052kantcritical philosophytheistic proofsphysico-theological proofdesign argumentmoral proofteleologycritique of the power of judgmentkanteleştirel felsefeteistik delillerfiziko-teolojik deliltasarım deliliahlak deliliteleolojiyargı yetisinin eleştirisi |
| spellingShingle | Nur Betül Atakul Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi kant critical philosophy theistic proofs physico-theological proof design argument moral proof teleology critique of the power of judgment kant eleştirel felsefe teistik deliller fiziko-teolojik delil tasarım delili ahlak delili teleoloji yargı yetisinin eleştirisi |
| title | Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı |
| title_full | Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı |
| title_fullStr | Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı |
| title_full_unstemmed | Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı |
| title_short | Kant'ın Eleştirel Felsefe Öncesi Eserlerinde ve Eleştirel Felsefesinde Fiziko-Teolojik Delilin Kullanımı |
| title_sort | kant in elestirel felsefe oncesi eserlerinde ve elestirel felsefesinde fiziko teolojik delilin kullanimi |
| topic | kant critical philosophy theistic proofs physico-theological proof design argument moral proof teleology critique of the power of judgment kant eleştirel felsefe teistik deliller fiziko-teolojik delil tasarım delili ahlak delili teleoloji yargı yetisinin eleştirisi |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1972052 |
| work_keys_str_mv | AT nurbetulatakul kantınelestirelfelsefeoncesieserlerindeveelestirelfelsefesindefizikoteolojikdelilinkullanımı |