Summary: | Bu çalışmada ticari dışa açıklık ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik
ilişkisi, 10 MENA ülkesine ait 1976-2017 yıllarını kapsayan verilerle analiz
edilmeye çalışılmıştır. Nedensellik ilişkisini test edebilmek için, yatay kesit
bağımlılığı ve eğim heterojenliği konularını dikkate alan, Konya (2006)
tarafından geliştirilmiş olan bootstrap granger nedensellik testi uygulanmıştır.
Bu bağlamda, öncelikle yatay kesit bağımlılığı ve eğim homojenliği testleri
yapılmış, kesitler arası bağımlılık olduğu ve eğimin heterojen olduğu görüldükten
sonra bootstrap nedensellik testi uygulanmıştır. Tahmin sonuçları ele alınan
ülkelerde ticari dışa açıklık ve ekonomik büyüme arasında güçlü bir nedensellik
ilişkisi olmadığını göstermektedir. Sadece Mısır ve Ürdün’de ticari dışa
açıklıktan ekonomik büyümeye pozitif nedensellik olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, büyümeden ticari dışa açıklığa nedensellik ilişkisi ise Suudi
Arabistan ve İsrail için tespit edilmiştir. Nedenselliğin işareti Suudi
Arabistan için pozitif iken, İsrail için negatiftir. Elde edilen bulgulara
göre; ticari dışa açıklık ya da ticari liberalizasyonun ele alınan ülkelerin
çoğunun ekonomik büyümesi üzerinde anlamlı bir etkisi yoktur.
|