TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ

Bu çalışmada eğitimin ve dolayısıyla beşeri sermayenin önemi üzerine durulmuş, yükseköğretim kavramı incelenmiş, bireylerin eğitim seviyesinin artışıyla istihdam edilebilirliklerinin analizi yapılmıştır. Şimdiye kadar beşeri sermaye ile ilgili yapılan çalışmalarda beşeri sermayenin eğitim düzeyinin...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Doğan Uysal, Emel Ersun Aydemir
Format: Article
Language:English
Published: Selçuk University 2016-02-01
Series:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724987
_version_ 1797686349815349248
author Doğan Uysal
Emel Ersun Aydemir
author_facet Doğan Uysal
Emel Ersun Aydemir
author_sort Doğan Uysal
collection DOAJ
description Bu çalışmada eğitimin ve dolayısıyla beşeri sermayenin önemi üzerine durulmuş, yükseköğretim kavramı incelenmiş, bireylerin eğitim seviyesinin artışıyla istihdam edilebilirliklerinin analizi yapılmıştır. Şimdiye kadar beşeri sermaye ile ilgili yapılan çalışmalarda beşeri sermayenin eğitim düzeyinin artışıyla ekonomik etkinliğinin arttığı yönünde sonuçlara ulaşılmıştır. Konunun önemine istinaden çalışmamızda eğitim sisteminin önemli bir yapı taşı olan yükseköğretim sistemi incelenmiştir. Bilimsel bilginin üretildiği ve bilgi maliyetinin yüksek olduğu yerlerden birinin üniversiteler olduğu göz önüne alınırsa üniversitelerin bilimsel bilginin önemi ve toplum dinamikleri için vazgeçilmez bir unsur olduğu gerçeği de daha iyi anlaşılacaktır. Eğitim sektörünün geliştirilmesi, kalitesinin arttırılması insan sermayesinin kalitesinin de yükseltilmesini gerektirecektir. İnsan sermayesinin kalitesinin arttırılması için bir takım yatırımların yapılması ve maliyetlere katlanılması gerekmektedir. Bu yatırımlarla toplum bir sonraki aşamaya ilerleyebilecek, ekonomik ve sosyal alanlarda birçok yeni ve iyi gelişmeler ortaya çıkabilecektir. Eğitim yatırımlarının topluma olan faydaları yanında bireylere olan faydaları da önemlidir. Bu faydaların başında bireyin aldığı eğitim düzeyi arttıkça istihdam edilebilirliği ve elde ettiği gelirin de artması gelmektedir. Kişinin eğitim düzeyini arttırabilmesi için katlanacağı maliyetle, gelecekte elde edeceği gelir karşılaştırılması yapılmaktadır. Lise mezunu bireyle üniversite mezunu bireyin gelecekte yakalayacağı iş imkânları, çalışacağı kurumlar ve elde edeceği gelirler farklı olmaktadır. Eğitimin bireysel faydalarının başında maddi ve manevi ömür boyu kazancın artması gelmektedir. Bu amaçlarla çalışmamızda yükseköğretimin gerekliliği, oluşturulma dinamikleri ve gelişim aşamaları, yükseköğretimin küresel gelişmeleri ifade edilmeye çalışılmış, ardından kısaca eğitimin işlevselliği ve üniversite mezunu olmanın bireysel ve sosyal kazançlara etkisi üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise 1994-2014 yıllık verileri kullanılarak genel lise mezunu, meslek lisesi mezunu ve üniversite mezunu bireylerin istihdam üzerine etkisi Türkiye ekonomisi çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır. Veriler Türkiye İstatistik Kurumu, Yüksek Öğretim Kurumu ve Milli Eğitim Bakanlığı istatistikler veri tabanlarından elde edilmiş ve Eviews 8 programıyla modelleme yapılmıştır. Çalışmada öncelikle veri setleri için Augmented Dickey Fuller birim kök testi uygulanmış, En Küçük Kareler Yöntemine göre modelleme yapılmış ve Granger nedensellik testiyle değişkenlerin istihdam üzerine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.
first_indexed 2024-03-12T01:04:59Z
format Article
id doaj.art-729b2c4947d94b158c287e5574a2c141
institution Directory Open Access Journal
issn 2667-4750
language English
last_indexed 2024-03-12T01:04:59Z
publishDate 2016-02-01
publisher Selçuk University
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj.art-729b2c4947d94b158c287e5574a2c1412023-09-14T08:49:25ZengSelçuk UniversitySelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502016-02-0135275284154TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİDoğan Uysal0Emel Ersun AydemirCelal Bayar ÜniversitesiBu çalışmada eğitimin ve dolayısıyla beşeri sermayenin önemi üzerine durulmuş, yükseköğretim kavramı incelenmiş, bireylerin eğitim seviyesinin artışıyla istihdam edilebilirliklerinin analizi yapılmıştır. Şimdiye kadar beşeri sermaye ile ilgili yapılan çalışmalarda beşeri sermayenin eğitim düzeyinin artışıyla ekonomik etkinliğinin arttığı yönünde sonuçlara ulaşılmıştır. Konunun önemine istinaden çalışmamızda eğitim sisteminin önemli bir yapı taşı olan yükseköğretim sistemi incelenmiştir. Bilimsel bilginin üretildiği ve bilgi maliyetinin yüksek olduğu yerlerden birinin üniversiteler olduğu göz önüne alınırsa üniversitelerin bilimsel bilginin önemi ve toplum dinamikleri için vazgeçilmez bir unsur olduğu gerçeği de daha iyi anlaşılacaktır. Eğitim sektörünün geliştirilmesi, kalitesinin arttırılması insan sermayesinin kalitesinin de yükseltilmesini gerektirecektir. İnsan sermayesinin kalitesinin arttırılması için bir takım yatırımların yapılması ve maliyetlere katlanılması gerekmektedir. Bu yatırımlarla toplum bir sonraki aşamaya ilerleyebilecek, ekonomik ve sosyal alanlarda birçok yeni ve iyi gelişmeler ortaya çıkabilecektir. Eğitim yatırımlarının topluma olan faydaları yanında bireylere olan faydaları da önemlidir. Bu faydaların başında bireyin aldığı eğitim düzeyi arttıkça istihdam edilebilirliği ve elde ettiği gelirin de artması gelmektedir. Kişinin eğitim düzeyini arttırabilmesi için katlanacağı maliyetle, gelecekte elde edeceği gelir karşılaştırılması yapılmaktadır. Lise mezunu bireyle üniversite mezunu bireyin gelecekte yakalayacağı iş imkânları, çalışacağı kurumlar ve elde edeceği gelirler farklı olmaktadır. Eğitimin bireysel faydalarının başında maddi ve manevi ömür boyu kazancın artması gelmektedir. Bu amaçlarla çalışmamızda yükseköğretimin gerekliliği, oluşturulma dinamikleri ve gelişim aşamaları, yükseköğretimin küresel gelişmeleri ifade edilmeye çalışılmış, ardından kısaca eğitimin işlevselliği ve üniversite mezunu olmanın bireysel ve sosyal kazançlara etkisi üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise 1994-2014 yıllık verileri kullanılarak genel lise mezunu, meslek lisesi mezunu ve üniversite mezunu bireylerin istihdam üzerine etkisi Türkiye ekonomisi çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır. Veriler Türkiye İstatistik Kurumu, Yüksek Öğretim Kurumu ve Milli Eğitim Bakanlığı istatistikler veri tabanlarından elde edilmiş ve Eviews 8 programıyla modelleme yapılmıştır. Çalışmada öncelikle veri setleri için Augmented Dickey Fuller birim kök testi uygulanmış, En Küçük Kareler Yöntemine göre modelleme yapılmış ve Granger nedensellik testiyle değişkenlerin istihdam üzerine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724987beşeri sermayeyükseköğretim kurumueğitimi̇stihdamen küçük kareler yöntemi.human capitalhigher education institutioneducationemploymentleast square method
spellingShingle Doğan Uysal
Emel Ersun Aydemir
TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
beşeri sermaye
yükseköğretim kurumu
eğitim
i̇stihdam
en küçük kareler yöntemi.
human capital
higher education institution
education
employment
least square method
title TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ
title_full TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ
title_fullStr TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ
title_full_unstemmed TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ
title_short TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM KAVRAMI VE YÜKSEKÖĞRETİMİN İSTİHDAM VE EKONOMİYE ETKİSİNİN ANALİZİ
title_sort turkiye de yuksekogretim kavrami ve yuksekogretimin istihdam ve ekonomiye etkisinin analizi
topic beşeri sermaye
yükseköğretim kurumu
eğitim
i̇stihdam
en küçük kareler yöntemi.
human capital
higher education institution
education
employment
least square method
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724987
work_keys_str_mv AT doganuysal turkiyedeyuksekogretimkavramiveyuksekogretiministihdamveekonomiyeetkisininanalizi
AT emelersunaydemir turkiyedeyuksekogretimkavramiveyuksekogretiministihdamveekonomiyeetkisininanalizi