بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف

رفتارسنجی وضعیت آب‌گذرها و رویه جاده جنگلی غیرآسفالته در شرایط ترافیک مختلفچکیده سابقه و هدف: ایجاد و احداث راه جنگلی باعث برهم‌زدن تعادل طبیعی جریان آب در عرصه جنگلی می‌شود. با نصب آب‌گذر‌ها و احداث جوی کناری در مسیرهای با ترافیک مختلف، می‌توان این تعادل را تا حدود زیادی حفظ کرد. آب‌گذرها یا سازه‌ه...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: یداله رسولی آکردی, مجید لطفعلیان, آیدین پارساخو, مهران نصیری, حسن اکبری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2023-03-01
Series:پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
Subjects:
Online Access:https://jwfst.gau.ac.ir/article_6401_b50bacc73552e18850d7c91066956044.pdf
_version_ 1797428666479673344
author یداله رسولی آکردی
مجید لطفعلیان
آیدین پارساخو
مهران نصیری
حسن اکبری
author_facet یداله رسولی آکردی
مجید لطفعلیان
آیدین پارساخو
مهران نصیری
حسن اکبری
author_sort یداله رسولی آکردی
collection DOAJ
description رفتارسنجی وضعیت آب‌گذرها و رویه جاده جنگلی غیرآسفالته در شرایط ترافیک مختلفچکیده سابقه و هدف: ایجاد و احداث راه جنگلی باعث برهم‌زدن تعادل طبیعی جریان آب در عرصه جنگلی می‌شود. با نصب آب‌گذر‌ها و احداث جوی کناری در مسیرهای با ترافیک مختلف، می‌توان این تعادل را تا حدود زیادی حفظ کرد. آب‌گذرها یا سازه‌های زهکشی و همچنین رویه جاده اغلب قبل از هر نوع ناهنجاری و تخریب در نتیجه تأثیر ترافیک‌های مختلف بر جاده، رفتار و نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهند که با رفتارنگاری این نشانه‌ها می‌توان شدت تخریب را شناسایی و نسبت به حفاظت بموقع اقدام نمود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق ناهنجاری‌های ایستا و پویا آب‌گذرها و رویه جاده‌های جنگلی در طبقات مختلف ترافیک در سری یک ریحان‌آباد و سری یک پجیم از طرح جنگلداری الغدیر خلیل شهر مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا مشخصات کلیه آب‌گذرها (لوله‌ها، از جنس بتن ) شامل ضخامت، قطر و طول آب‌گذر، عمق آبگذر، شیب و زاویه نصب آن، شیب جاده و دبی آب‌گذر در مسیرهای با شدت ترافیک متفاوت، با متر و شیب‌سنج اندازه‌گیری شد. محاسبه دبی با اندازه‌گیری سطح مقطع جریان و سرعت جریان با توجه به شعاع هیدرولیکی، ضریب مانینگ و شیب جریان بدست آمد. در بخش ناهنجاری‌های ایستا، نسبت به بررسی میزان سلامت آب‌گذر در 4 طبقه و همچنین اندازه‌گیری شاخص وضعیت رویه جاده‌های غیرآسفالته (UPCI-unpaved road condition index) اقدام گردید. ناهنجاری پویا شامل میزان لرزش آب‌گذر هنگام عبور وسایل نقلیه است که با اپلیکیشن لرزش‌سنج (Vibration meter) محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد، با افزایش عمق نصب آب‌گذر و شدت ترافیک، مقدار عددی UPCI کاهش می‌یابد. کمترین مقادیر شاخص UPCI در شیب‌های طولی کمتر از 5 درصد ثبت شدند. سلامت آب‌گذر با افزایش زاویه نصب آن افزایش یافت. همچنین کمترین مقادیر سلامت آب‌گذر در شیب‌های طولی کمتر از 5 درصد ثبت شدند. به‌طورکلی کمترین میزان لرزش در مورد آب‌گذرهای غیرمسلح که در عمق 100-50 سانتی‌متر، با شیب طولی 8-5 درصد و زاویه 120-100 درجه در جاده‌های کم ترافیک نصب شده بودند به ثبت رسید. در مسیرهای با ترافیک بیشتر از 4 وسیله نقلیه در روز میزان لرزش آ‌ب‌گذر 24/2 ریشتر و در مسیرهای با ترافیک کمتر میزان لرزش آب‌گذر 99/1 ریشتر برآورد شد. مسلح بودن و عمق آب‌گذر نیز بر میزان لرزش آب‌گذر تأثیر مثبت داشت.نتیجه‌گیری: هنگام جاده‌سازی رعایت نکاتی چون ظرفیت بارگذاری، تثبیت بهنگام جاده، درنظرگرفتن مقاومت برشی، متراکم‌کردن بموقع و نیز اجرای عملیات تحکیم، درنظرگرفتن خواص هیدرولوژیکی (تعداد تقاطع آب‌گذر، دبی جریان آب، شیب عرضی و رژیم رطوبتی)، ایجاد حوضچه، اعمال عملیات دوره‌ای در تعمیر و نگهداری جاده‌ها (جاری و دوره‌ای) به‌صورت مستمر در جاده‌های جنگلی، رعایت عمق، مسلح بودن، شیب طولی جاده، زاویه نصب نسبت به آکس جاده و درنظرگرفتن شدت ترافیک در طراحی آب-گذر ضرورت داشته و می‌تواند در سلامت، لرزش و کارایی آن مؤثر باشد.کلمات کلیدی: شاخص وضعیت رویه جاده‌های غیرآسفالته، سلامت آب‌گذر، لرزش آب‌گذر، عمق نصب، زاویه نصب
first_indexed 2024-03-09T09:02:10Z
format Article
id doaj.art-72f4a19fe7744e9283e8dddea8e01cfc
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-2077
2322-2786
language fas
last_indexed 2024-03-09T09:02:10Z
publishDate 2023-03-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
spelling doaj.art-72f4a19fe7744e9283e8dddea8e01cfc2023-12-02T11:27:19ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesپژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل2322-20772322-27862023-03-01301244310.22069/jwfst.2023.20719.19876401بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلفیداله رسولی آکردی0مجید لطفعلیان1آیدین پارساخو2مهران نصیری3حسن اکبری4دانشجوی دکتری، علوم مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،ایران.دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. ایران.استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.رفتارسنجی وضعیت آب‌گذرها و رویه جاده جنگلی غیرآسفالته در شرایط ترافیک مختلفچکیده سابقه و هدف: ایجاد و احداث راه جنگلی باعث برهم‌زدن تعادل طبیعی جریان آب در عرصه جنگلی می‌شود. با نصب آب‌گذر‌ها و احداث جوی کناری در مسیرهای با ترافیک مختلف، می‌توان این تعادل را تا حدود زیادی حفظ کرد. آب‌گذرها یا سازه‌های زهکشی و همچنین رویه جاده اغلب قبل از هر نوع ناهنجاری و تخریب در نتیجه تأثیر ترافیک‌های مختلف بر جاده، رفتار و نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهند که با رفتارنگاری این نشانه‌ها می‌توان شدت تخریب را شناسایی و نسبت به حفاظت بموقع اقدام نمود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق ناهنجاری‌های ایستا و پویا آب‌گذرها و رویه جاده‌های جنگلی در طبقات مختلف ترافیک در سری یک ریحان‌آباد و سری یک پجیم از طرح جنگلداری الغدیر خلیل شهر مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا مشخصات کلیه آب‌گذرها (لوله‌ها، از جنس بتن ) شامل ضخامت، قطر و طول آب‌گذر، عمق آبگذر، شیب و زاویه نصب آن، شیب جاده و دبی آب‌گذر در مسیرهای با شدت ترافیک متفاوت، با متر و شیب‌سنج اندازه‌گیری شد. محاسبه دبی با اندازه‌گیری سطح مقطع جریان و سرعت جریان با توجه به شعاع هیدرولیکی، ضریب مانینگ و شیب جریان بدست آمد. در بخش ناهنجاری‌های ایستا، نسبت به بررسی میزان سلامت آب‌گذر در 4 طبقه و همچنین اندازه‌گیری شاخص وضعیت رویه جاده‌های غیرآسفالته (UPCI-unpaved road condition index) اقدام گردید. ناهنجاری پویا شامل میزان لرزش آب‌گذر هنگام عبور وسایل نقلیه است که با اپلیکیشن لرزش‌سنج (Vibration meter) محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد، با افزایش عمق نصب آب‌گذر و شدت ترافیک، مقدار عددی UPCI کاهش می‌یابد. کمترین مقادیر شاخص UPCI در شیب‌های طولی کمتر از 5 درصد ثبت شدند. سلامت آب‌گذر با افزایش زاویه نصب آن افزایش یافت. همچنین کمترین مقادیر سلامت آب‌گذر در شیب‌های طولی کمتر از 5 درصد ثبت شدند. به‌طورکلی کمترین میزان لرزش در مورد آب‌گذرهای غیرمسلح که در عمق 100-50 سانتی‌متر، با شیب طولی 8-5 درصد و زاویه 120-100 درجه در جاده‌های کم ترافیک نصب شده بودند به ثبت رسید. در مسیرهای با ترافیک بیشتر از 4 وسیله نقلیه در روز میزان لرزش آ‌ب‌گذر 24/2 ریشتر و در مسیرهای با ترافیک کمتر میزان لرزش آب‌گذر 99/1 ریشتر برآورد شد. مسلح بودن و عمق آب‌گذر نیز بر میزان لرزش آب‌گذر تأثیر مثبت داشت.نتیجه‌گیری: هنگام جاده‌سازی رعایت نکاتی چون ظرفیت بارگذاری، تثبیت بهنگام جاده، درنظرگرفتن مقاومت برشی، متراکم‌کردن بموقع و نیز اجرای عملیات تحکیم، درنظرگرفتن خواص هیدرولوژیکی (تعداد تقاطع آب‌گذر، دبی جریان آب، شیب عرضی و رژیم رطوبتی)، ایجاد حوضچه، اعمال عملیات دوره‌ای در تعمیر و نگهداری جاده‌ها (جاری و دوره‌ای) به‌صورت مستمر در جاده‌های جنگلی، رعایت عمق، مسلح بودن، شیب طولی جاده، زاویه نصب نسبت به آکس جاده و درنظرگرفتن شدت ترافیک در طراحی آب-گذر ضرورت داشته و می‌تواند در سلامت، لرزش و کارایی آن مؤثر باشد.کلمات کلیدی: شاخص وضعیت رویه جاده‌های غیرآسفالته، سلامت آب‌گذر، لرزش آب‌گذر، عمق نصب، زاویه نصبhttps://jwfst.gau.ac.ir/article_6401_b50bacc73552e18850d7c91066956044.pdfکلمات کلیدی: upciسلامت آب‌گذرلرزش آب‌گذرعمق نصبزاویه نصب
spellingShingle یداله رسولی آکردی
مجید لطفعلیان
آیدین پارساخو
مهران نصیری
حسن اکبری
بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
کلمات کلیدی: upci
سلامت آب‌گذر
لرزش آب‌گذر
عمق نصب
زاویه نصب
title بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
title_full بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
title_fullStr بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
title_full_unstemmed بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
title_short بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
title_sort بررسی ناهنجاری‌های استاتیک و دینامیک آب‌گذرهای جاده‌های جنگلی در ترافیک های مختلف
topic کلمات کلیدی: upci
سلامت آب‌گذر
لرزش آب‌گذر
عمق نصب
زاویه نصب
url https://jwfst.gau.ac.ir/article_6401_b50bacc73552e18850d7c91066956044.pdf
work_keys_str_mv AT ydạlhrswlyậḵrdy brrsynạhnjạryhạyạstạtyḵwdynạmyḵậbgdẖrhạyjạdhhạyjnglydrtrạfyḵhạymkẖtlf
AT mjydlṭfʿlyạn brrsynạhnjạryhạyạstạtyḵwdynạmyḵậbgdẖrhạyjạdhhạyjnglydrtrạfyḵhạymkẖtlf
AT ậydynpạrsạkẖw brrsynạhnjạryhạyạstạtyḵwdynạmyḵậbgdẖrhạyjạdhhạyjnglydrtrạfyḵhạymkẖtlf
AT mhrạnnṣyry brrsynạhnjạryhạyạstạtyḵwdynạmyḵậbgdẖrhạyjạdhhạyjnglydrtrạfyḵhạymkẖtlf
AT ḥsnạḵbry brrsynạhnjạryhạyạstạtyḵwdynạmyḵậbgdẖrhạyjạdhhạyjnglydrtrạfyḵhạymkẖtlf