انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره
هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله درباره یکی از مبانی انسان‌شناختی متکلمین به نام «اختیار» بود. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که استفاده معتزله از قاعده لطف، عدل الهی و تناسب آن با اختیار، جزاء و عقاب بر مبنای سازگاری با اختیار انسان، لزوم عدم استناد ا...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Political Studies Association of the Seminary
2020-08-01
|
| Series: | سیاست متعالیه |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://sm.psas.ir/article_45024_d338fcaeb70505f1ccd690608985521c.pdf |
| _version_ | 1828413668967055360 |
|---|---|
| author | کمال اکبری محمدحسین نادم محمدحسین رجائی‌فر |
| author_facet | کمال اکبری محمدحسین نادم محمدحسین رجائی‌فر |
| author_sort | کمال اکبری |
| collection | DOAJ |
| description | هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله درباره یکی از مبانی انسان‌شناختی متکلمین به نام «اختیار» بود. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که استفاده معتزله از قاعده لطف، عدل الهی و تناسب آن با اختیار، جزاء و عقاب بر مبنای سازگاری با اختیار انسان، لزوم عدم استناد افعال قبیح و زشت به خداوند و اقرار به قدرت و توانایی خداوند در خلق افعال آدمی، گویای نفی اطلاق تفویض بر معتزله می‌باشد. اما از نظر اشاعره، استناد افعال آدمی به خدا و تابعیت آن از اراده حضرتش، امر مسلم کلامی پنداشته شده است. آنها قائل به این هستند که حتی تقسیم اعمال انسان‌ها به خوب و بد، منشاء الهی دارد. از این حیث، حسن و قبح افعال هم وجه شرعی پیدا کرده و از جهت عقلی، قابل توجیه و پذیرش نخواهد بود. |
| first_indexed | 2024-12-10T13:12:00Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-75f2329fd82c46439c81976a008af447 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2345-2676 2645-5811 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-10T13:12:00Z |
| publishDate | 2020-08-01 |
| publisher | Political Studies Association of the Seminary |
| record_format | Article |
| series | سیاست متعالیه |
| spelling | doaj.art-75f2329fd82c46439c81976a008af4472022-12-22T01:47:38ZfasPolitical Studies Association of the Seminaryسیاست متعالیه2345-26762645-58112020-08-018299111210.22034/sm.2020.104225.134145024انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعرهکمال اکبری0محمدحسین نادم1محمدحسین رجائی‌فر2استادیار، دانشکده صدا و سیما، قم؛ عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه، ایراناستادیار، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایراندکترای شیعه‌شناسی، پژوهشگر دانشکده صداوسیما، قم، ایرانهدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله درباره یکی از مبانی انسان‌شناختی متکلمین به نام «اختیار» بود. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که استفاده معتزله از قاعده لطف، عدل الهی و تناسب آن با اختیار، جزاء و عقاب بر مبنای سازگاری با اختیار انسان، لزوم عدم استناد افعال قبیح و زشت به خداوند و اقرار به قدرت و توانایی خداوند در خلق افعال آدمی، گویای نفی اطلاق تفویض بر معتزله می‌باشد. اما از نظر اشاعره، استناد افعال آدمی به خدا و تابعیت آن از اراده حضرتش، امر مسلم کلامی پنداشته شده است. آنها قائل به این هستند که حتی تقسیم اعمال انسان‌ها به خوب و بد، منشاء الهی دارد. از این حیث، حسن و قبح افعال هم وجه شرعی پیدا کرده و از جهت عقلی، قابل توجیه و پذیرش نخواهد بود.http://sm.psas.ir/article_45024_d338fcaeb70505f1ccd690608985521c.pdfانسان‌شناسیمعتزلهاشاعرهاختیاراراده |
| spellingShingle | کمال اکبری محمدحسین نادم محمدحسین رجائی‌فر انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره سیاست متعالیه انسان‌شناسی معتزله اشاعره اختیار اراده |
| title | انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره |
| title_full | انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره |
| title_fullStr | انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره |
| title_full_unstemmed | انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره |
| title_short | انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره |
| title_sort | انسان‌شناسی در کلام سیاسی معتزله و اشاعره |
| topic | انسان‌شناسی معتزله اشاعره اختیار اراده |
| url | http://sm.psas.ir/article_45024_d338fcaeb70505f1ccd690608985521c.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḵmạlạḵbry ạnsạnsẖnạsydrḵlạmsyạsymʿtzlhwạsẖạʿrh AT mḥmdḥsynnạdm ạnsạnsẖnạsydrḵlạmsyạsymʿtzlhwạsẖạʿrh AT mḥmdḥsynrjạỷyfr ạnsạnsẖnạsydrḵlạmsyạsymʿtzlhwạsẖạʿrh |