طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو
به فرایند تبدیل وضعیتهای انسانی به مشکلات قابل‌درمان، طبی‌سازی گفته میشود. در این فرآیند، از علوم زیست-پزشکی برای تبیین آسیب‌های اجتماعی و ارائه راههای مرتفع کردن و پیشگیری کمک گرفته میشود. سزار لومبروزو پزشک و جرم‌شناس ایتالیایی قرن نوزدهم با تحقیقات خود پیرامون ویژگی‌های جسمانی بزهکاران و تمای...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2023-09-01
|
| Series: | روش شناسی علوم انسانی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://method.rihu.ac.ir/article_2089_a8e791cd481038ee9381bae2db4f048c.pdf |
| _version_ | 1797194737140105216 |
|---|---|
| author | غلامحسین مقدم حیدری |
| author_facet | غلامحسین مقدم حیدری |
| author_sort | غلامحسین مقدم حیدری |
| collection | DOAJ |
| description | به فرایند تبدیل وضعیتهای انسانی به مشکلات قابل‌درمان، طبی‌سازی گفته میشود. در این فرآیند، از علوم زیست-پزشکی برای تبیین آسیب‌های اجتماعی و ارائه راههای مرتفع کردن و پیشگیری کمک گرفته میشود. سزار لومبروزو پزشک و جرم‌شناس ایتالیایی قرن نوزدهم با تحقیقات خود پیرامون ویژگی‌های جسمانی بزهکاران و تمایزات آنان با دیگر افراد جامعه، یکی از پیشگامان طبی‌سازی جرم و بزهکاری بود و مکتب جرم‌شناسی پوزیتیویستی و دانش انسان‌شناسی جنایی را پایه‌گذاری کرد. در این مقاله میکوشیم فرآیند طبی‌سازی جرم را از منظر روششناسی کار وی بررسی کنیم. ازاینرو، در گام نخست، نشان میدهیم پیشفرض بنیادین پژوهشهای وی مبتنی بر نظریه تکامل لامارک و داروین است. او معتقد بود ویژگی‌های بزهکاران به منشأ آتاویستی دلالت میکند که شرایط جسمی- روانی نیاکان دور خود را بازتولید میکند. درواقع، جرم علامتی است از غرایز ابتدایی که در مجرم نهفته است و جنایتکاران نمودی از بازگشت به یک نوع اولیه یا مادون بشری از انسانها هستند. شیوه کار وی در این مرحله استفاده از جمجمه‌شناسی و انسان‌سنجی بود. در گام دوم، نشان میدهیم روش کار وی در بررسی جرم و بزهکاری، الگوی تفکر پزشکی مدرن درباره آسیب تنی و درمان آن است. لومبروزو میکوشید براساس مفهوم نرمال و غیرنرمال در پژوهشهای آسیب‌شناسی، معیارهایی برای تمییز انسان بزهکار از انسانهای نرمال ارائه دهد. |
| first_indexed | 2024-04-24T06:01:02Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-779cb771b8f444d2a8914bd530e173b7 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1608-7070 2588-5774 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-24T06:01:02Z |
| publishDate | 2023-09-01 |
| publisher | پژوهشگاه حوزه و دانشگاه |
| record_format | Article |
| series | روش شناسی علوم انسانی |
| spelling | doaj.art-779cb771b8f444d2a8914bd530e173b72024-04-23T06:29:24Zfasپژوهشگاه حوزه و دانشگاهروش شناسی علوم انسانی1608-70702588-57742023-09-0129116213710.30471/mssh.2023.9409.24472089طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزوغلامحسین مقدم حیدری0دانشیار گروه فلسفه علم، پژوهشکده تاریخ و فلسفه علم، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران؛به فرایند تبدیل وضعیتهای انسانی به مشکلات قابل‌درمان، طبی‌سازی گفته میشود. در این فرآیند، از علوم زیست-پزشکی برای تبیین آسیب‌های اجتماعی و ارائه راههای مرتفع کردن و پیشگیری کمک گرفته میشود. سزار لومبروزو پزشک و جرم‌شناس ایتالیایی قرن نوزدهم با تحقیقات خود پیرامون ویژگی‌های جسمانی بزهکاران و تمایزات آنان با دیگر افراد جامعه، یکی از پیشگامان طبی‌سازی جرم و بزهکاری بود و مکتب جرم‌شناسی پوزیتیویستی و دانش انسان‌شناسی جنایی را پایه‌گذاری کرد. در این مقاله میکوشیم فرآیند طبی‌سازی جرم را از منظر روششناسی کار وی بررسی کنیم. ازاینرو، در گام نخست، نشان میدهیم پیشفرض بنیادین پژوهشهای وی مبتنی بر نظریه تکامل لامارک و داروین است. او معتقد بود ویژگی‌های بزهکاران به منشأ آتاویستی دلالت میکند که شرایط جسمی- روانی نیاکان دور خود را بازتولید میکند. درواقع، جرم علامتی است از غرایز ابتدایی که در مجرم نهفته است و جنایتکاران نمودی از بازگشت به یک نوع اولیه یا مادون بشری از انسانها هستند. شیوه کار وی در این مرحله استفاده از جمجمه‌شناسی و انسان‌سنجی بود. در گام دوم، نشان میدهیم روش کار وی در بررسی جرم و بزهکاری، الگوی تفکر پزشکی مدرن درباره آسیب تنی و درمان آن است. لومبروزو میکوشید براساس مفهوم نرمال و غیرنرمال در پژوهشهای آسیب‌شناسی، معیارهایی برای تمییز انسان بزهکار از انسانهای نرمال ارائه دهد.https://method.rihu.ac.ir/article_2089_a8e791cd481038ee9381bae2db4f048c.pdfطبی‌سازیآسیب اجتماعینظریه تکاملآتاویسمبزهکاریلومبروزو |
| spellingShingle | غلامحسین مقدم حیدری طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو روش شناسی علوم انسانی طبی‌سازی آسیب اجتماعی نظریه تکامل آتاویسم بزهکاری لومبروزو |
| title | طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو |
| title_full | طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو |
| title_fullStr | طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو |
| title_full_unstemmed | طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو |
| title_short | طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی: مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو |
| title_sort | طبی‌سازی آسیب‌های اجتماعی مطالعه موردیِ نظریه جُرم سزار لومبروزو |
| topic | طبی‌سازی آسیب اجتماعی نظریه تکامل آتاویسم بزهکاری لومبروزو |
| url | https://method.rihu.ac.ir/article_2089_a8e791cd481038ee9381bae2db4f048c.pdf |
| work_keys_str_mv | AT gẖlạmḥsynmqdmḥydry ṭbysạzyậsybhạyạjtmạʿymṭạlʿhmwrdyinẓryhjurmszạrlwmbrwzw |