Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri
18. yüzyıl divan şairlerinden olan Saʿdî Abdülbâkî Efendi, Van’da dünyaya gelmiştir. Vanlı meşhur şair Dürrî-i Yek-çeşm Efendi ve Feyzî mahlası ile şiirler yazan Salih Efendi’nin biraderidir. Şair bir aileden gelen Saʿdî Efendi, iyi bir eğitim görmüştür. Hayatının belirli bir döneminde, devletin ile...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2020-12-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482290 |
| _version_ | 1797315187891503104 |
|---|---|
| author | Murat Öztürk Tolga Öntürk |
| author_facet | Murat Öztürk Tolga Öntürk |
| author_sort | Murat Öztürk |
| collection | DOAJ |
| description | 18. yüzyıl divan şairlerinden olan Saʿdî Abdülbâkî Efendi, Van’da dünyaya gelmiştir. Vanlı meşhur şair Dürrî-i Yek-çeşm Efendi ve Feyzî mahlası ile şiirler yazan Salih Efendi’nin biraderidir. Şair bir aileden gelen Saʿdî Efendi, iyi bir eğitim görmüştür. Hayatının belirli bir döneminde, devletin ileri gelenleri ile iyi ilişkiler kurmuştur. Başta Sultan III. Ahmed olmak üzere birçok vezir, sadrazam ve devlet adamına methiyeler yazmış, onların düğün, doğum, terfi gibi olaylarına tarihler düşmüştür. Saʿdî Abdülbâkî, I. Mahmud’un emriyle İdris-i Bitlisî’nin sekiz bin beyitlik Farsça Heşt Behişt adlı eserini Türkçeye tercüme etmiştir. Ayrıca şairin Farsça ve Türkçe manzumeler kaleme aldığı bilinmektedir. Şair hakkında bilgi veren kaynaklar ondan övgü ile bahsetmekte, nazik sözlü ve çeşitli ilimlere vâkıf bir kişi olduğunu belirtmektedir. Şairin tezkirelerde yer alan birkaç şiirinin dışında, bir divan veya divançesi olup olmadığı bilinmemekteydi. Şairin şiirleri kardeşi Dürrî-i Efendi’nin şiirlerinin de yer aldığı mecmuada dağınık ve çoğunlukla derkenarlarda bulunmaktadır. Bu çalışmada, bugüne kadar biyografisi ve şiirleri hakkında etraflı bir çalışma yapılmamış olan Saʿdî Efendi’nin hayatı ve edebi kişiliği hakkında bilgi verilmiş ve şaire ait daha önce yayımlanmamış olan yirmi sekiz manzume çeviriyazıya aktarılmıştır. |
| first_indexed | 2024-03-08T02:57:02Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-77faf73c2f9940e29d040bd94a930536 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1302-6879 2822-3136 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T02:57:02Z |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-77faf73c2f9940e29d040bd94a9305362024-02-13T12:12:17ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362020-12-010502492781655Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve ŞiirleriMurat Öztürk0Tolga Öntürk1VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİVAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ18. yüzyıl divan şairlerinden olan Saʿdî Abdülbâkî Efendi, Van’da dünyaya gelmiştir. Vanlı meşhur şair Dürrî-i Yek-çeşm Efendi ve Feyzî mahlası ile şiirler yazan Salih Efendi’nin biraderidir. Şair bir aileden gelen Saʿdî Efendi, iyi bir eğitim görmüştür. Hayatının belirli bir döneminde, devletin ileri gelenleri ile iyi ilişkiler kurmuştur. Başta Sultan III. Ahmed olmak üzere birçok vezir, sadrazam ve devlet adamına methiyeler yazmış, onların düğün, doğum, terfi gibi olaylarına tarihler düşmüştür. Saʿdî Abdülbâkî, I. Mahmud’un emriyle İdris-i Bitlisî’nin sekiz bin beyitlik Farsça Heşt Behişt adlı eserini Türkçeye tercüme etmiştir. Ayrıca şairin Farsça ve Türkçe manzumeler kaleme aldığı bilinmektedir. Şair hakkında bilgi veren kaynaklar ondan övgü ile bahsetmekte, nazik sözlü ve çeşitli ilimlere vâkıf bir kişi olduğunu belirtmektedir. Şairin tezkirelerde yer alan birkaç şiirinin dışında, bir divan veya divançesi olup olmadığı bilinmemekteydi. Şairin şiirleri kardeşi Dürrî-i Efendi’nin şiirlerinin de yer aldığı mecmuada dağınık ve çoğunlukla derkenarlarda bulunmaktadır. Bu çalışmada, bugüne kadar biyografisi ve şiirleri hakkında etraflı bir çalışma yapılmamış olan Saʿdî Efendi’nin hayatı ve edebi kişiliği hakkında bilgi verilmiş ve şaire ait daha önce yayımlanmamış olan yirmi sekiz manzume çeviriyazıya aktarılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482290saʿdî efendidürrimüşterek gazelvanheşt behişt |
| spellingShingle | Murat Öztürk Tolga Öntürk Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi saʿdî efendi dürri müşterek gazel van heşt behişt |
| title | Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri |
| title_full | Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri |
| title_fullStr | Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri |
| title_full_unstemmed | Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri |
| title_short | Vanlı Dîvân Şâiri Saʿdî Abdülbâkî ve Şiirleri |
| title_sort | vanli divan sairi saʿdi abdulbaki ve siirleri |
| topic | saʿdî efendi dürri müşterek gazel van heşt behişt |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482290 |
| work_keys_str_mv | AT muratozturk vanlıdivansairisaʿdiabdulbakivesiirleri AT tolgaonturk vanlıdivansairisaʿdiabdulbakivesiirleri |