Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care
20. yüzyılda hekim ve hastalık merkezli yaklaşımlardan uzaklaşılarak hasta merkezlilik yaklaşımına geçiş başlamıştır. Hasta merkezli yaklaşımının benimsenmesi ile sağlıkta kalitenin artacağı ve bu yaklaşımın sağlığın gelişimine de katkı sağlayacağı kabul edilmektedir. Bu sayede hastalar, tedavi ve b...
| Glavni autori: | , |
|---|---|
| Format: | Članak |
| Jezik: | English |
| Izdano: |
Okur Yazar Derneği
2020-04-01
|
| Serija: | İnsan&İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi |
| Teme: | |
| Online pristup: | https://insanveinsan.org/sayilar/2020-bahar/hasta-merkezlilik-ve-hasta-merkezli-bakim.pdf |
| _version_ | 1827129436537880576 |
|---|---|
| author | Mustafa Erdoğan Harun Kırılmaz |
| author_facet | Mustafa Erdoğan Harun Kırılmaz |
| author_sort | Mustafa Erdoğan |
| collection | DOAJ |
| description | 20. yüzyılda hekim ve hastalık merkezli yaklaşımlardan uzaklaşılarak hasta merkezlilik yaklaşımına geçiş başlamıştır. Hasta merkezli yaklaşımının benimsenmesi ile sağlıkta kalitenin artacağı ve bu yaklaşımın sağlığın gelişimine de katkı sağlayacağı kabul edilmektedir. Bu sayede hastalar, tedavi ve bakım süreçlerinde kararlara dâhil edilmekte ve oluşturulan bu ortak karar alma ortamı ile hasta memnuniyetinin de artırılacağı, tedavi ve bakım süreçlerinde ortaya çıkan gereksiz tanı ve testlerin ortadan kaldırılarak maliyetlerin düşürüleceği ve toplumda sağlık okuryazarlığının artarak sağlığın gelişimine katkı sağlanacağı öngörülmektedir. Literatür incelendiğinde klinik uygulamalar ve hastalık türleri gibi spesifik özelliklere göre ve özellikle hasta tedavi ve bakım süreçlerinde çalışan sağlık profesyonelleri üzerinde nicel araştırma yöntemleri kullanılarak hasta merkezli bakım araştırmaları yapılmıştır. Söz konusu araştırmalar da konu ile ilgili öngörüleri destekler niteliktedir. Türkçe alan yazında ise hasta merkezli bakım konusunda sınırlı sayıda çalışma yer almakta olup, bu çalışmalar daha ziyade birinci basamak sağlık hizmetlerinde hekim ve hasta ilişkisi üzerinde odaklanmaktadır. Bu araştırmada hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım kavramlarına, modellerine, hasta merkezli bakımın önündeki engeller ile olumlu ve olumsuz yönlerine yer verilmektedir. Bu çalışma ile hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım yaklaşımları için kavramsal bir çalışma ile alan yazına katkı sunulması amaçlanmaktadır. / In the 20th century, the shift from physician and disease-centered approaches to patient-centered approach began. It is accepted that the quality of health will increase with the adoption of patient-centered approach and this approach will contribute to the development of health. In this way, patients are included in the decisions in the treatment and care processes. It is foreseen that patient satisfaction will be increased with this common decision-making environment, the unnecessary diagnoses and tests in the treatment and care processes will be eliminated, costs will be reduced and health literacy in society will contribute to the development of health. When the literature was examined, patient-centered care researches were conducted by using quantitative research methods according to specific characteristics such as clinical applications and disease types and especially health professionals working in patient treatment and care processes. These studies support the projections on the subject. In the Turkish literature, there are a limited number of studies on patient-centered care and these studies focus on the relationship between physician and patient in primary health care. In this research, patient- centered and patient-centered care concepts, models, barriers to patient-centered care and their positive and negative aspects are included. This study aims to contribute to the field literature with a conceptual study for patient-centered and patient-centered care approaches. |
| first_indexed | 2024-04-10T11:10:20Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-785d260adb364214a014bbf5fb770506 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2148-7537 |
| language | English |
| last_indexed | 2025-03-20T16:00:16Z |
| publishDate | 2020-04-01 |
| publisher | Okur Yazar Derneği |
| record_format | Article |
| series | İnsan&İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi |
| spelling | doaj.art-785d260adb364214a014bbf5fb7705062024-09-02T04:42:14ZengOkur Yazar Derneğiİnsan&İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi2148-75372020-04-017249712610.29224/insanveinsan.668806Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered CareMustafa Erdoğanhttps://orcid.org/0000-0002-5840-9939Harun Kırılmazhttps://orcid.org/0000-0001-6055-682620. yüzyılda hekim ve hastalık merkezli yaklaşımlardan uzaklaşılarak hasta merkezlilik yaklaşımına geçiş başlamıştır. Hasta merkezli yaklaşımının benimsenmesi ile sağlıkta kalitenin artacağı ve bu yaklaşımın sağlığın gelişimine de katkı sağlayacağı kabul edilmektedir. Bu sayede hastalar, tedavi ve bakım süreçlerinde kararlara dâhil edilmekte ve oluşturulan bu ortak karar alma ortamı ile hasta memnuniyetinin de artırılacağı, tedavi ve bakım süreçlerinde ortaya çıkan gereksiz tanı ve testlerin ortadan kaldırılarak maliyetlerin düşürüleceği ve toplumda sağlık okuryazarlığının artarak sağlığın gelişimine katkı sağlanacağı öngörülmektedir. Literatür incelendiğinde klinik uygulamalar ve hastalık türleri gibi spesifik özelliklere göre ve özellikle hasta tedavi ve bakım süreçlerinde çalışan sağlık profesyonelleri üzerinde nicel araştırma yöntemleri kullanılarak hasta merkezli bakım araştırmaları yapılmıştır. Söz konusu araştırmalar da konu ile ilgili öngörüleri destekler niteliktedir. Türkçe alan yazında ise hasta merkezli bakım konusunda sınırlı sayıda çalışma yer almakta olup, bu çalışmalar daha ziyade birinci basamak sağlık hizmetlerinde hekim ve hasta ilişkisi üzerinde odaklanmaktadır. Bu araştırmada hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım kavramlarına, modellerine, hasta merkezli bakımın önündeki engeller ile olumlu ve olumsuz yönlerine yer verilmektedir. Bu çalışma ile hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım yaklaşımları için kavramsal bir çalışma ile alan yazına katkı sunulması amaçlanmaktadır. / In the 20th century, the shift from physician and disease-centered approaches to patient-centered approach began. It is accepted that the quality of health will increase with the adoption of patient-centered approach and this approach will contribute to the development of health. In this way, patients are included in the decisions in the treatment and care processes. It is foreseen that patient satisfaction will be increased with this common decision-making environment, the unnecessary diagnoses and tests in the treatment and care processes will be eliminated, costs will be reduced and health literacy in society will contribute to the development of health. When the literature was examined, patient-centered care researches were conducted by using quantitative research methods according to specific characteristics such as clinical applications and disease types and especially health professionals working in patient treatment and care processes. These studies support the projections on the subject. In the Turkish literature, there are a limited number of studies on patient-centered care and these studies focus on the relationship between physician and patient in primary health care. In this research, patient- centered and patient-centered care concepts, models, barriers to patient-centered care and their positive and negative aspects are included. This study aims to contribute to the field literature with a conceptual study for patient-centered and patient-centered care approaches.https://insanveinsan.org/sayilar/2020-bahar/hasta-merkezlilik-ve-hasta-merkezli-bakim.pdfhasta merkezlilikhasta merkezli bakımsağlıkta kalitepatient centerednesspatient centred carehealth quality |
| spellingShingle | Mustafa Erdoğan Harun Kırılmaz Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care İnsan&İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi hasta merkezlilik hasta merkezli bakım sağlıkta kalite patient centeredness patient centred care health quality |
| title | Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care |
| title_full | Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care |
| title_fullStr | Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care |
| title_full_unstemmed | Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care |
| title_short | Hasta Merkezlilik ve Hasta Merkezli Bakım / Patient Centeredness and Patient-Centered Care |
| title_sort | hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakim patient centeredness and patient centered care |
| topic | hasta merkezlilik hasta merkezli bakım sağlıkta kalite patient centeredness patient centred care health quality |
| url | https://insanveinsan.org/sayilar/2020-bahar/hasta-merkezlilik-ve-hasta-merkezli-bakim.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mustafaerdogan hastamerkezlilikvehastamerkezlibakımpatientcenterednessandpatientcenteredcare AT harunkırılmaz hastamerkezlilikvehastamerkezlibakımpatientcenterednessandpatientcenteredcare |