Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zaws...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Lublin University of Technology
2021-06-01
|
Series: | Ochrona Dziedzictwa Kulturowego |
Subjects: | |
Online Access: | https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/2764 |
_version_ | 1819278262016147456 |
---|---|
author | Marcin Włodarczyk Małgorzata Mariola Włodarczyk |
author_facet | Marcin Włodarczyk Małgorzata Mariola Włodarczyk |
author_sort | Marcin Włodarczyk |
collection | DOAJ |
description | Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi.
Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni. |
first_indexed | 2024-12-24T00:09:12Z |
format | Article |
id | doaj.art-7887dd882c88453f92ad92608205c38b |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2543-6422 |
language | English |
last_indexed | 2024-12-24T00:09:12Z |
publishDate | 2021-06-01 |
publisher | Lublin University of Technology |
record_format | Article |
series | Ochrona Dziedzictwa Kulturowego |
spelling | doaj.art-7887dd882c88453f92ad92608205c38b2022-12-21T17:24:56ZengLublin University of TechnologyOchrona Dziedzictwa Kulturowego2543-64222021-06-011110.35784/odk.2764Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłościMarcin Włodarczyk0Małgorzata Mariola Włodarczyk1Wyższa Szkoła Techniczna w KatowicachWłodarczyk + Włodarczyk Architekci Studio AutorskieArchitektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi. Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni.https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/2764zabytekarchitekturaadaptacjanawarstwianiekrajobraz kulturowydziedzictwo |
spellingShingle | Marcin Włodarczyk Małgorzata Mariola Włodarczyk Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości Ochrona Dziedzictwa Kulturowego zabytek architektura adaptacja nawarstwianie krajobraz kulturowy dziedzictwo |
title | Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości |
title_full | Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości |
title_fullStr | Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości |
title_full_unstemmed | Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości |
title_short | Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości |
title_sort | kamienica pod kruki rynek glowny 25 krakow terazniejszosc historii nawarstwianie przyszlosci |
topic | zabytek architektura adaptacja nawarstwianie krajobraz kulturowy dziedzictwo |
url | https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/2764 |
work_keys_str_mv | AT marcinwłodarczyk kamienicapodkrukirynekgłowny25krakowterazniejszoschistoriinawarstwianieprzyszłosci AT małgorzatamariolawłodarczyk kamienicapodkrukirynekgłowny25krakowterazniejszoschistoriinawarstwianieprzyszłosci |