Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości

Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zaws...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Marcin Włodarczyk, Małgorzata Mariola Włodarczyk
Format: Article
Language:English
Published: Lublin University of Technology 2021-06-01
Series:Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Subjects:
Online Access:https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/2764
_version_ 1819278262016147456
author Marcin Włodarczyk
Małgorzata Mariola Włodarczyk
author_facet Marcin Włodarczyk
Małgorzata Mariola Włodarczyk
author_sort Marcin Włodarczyk
collection DOAJ
description Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi.  Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni.
first_indexed 2024-12-24T00:09:12Z
format Article
id doaj.art-7887dd882c88453f92ad92608205c38b
institution Directory Open Access Journal
issn 2543-6422
language English
last_indexed 2024-12-24T00:09:12Z
publishDate 2021-06-01
publisher Lublin University of Technology
record_format Article
series Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
spelling doaj.art-7887dd882c88453f92ad92608205c38b2022-12-21T17:24:56ZengLublin University of TechnologyOchrona Dziedzictwa Kulturowego2543-64222021-06-011110.35784/odk.2764Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłościMarcin Włodarczyk0Małgorzata Mariola Włodarczyk1Wyższa Szkoła Techniczna w KatowicachWłodarczyk + Włodarczyk Architekci Studio AutorskieArchitektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi.  Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni.https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/2764zabytekarchitekturaadaptacjanawarstwianiekrajobraz kulturowydziedzictwo
spellingShingle Marcin Włodarczyk
Małgorzata Mariola Włodarczyk
Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
zabytek
architektura
adaptacja
nawarstwianie
krajobraz kulturowy
dziedzictwo
title Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
title_full Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
title_fullStr Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
title_full_unstemmed Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
title_short Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości
title_sort kamienica pod kruki rynek glowny 25 krakow terazniejszosc historii nawarstwianie przyszlosci
topic zabytek
architektura
adaptacja
nawarstwianie
krajobraz kulturowy
dziedzictwo
url https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/2764
work_keys_str_mv AT marcinwłodarczyk kamienicapodkrukirynekgłowny25krakowterazniejszoschistoriinawarstwianieprzyszłosci
AT małgorzatamariolawłodarczyk kamienicapodkrukirynekgłowny25krakowterazniejszoschistoriinawarstwianieprzyszłosci