بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران

در ایران موضوع وقوع مخاطرات طبیعی به‌ویژه سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس به علت افزایش تهدیدها و خسارات ناشی از آن‌ها از اهمیت بالایی برخورداراست. بدین منظور چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران در دوره زمانی 2001 تا 2005 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و شاخص تغییرات مساحت و آستانه‌های دما...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: داریوش یاراحمدی, سعید بساطی, بهروز نصیری, سمیه رفعتی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2016-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_29876_f06879625fd13b0dd670e18cc96b7da1.pdf
_version_ 1827798293539717120
author داریوش یاراحمدی
سعید بساطی
بهروز نصیری
سمیه رفعتی
author_facet داریوش یاراحمدی
سعید بساطی
بهروز نصیری
سمیه رفعتی
author_sort داریوش یاراحمدی
collection DOAJ
description در ایران موضوع وقوع مخاطرات طبیعی به‌ویژه سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس به علت افزایش تهدیدها و خسارات ناشی از آن‌ها از اهمیت بالایی برخورداراست. بدین منظور چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران در دوره زمانی 2001 تا 2005 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و شاخص تغییرات مساحت و آستانه‌های دمای درخشندگی 224 و 242 کلوین شناسایی گردید. با توجه به اینکه اگر سامانه‌ای از اشتقاق به وجود بیاید یا با ادغام خاتمه یابد، تشخیص مراحل چرخه عمر آن غیرممکن است؛ لذا سامانه‌هایی انتخاب شدند که بدون رخداد ادغام یا اشتقاق بودند. بنا بر اهمیت سامانه همرفتی میان‌مقیاس روز هفتم و هشتم دسامبر 2001، چرخه عمر و شرایط دینامیک سیکل زندگی آن به‌صورت موردی بررسی گردید و تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر آن‌ از طریق مدل RegCM4 موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد مدل قابلیت آشکارسازی اثر ارتفاعات بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس دارد. در اجرای مرجع مراکزی از کمیت‌های تاوایی، همگرایی- واگرایی و سرعت قائم در زاگرس و غرب آن تشکیل که باعث بارش در این منطقه شده است. در مقابل در اجرای بدون کوهستان این مراکز به‌هم‌خورده و هسته بارش به شرق ارتفاعات زاگرس جابجا شده است؛ به‌گونه‌ای که سامانه در مرحله بلوغ تضعیف و در مرحله زوال، دشت‌های مرکزی ایران از بارش بیشتری برخوردار بوده‌اند. همچنین الگوی میدانی کمیت‌ها از الگوی ناهمواری‌ها تبعیت کرده است.
first_indexed 2024-03-11T19:34:43Z
format Article
id doaj.art-78f18f6ed3884caa8664fd14d52bd67c
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-03-11T19:34:43Z
publishDate 2016-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-78f18f6ed3884caa8664fd14d52bd67c2023-10-06T13:12:48ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762016-06-01528710410.22067/geo.v5i2.5324129876بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایرانداریوش یاراحمدی0سعید بساطی1بهروز نصیری2سمیه رفعتی3دانشگاه لرستاندانشگاه لرستاندانشگاه لرستاندانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادیدر ایران موضوع وقوع مخاطرات طبیعی به‌ویژه سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس به علت افزایش تهدیدها و خسارات ناشی از آن‌ها از اهمیت بالایی برخورداراست. بدین منظور چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران در دوره زمانی 2001 تا 2005 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و شاخص تغییرات مساحت و آستانه‌های دمای درخشندگی 224 و 242 کلوین شناسایی گردید. با توجه به اینکه اگر سامانه‌ای از اشتقاق به وجود بیاید یا با ادغام خاتمه یابد، تشخیص مراحل چرخه عمر آن غیرممکن است؛ لذا سامانه‌هایی انتخاب شدند که بدون رخداد ادغام یا اشتقاق بودند. بنا بر اهمیت سامانه همرفتی میان‌مقیاس روز هفتم و هشتم دسامبر 2001، چرخه عمر و شرایط دینامیک سیکل زندگی آن به‌صورت موردی بررسی گردید و تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر آن‌ از طریق مدل RegCM4 موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد مدل قابلیت آشکارسازی اثر ارتفاعات بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس دارد. در اجرای مرجع مراکزی از کمیت‌های تاوایی، همگرایی- واگرایی و سرعت قائم در زاگرس و غرب آن تشکیل که باعث بارش در این منطقه شده است. در مقابل در اجرای بدون کوهستان این مراکز به‌هم‌خورده و هسته بارش به شرق ارتفاعات زاگرس جابجا شده است؛ به‌گونه‌ای که سامانه در مرحله بلوغ تضعیف و در مرحله زوال، دشت‌های مرکزی ایران از بارش بیشتری برخوردار بوده‌اند. همچنین الگوی میدانی کمیت‌ها از الگوی ناهمواری‌ها تبعیت کرده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_29876_f06879625fd13b0dd670e18cc96b7da1.pdfسامانه‌های همرفتی میان‌مقیاسچرخه عمرغرب ایراندمای درخشندگی
spellingShingle داریوش یاراحمدی
سعید بساطی
بهروز نصیری
سمیه رفعتی
بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
جغرافیا و مخاطرات محیطی
سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس
چرخه عمر
غرب ایران
دمای درخشندگی
title بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
title_full بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
title_fullStr بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
title_full_unstemmed بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
title_short بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
title_sort بررسی تأثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس غرب ایران
topic سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس
چرخه عمر
غرب ایران
دمای درخشندگی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_29876_f06879625fd13b0dd670e18cc96b7da1.pdf
work_keys_str_mv AT dạrywsẖyạrạḥmdy brrsytạtẖyrạtạrtfạʿạtzạgrsbrcẖrkẖhʿmrsạmạnhhạyhmrftymyạnmqyạsgẖrbạyrạn
AT sʿydbsạṭy brrsytạtẖyrạtạrtfạʿạtzạgrsbrcẖrkẖhʿmrsạmạnhhạyhmrftymyạnmqyạsgẖrbạyrạn
AT bhrwznṣyry brrsytạtẖyrạtạrtfạʿạtzạgrsbrcẖrkẖhʿmrsạmạnhhạyhmrftymyạnmqyạsgẖrbạyrạn
AT smyhrfʿty brrsytạtẖyrạtạrtfạʿạtzạgrsbrcẖrkẖhʿmrsạmạnhhạyhmrftymyạnmqyạsgẖrbạyrạn