Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü
Tasavvuf literatüründe, sûfîlerin yaşadıkları bazı mânevî tecrübeleri, idrak ettikleri aşkın hakikatleri ya da ifade etmede zorlandıkları hikmetleri semboller vasıtasıyla dile getirdikleri görülür. Bu yönüyle semboller sûfî için açıklanması zor manaların ifade biçimidir. Sûfîlerin kullandıkları semb...
| Hlavní autor: | |
|---|---|
| Médium: | Článek |
| Jazyk: | Arabic |
| Vydáno: |
Trabzon University
2020-12-01
|
| Edice: | Trabzon İlahiyat Dergisi |
| Témata: | |
| On-line přístup: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1350195 |
| _version_ | 1827292468417134592 |
|---|---|
| author | Osman Nuri Karadayı |
| author_facet | Osman Nuri Karadayı |
| author_sort | Osman Nuri Karadayı |
| collection | DOAJ |
| description | Tasavvuf literatüründe, sûfîlerin yaşadıkları bazı mânevî tecrübeleri, idrak ettikleri aşkın hakikatleri ya da ifade etmede zorlandıkları hikmetleri semboller vasıtasıyla dile getirdikleri görülür. Bu yönüyle semboller sûfî için açıklanması zor manaların ifade biçimidir. Sûfîlerin kullandıkları sembollerden biri olan kale, küçük kapısı, aşılmaz surları, sağlam burçları, sadık muhafızları, iç içe yükselen bölümleri gibi şekli özellikleri; düşmandan korunma yeri oluşu, güven ve emniyet sağlaması, büyük savaşlara sahne olması gibi fonksiyonları ile sûfîlerin zihin dünyalarında geniş çağrışımlar yapmıştır. Ayrıca âyet ve hadislerde yer alan bazı anlatımlar kale sembolünün anlam ve kullanım alanlarını etkilemiştir. Çeşitli metinlerde nefs ve ruh mertebeleri, insanın nefs, kalp ve ruhtan müteşekkil tabiatı kale sembolü ile dile getirilmiştir. Böylece kale, gerek mensur gerekse manzum eserlerde insanı ve onun manevî terakkî serüvenini anlatan ortak bir sembol olmuştur. Bu çalışmada ortak sembollerin aynı veya en azından benzer manalar taşıdığı ilkesinden hareketle sûfîlerin kale sembolünün arkasına inşa ettikleri anlam dünyası, metinler arasındaki muhteva benzerliği ve çağrışımlar kullanılarak bütüncül bir bakış açısıyla irdelenecektir. Zira sembolleri anlamanın bir yolu, bu anlam dünyasına ulaşmaktan geçmektedir. |
| first_indexed | 2024-03-12T00:59:15Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-79788e9f55524a70bfd07901b3161d71 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2651-4559 2651-4567 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-04-24T13:05:15Z |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Trabzon University |
| record_format | Article |
| series | Trabzon İlahiyat Dergisi |
| spelling | doaj.art-79788e9f55524a70bfd07901b3161d712024-04-05T08:15:33ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672020-12-017218322610.33718/tid.8120061707Tasavvuf Literatüründe Kale SembolüOsman Nuri Karadayı0Atatürk Üniversitesi İlahiyat FakültesiTasavvuf literatüründe, sûfîlerin yaşadıkları bazı mânevî tecrübeleri, idrak ettikleri aşkın hakikatleri ya da ifade etmede zorlandıkları hikmetleri semboller vasıtasıyla dile getirdikleri görülür. Bu yönüyle semboller sûfî için açıklanması zor manaların ifade biçimidir. Sûfîlerin kullandıkları sembollerden biri olan kale, küçük kapısı, aşılmaz surları, sağlam burçları, sadık muhafızları, iç içe yükselen bölümleri gibi şekli özellikleri; düşmandan korunma yeri oluşu, güven ve emniyet sağlaması, büyük savaşlara sahne olması gibi fonksiyonları ile sûfîlerin zihin dünyalarında geniş çağrışımlar yapmıştır. Ayrıca âyet ve hadislerde yer alan bazı anlatımlar kale sembolünün anlam ve kullanım alanlarını etkilemiştir. Çeşitli metinlerde nefs ve ruh mertebeleri, insanın nefs, kalp ve ruhtan müteşekkil tabiatı kale sembolü ile dile getirilmiştir. Böylece kale, gerek mensur gerekse manzum eserlerde insanı ve onun manevî terakkî serüvenini anlatan ortak bir sembol olmuştur. Bu çalışmada ortak sembollerin aynı veya en azından benzer manalar taşıdığı ilkesinden hareketle sûfîlerin kale sembolünün arkasına inşa ettikleri anlam dünyası, metinler arasındaki muhteva benzerliği ve çağrışımlar kullanılarak bütüncül bir bakış açısıyla irdelenecektir. Zira sembolleri anlamanın bir yolu, bu anlam dünyasına ulaşmaktan geçmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1350195tasavvufsûfîsembolmetin arkeolojisikalei̇nsannefskalpruh |
| spellingShingle | Osman Nuri Karadayı Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü Trabzon İlahiyat Dergisi tasavvuf sûfî sembol metin arkeolojisi kale i̇nsan nefs kalp ruh |
| title | Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü |
| title_full | Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü |
| title_fullStr | Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü |
| title_full_unstemmed | Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü |
| title_short | Tasavvuf Literatüründe Kale Sembolü |
| title_sort | tasavvuf literaturunde kale sembolu |
| topic | tasavvuf sûfî sembol metin arkeolojisi kale i̇nsan nefs kalp ruh |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1350195 |
| work_keys_str_mv | AT osmannurikaradayı tasavvufliteraturundekalesembolu |