تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)

گلیمی به روش پودپیچی و به صورت ذهنی توسط بانوان عشایر ، با نام محلی وَرنی بافته می‌شود. با استفاده از این تکنیک بافت محصولات گوناگونی همچون خورجین، نمکدان و ... تولید می‌شود. ورنی‌های زیرانداز، به دلیل مقبولیت، تولید فراوانی نسبت به سایر محصولات خودمصرفی عشایر دارند. به دلیل ذهنی باف بودن این دستباف...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: رها سعادتی, منصور حسامی, اشرف السادات موسوی لر, رضا افهمی
Format: Article
Language:English
Published: Iranian Scientific Association of Visual Arts 2021-12-01
Series:مبانی نظری هنرهای تجسمی
Subjects:
Online Access:https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_5974_14fdb54ed430f06d84a350237597dfe3.pdf
_version_ 1811250427075756032
author رها سعادتی
منصور حسامی
اشرف السادات موسوی لر
رضا افهمی
author_facet رها سعادتی
منصور حسامی
اشرف السادات موسوی لر
رضا افهمی
author_sort رها سعادتی
collection DOAJ
description گلیمی به روش پودپیچی و به صورت ذهنی توسط بانوان عشایر ، با نام محلی وَرنی بافته می‌شود. با استفاده از این تکنیک بافت محصولات گوناگونی همچون خورجین، نمکدان و ... تولید می‌شود. ورنی‌های زیرانداز، به دلیل مقبولیت، تولید فراوانی نسبت به سایر محصولات خودمصرفی عشایر دارند. به دلیل ذهنی باف بودن این دستبافته‌ها، و با توجه به اینکه انسان برای درک محیط پیرامون خود همۀ پدیده ها، امور و مفاهیم را در ساختار تقابلی صورت بندی می کند، می توان از نظریه تقابل های دوگانه در تحلیل آن بهره برد. هدف مقاله، شناخت و تحلیل ساختار ورنی های معاصر دشت مغان است. در راستای پاسخ گویی به سوال چگونگی نمود تفکر دوگانه در این دستبافته، ساختار ورنی های زیرانداز با روش توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس مهمترین نظریۀ ساختارگرایان یعنی تقابل های دوگانه انجام می شود. تصاویر ورنی ها که به صورت میدانی تهیه شده چهل و هفت نمونه است و در مطالعات پیشینه و مبانی نظری از داده های کتابخانه ای استفاده شده است. ورنی ها با کاربری زیرانداز، دارای طرح‌های سراسری، لچک ترنج، خشتی و ... اغلب به صورت ذهنی باف و در برخی موارد الگوباف هستند. از این میان طرح‌های ترنجی فراوانی بیشتری نسبت به سایر طرح‌ها دارند. تقابل‌های تجسمی موجود در این دستبافته را می‌توان در سه سطح ترکیب بندی، رنگ و نقشمایه‌ها مشاهده کرد که برخی از آنها عبارتند از: تقابل متن/ حاشیه، بازنمایی انتزاعی/ ناتورالیسم، نقوش عینی/ ذهنی و .... همچنین به تقابل‌های ذهنی بافنده نیز می‌توان به صورت ضمنی پی برد.
first_indexed 2024-04-12T16:04:31Z
format Article
id doaj.art-7b09cb68da3443bbbb9580a3569a0673
institution Directory Open Access Journal
issn 2538-5666
2676-6701
language English
last_indexed 2024-04-12T16:04:31Z
publishDate 2021-12-01
publisher Iranian Scientific Association of Visual Arts
record_format Article
series مبانی نظری هنرهای تجسمی
spelling doaj.art-7b09cb68da3443bbbb9580a3569a06732022-12-22T03:26:06ZengIranian Scientific Association of Visual Artsمبانی نظری هنرهای تجسمی2538-56662676-67012021-12-016211412710.22051/jtpva.2021.37103.13265974تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)رها سعادتی0منصور حسامی1اشرف السادات موسوی لر2رضا افهمی3دانشجوی دکتری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا،تهراندانشیار، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران.استاد، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران.دانشیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران. ایران.گلیمی به روش پودپیچی و به صورت ذهنی توسط بانوان عشایر ، با نام محلی وَرنی بافته می‌شود. با استفاده از این تکنیک بافت محصولات گوناگونی همچون خورجین، نمکدان و ... تولید می‌شود. ورنی‌های زیرانداز، به دلیل مقبولیت، تولید فراوانی نسبت به سایر محصولات خودمصرفی عشایر دارند. به دلیل ذهنی باف بودن این دستبافته‌ها، و با توجه به اینکه انسان برای درک محیط پیرامون خود همۀ پدیده ها، امور و مفاهیم را در ساختار تقابلی صورت بندی می کند، می توان از نظریه تقابل های دوگانه در تحلیل آن بهره برد. هدف مقاله، شناخت و تحلیل ساختار ورنی های معاصر دشت مغان است. در راستای پاسخ گویی به سوال چگونگی نمود تفکر دوگانه در این دستبافته، ساختار ورنی های زیرانداز با روش توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس مهمترین نظریۀ ساختارگرایان یعنی تقابل های دوگانه انجام می شود. تصاویر ورنی ها که به صورت میدانی تهیه شده چهل و هفت نمونه است و در مطالعات پیشینه و مبانی نظری از داده های کتابخانه ای استفاده شده است. ورنی ها با کاربری زیرانداز، دارای طرح‌های سراسری، لچک ترنج، خشتی و ... اغلب به صورت ذهنی باف و در برخی موارد الگوباف هستند. از این میان طرح‌های ترنجی فراوانی بیشتری نسبت به سایر طرح‌ها دارند. تقابل‌های تجسمی موجود در این دستبافته را می‌توان در سه سطح ترکیب بندی، رنگ و نقشمایه‌ها مشاهده کرد که برخی از آنها عبارتند از: تقابل متن/ حاشیه، بازنمایی انتزاعی/ ناتورالیسم، نقوش عینی/ ذهنی و .... همچنین به تقابل‌های ذهنی بافنده نیز می‌توان به صورت ضمنی پی برد.https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_5974_14fdb54ed430f06d84a350237597dfe3.pdfورنینقش‌مایهساختارگرایانتقابل‌های دوگانه
spellingShingle رها سعادتی
منصور حسامی
اشرف السادات موسوی لر
رضا افهمی
تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)
مبانی نظری هنرهای تجسمی
ورنی
نقش‌مایه
ساختارگرایان
تقابل‌های دوگانه
title تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)
title_full تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)
title_fullStr تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)
title_full_unstemmed تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)
title_short تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان (مطالعه موردی زیراندازها)
title_sort تحلیل تقابل های دوگانه در ساختار ورنی های عشایر شاهسون دشت مغان مطالعه موردی زیراندازها
topic ورنی
نقش‌مایه
ساختارگرایان
تقابل‌های دوگانه
url https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_5974_14fdb54ed430f06d84a350237597dfe3.pdf
work_keys_str_mv AT rhạsʿạdty tḥlyltqạblhạydwgạnhdrsạkẖtạrwrnyhạyʿsẖạyrsẖạhswndsẖtmgẖạnmṭạlʿhmwrdyzyrạndạzhạ
AT mnṣwrḥsạmy tḥlyltqạblhạydwgạnhdrsạkẖtạrwrnyhạyʿsẖạyrsẖạhswndsẖtmgẖạnmṭạlʿhmwrdyzyrạndạzhạ
AT ạsẖrfạlsạdạtmwswylr tḥlyltqạblhạydwgạnhdrsạkẖtạrwrnyhạyʿsẖạyrsẖạhswndsẖtmgẖạnmṭạlʿhmwrdyzyrạndạzhạ
AT rḍạạfhmy tḥlyltqạblhạydwgạnhdrsạkẖtạrwrnyhạyʿsẖạyrsẖạhswndsẖtmgẖạnmṭạlʿhmwrdyzyrạndạzhạ