ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو

مطالعه روابط بین اجزای عملکرد کمک شایانی به درک اساس فیزیولوژیک عملکرد گیاهان زراعی می­نماید. به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام متحمل و حساس به خشکی گندم تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرت­های خرد شده با 5 تیمار آبیاری (کرت اصلی)، 2 رقم (کرت فرعی) و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانش...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: فرزاد حسین پناهی, محمد کافی, مهدی پارسا, مهدی نصیری محلاتی, محمد بنایان
Format: Article
Language:fas
Published: University of Birjand 2011-08-01
Series:تنش های محیطی در علوم زراعی
Subjects:
Online Access:http://escs.birjand.ac.ir/article_98_e8240786b32d1529328f031a4d256459.pdf
_version_ 1797227364559618048
author فرزاد حسین پناهی
محمد کافی
مهدی پارسا
مهدی نصیری محلاتی
محمد بنایان
author_facet فرزاد حسین پناهی
محمد کافی
مهدی پارسا
مهدی نصیری محلاتی
محمد بنایان
author_sort فرزاد حسین پناهی
collection DOAJ
description مطالعه روابط بین اجزای عملکرد کمک شایانی به درک اساس فیزیولوژیک عملکرد گیاهان زراعی می­نماید. به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام متحمل و حساس به خشکی گندم تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرت­های خرد شده با 5 تیمار آبیاری (کرت اصلی)، 2 رقم (کرت فرعی) و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان نیاز کامل آب گیاه (شاهد اول)، بدون آبیاری در فصل بهار (شاهد دوم)، آبیاری به میزان 75 درصد نیاز آبی گیاه (75%)، آبیاری به میزان 50 درصد نیاز آبی گیاه (50%) و آبیاری به میزان 25 درصد نیاز آبی گیاه (25%) در نظر گرفته شد و کرت­های فرعی شامل ارقام متحمل (پیشگام، رقم ریشک­دار) و حساس (گاسکوژن، بدون ریشک) به خشکی گندم بودند. نتایج نشان داد که اختلاف بین تیمارهای آبیاری و ارقام مورد مطالعه از نظر اجزای عملکرد و عملکردهای اقتصادی و بیولوژیک معنی­دار بود. با کاهش فراهمی آب تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله کاهش یافت اما وزن هزار دانه زیاد شد. افزایش وزن هزار دانه قادر به جبران کاهش تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله نبود و در نتیجه عملکرد اقتصادی و بیولوژیک نیز با کاهش فراهمی آب کاهش یافت. شاخص برداشت نیز در پاسخ به کاهش فراهمی آب دچار کاهش شد. در مجموع رقم متحمل از نظر عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک و بهره­وری مصرف آب برتر از رقم حساس بود اما شاخص برداشت کمتری نسبت به آن داشت. به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که حفظ تعداد سنبله بیشتر در واحد سطح و تولید تعداد بالاتر دانه در سنبله جزء مهم‌ترین عوامل برتری رقم متحمل نسبت به رقم حساس بودند. همچنین سودمندی روش پنمن-مونتیث فائو در ارزیابی نیاز آبی گندم مثبت ارزیابی شد
first_indexed 2024-04-24T14:39:38Z
format Article
id doaj.art-7b0dcf01b5ef40308dee0a1d4a37dda8
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-7604
2383-3084
language fas
last_indexed 2024-04-24T14:39:38Z
publishDate 2011-08-01
publisher University of Birjand
record_format Article
series تنش های محیطی در علوم زراعی
spelling doaj.art-7b0dcf01b5ef40308dee0a1d4a37dda82024-04-02T22:51:58ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842011-08-0141476310.22077/escs.2011.9898ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائوفرزاد حسین پناهی0محمد کافی1مهدی پارسا2مهدی نصیری محلاتی3محمد بنایان4دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهداستاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهداستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهداستاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهداستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهدمطالعه روابط بین اجزای عملکرد کمک شایانی به درک اساس فیزیولوژیک عملکرد گیاهان زراعی می­نماید. به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام متحمل و حساس به خشکی گندم تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرت­های خرد شده با 5 تیمار آبیاری (کرت اصلی)، 2 رقم (کرت فرعی) و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان نیاز کامل آب گیاه (شاهد اول)، بدون آبیاری در فصل بهار (شاهد دوم)، آبیاری به میزان 75 درصد نیاز آبی گیاه (75%)، آبیاری به میزان 50 درصد نیاز آبی گیاه (50%) و آبیاری به میزان 25 درصد نیاز آبی گیاه (25%) در نظر گرفته شد و کرت­های فرعی شامل ارقام متحمل (پیشگام، رقم ریشک­دار) و حساس (گاسکوژن، بدون ریشک) به خشکی گندم بودند. نتایج نشان داد که اختلاف بین تیمارهای آبیاری و ارقام مورد مطالعه از نظر اجزای عملکرد و عملکردهای اقتصادی و بیولوژیک معنی­دار بود. با کاهش فراهمی آب تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله کاهش یافت اما وزن هزار دانه زیاد شد. افزایش وزن هزار دانه قادر به جبران کاهش تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله نبود و در نتیجه عملکرد اقتصادی و بیولوژیک نیز با کاهش فراهمی آب کاهش یافت. شاخص برداشت نیز در پاسخ به کاهش فراهمی آب دچار کاهش شد. در مجموع رقم متحمل از نظر عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک و بهره­وری مصرف آب برتر از رقم حساس بود اما شاخص برداشت کمتری نسبت به آن داشت. به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که حفظ تعداد سنبله بیشتر در واحد سطح و تولید تعداد بالاتر دانه در سنبله جزء مهم‌ترین عوامل برتری رقم متحمل نسبت به رقم حساس بودند. همچنین سودمندی روش پنمن-مونتیث فائو در ارزیابی نیاز آبی گندم مثبت ارزیابی شدhttp://escs.birjand.ac.ir/article_98_e8240786b32d1529328f031a4d256459.pdfDrought stressGascognePishgamWater productivity
spellingShingle فرزاد حسین پناهی
محمد کافی
مهدی پارسا
مهدی نصیری محلاتی
محمد بنایان
ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو
تنش های محیطی در علوم زراعی
Drought stress
Gascogne
Pishgam
Water productivity
title ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو
title_full ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو
title_fullStr ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو
title_full_unstemmed ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو
title_short ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن-مونتیث فائو
title_sort ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم مقاوم و حساس به خشکی تحت شرایط تنش رطوبتی با بهره‌گیری از مدل پنمن مونتیث فائو
topic Drought stress
Gascogne
Pishgam
Water productivity
url http://escs.birjand.ac.ir/article_98_e8240786b32d1529328f031a4d256459.pdf
work_keys_str_mv AT frzạdḥsynpnạhy ạrzyạbyʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmgndmmqạwmwḥsạsbhkẖsẖḵytḥtsẖrạyṭtnsẖrṭwbtybạbhrhgyryạzmdlpnmnmwntytẖfạỷw
AT mḥmdḵạfy ạrzyạbyʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmgndmmqạwmwḥsạsbhkẖsẖḵytḥtsẖrạyṭtnsẖrṭwbtybạbhrhgyryạzmdlpnmnmwntytẖfạỷw
AT mhdypạrsạ ạrzyạbyʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmgndmmqạwmwḥsạsbhkẖsẖḵytḥtsẖrạyṭtnsẖrṭwbtybạbhrhgyryạzmdlpnmnmwntytẖfạỷw
AT mhdynṣyrymḥlạty ạrzyạbyʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmgndmmqạwmwḥsạsbhkẖsẖḵytḥtsẖrạyṭtnsẖrṭwbtybạbhrhgyryạzmdlpnmnmwntytẖfạỷw
AT mḥmdbnạyạn ạrzyạbyʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdạrqạmgndmmqạwmwḥsạsbhkẖsẖḵytḥtsẖrạyṭtnsẖrṭwbtybạbhrhgyryạzmdlpnmnmwntytẖfạỷw