تحلیل و نقد توجیه های عرفانی استغفار پیامبر اکرم (ص) با تاکید بر حدیث «لَیُغَان»

حدیث «لَیغَان» نمونه‌ای از نصوص دینی است که برداشت ظاهری از آن با مقام اخلاقی و عرفانی رسول اکرم (ص) ناسازگار است. در این حدیث که در جوامع روایی اهل تسنن و شیعه از پیامبر اکرم (ص) نقل شده آمده است: در هر روز حجابی مانند ابر جلوی قلب مرا می‌گیرد و به همین دلیل روزی هفتاد بار استغفار می‌کنم. این مقاله...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: کاوس روحی برندق
Format: Article
Language:English
Published: University of Qom 2016-09-01
Series:Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
Subjects:
Online Access:http://pfk.qom.ac.ir/article_623_53c3b09cc6149afeb450cf852ca29b97.pdf
Description
Summary:حدیث «لَیغَان» نمونه‌ای از نصوص دینی است که برداشت ظاهری از آن با مقام اخلاقی و عرفانی رسول اکرم (ص) ناسازگار است. در این حدیث که در جوامع روایی اهل تسنن و شیعه از پیامبر اکرم (ص) نقل شده آمده است: در هر روز حجابی مانند ابر جلوی قلب مرا می‌گیرد و به همین دلیل روزی هفتاد بار استغفار می‌کنم. این مقاله ضمن گردآوری، تحلیل، رویکردشناسی و ارزیابی انواع برون‌رفت‌های اخلاقی و عرفانی در زمینه ناسازگاری استغفار رسول خدا (ص) با مقام اخلاقی و عرفانی آن حضرت، صحت و سقم احتمال‌های گوناگون را اعتبارسنجی کرده و به این دیدگاه راه یافته است که از میان بیست‌وسه تفسیر عرفانی فقط دو برون‌رفت می‌تواند توجیهی مناسب برای استغفار رسول اکرم (ص) باشد: تفسیر حدیث به استغفار از پایین‌تر از مقام احدیت که مقام اختصاصی رسول خدا (ص) است، و تفسیر آن به تمکن و استقامت در مقام احدیت و عدم تلوّن در آن. این دو برون‌رفت نه‌تنها با عصمت آن حضرت ناسازگاری ندارد که با منزلت‌های فراتر از عصمتی که در نبوت شرط است، سازگار است.   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ * استادیار علوم قرآن  و حدیث دانشگاه تربیت مدرس تهران  k.roohi@modares.ac.ir
ISSN:1735-9791
2538-2500