دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها
ین و اخلاق در «شهریار» و «سیاست‌نامه» و وجوه تفاوت آن‌ها، موضوع اصلی این نوشتار است. روشی که برای این‌کار مدنظر است، مطالعه تطبیقی است. آنچه این مطالعه مفروض داشته، این است که دید ماکیاولی در «شهریار» نسبت به دین یکسره فایده‌گرایانه، واقعگرا، مدرن و البته غیرسکولار بوده و آن را تنها وسیله‌ای جهت اتّ...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS)
2019-08-01
|
| Series: | ادبیات و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://lir.ihcs.ac.ir/article_4193_090a0d852e894aed105e88b9f1db5cdc.pdf |
| _version_ | 1818912651124670464 |
|---|---|
| author | رحیم سلامت آذر |
| author_facet | رحیم سلامت آذر |
| author_sort | رحیم سلامت آذر |
| collection | DOAJ |
| description | ین و اخلاق در «شهریار» و «سیاست‌نامه» و وجوه تفاوت آن‌ها، موضوع اصلی این نوشتار است. روشی که برای این‌کار مدنظر است، مطالعه تطبیقی است. آنچه این مطالعه مفروض داشته، این است که دید ماکیاولی در «شهریار» نسبت به دین یکسره فایده‌گرایانه، واقعگرا، مدرن و البته غیرسکولار بوده و آن را تنها وسیله‌ای جهت اتّحاد مردم می‌داند و در اخلاق نیز بی‌پروا، عاری از احساسات و گاه بی‌اخلاق است، بعلاوه که هیچ اخلاقی مقدّم بر جامعه و حکومت نمی‌داند و اخلاق را محصول زور و قانون حکومت می‌پندارد. از سوی دیگر نگرش نظام‌الملک در «سیاست‌نامه» نسبت به دین متعصّبانه، کلاسیک و محافظه‌کارانه است و برخلاف ماکیاولی، دین را هم به‌خاطر خود دین و حقانیّت آن، ارزش می‌نهد و هم اینکه از آثار سیاسی آن غافل نیست. در اخلاق نیز چون آن را برآمده از دین (اسلام) می‌داند معتقد بود در صورت عدم وجود حکومت، باز اخلاقی وجود خواهد داشت، یعنی اخلاق را منوط به وجود حکومت نمی‌انگارد. همه اینها به‌عنوان فرضیه این نوشتار، با رجوع به متن هر دو اثر مذکور، بررسی می‌شود. |
| first_indexed | 2024-12-19T23:17:59Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-7cd6e0a0c1a8477f8e98f8f4eba9871f |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2676-6566 2676-6566 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-19T23:17:59Z |
| publishDate | 2019-08-01 |
| publisher | Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS) |
| record_format | Article |
| series | ادبیات و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای |
| spelling | doaj.art-7cd6e0a0c1a8477f8e98f8f4eba9871f2022-12-21T20:02:02ZfasInstitute for Humanities and Cultural Studies (IHCS)ادبیات و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای2676-65662676-65662019-08-011120323210.30465/lir.2019.41934193دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌هارحیم سلامت آذر0دانشگاه پیام نورین و اخلاق در «شهریار» و «سیاست‌نامه» و وجوه تفاوت آن‌ها، موضوع اصلی این نوشتار است. روشی که برای این‌کار مدنظر است، مطالعه تطبیقی است. آنچه این مطالعه مفروض داشته، این است که دید ماکیاولی در «شهریار» نسبت به دین یکسره فایده‌گرایانه، واقعگرا، مدرن و البته غیرسکولار بوده و آن را تنها وسیله‌ای جهت اتّحاد مردم می‌داند و در اخلاق نیز بی‌پروا، عاری از احساسات و گاه بی‌اخلاق است، بعلاوه که هیچ اخلاقی مقدّم بر جامعه و حکومت نمی‌داند و اخلاق را محصول زور و قانون حکومت می‌پندارد. از سوی دیگر نگرش نظام‌الملک در «سیاست‌نامه» نسبت به دین متعصّبانه، کلاسیک و محافظه‌کارانه است و برخلاف ماکیاولی، دین را هم به‌خاطر خود دین و حقانیّت آن، ارزش می‌نهد و هم اینکه از آثار سیاسی آن غافل نیست. در اخلاق نیز چون آن را برآمده از دین (اسلام) می‌داند معتقد بود در صورت عدم وجود حکومت، باز اخلاقی وجود خواهد داشت، یعنی اخلاق را منوط به وجود حکومت نمی‌انگارد. همه اینها به‌عنوان فرضیه این نوشتار، با رجوع به متن هر دو اثر مذکور، بررسی می‌شود.http://lir.ihcs.ac.ir/article_4193_090a0d852e894aed105e88b9f1db5cdc.pdfدیناخلاقشهریارسیاست‌نامه |
| spellingShingle | رحیم سلامت آذر دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها ادبیات و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای دین اخلاق شهریار سیاست‌نامه |
| title | دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها |
| title_full | دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها |
| title_fullStr | دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها |
| title_full_unstemmed | دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها |
| title_short | دین و اخلاق در «شهریار» ماکیاولی و «سیاست‌نامه» نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها |
| title_sort | دین و اخلاق در شهریار ماکیاولی و سیاست‌نامه نظام‌الملک؛ یک مطالعه تطبیقی با تکیّه بر تفاوت‌ها |
| topic | دین اخلاق شهریار سیاست‌نامه |
| url | http://lir.ihcs.ac.ir/article_4193_090a0d852e894aed105e88b9f1db5cdc.pdf |
| work_keys_str_mv | AT rḥymslạmtậdẖr dynwạkẖlạqdrsẖhryạrmạḵyạwlywsyạstnạmhnẓạmạlmlḵyḵmṭạlʿhtṭbyqybạtḵỹhbrtfạwthạ |