روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی

بحث اعتدال و میانه‌روی، یکی از اساسی‌ترین مفاهیم رایج و مورد‌نیاز جوامع بشری است. گروه‌ها و مکتب‌های مختلفی در ‌این ‌زمینه بحث و رویه‌های ویژۀ خود را اتخاذ کرده‌اند؛ به‌تعبیر عده‌یی در میان مذاهب چهارگانۀ اهل سنّت، مذهب حنفی، معتدل‌ترین مذهب به‌شمار می‌رود؛ اما عملاً این فرض با روی‌کرد فعلی احناف،...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: فضل‌احمد احمدی
Format: Article
Language:English
Published: Ghalib University 2023-06-01
Series:غالب
Subjects:
Online Access:https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/116
_version_ 1826910183451787264
author فضل‌احمد احمدی
author_facet فضل‌احمد احمدی
author_sort فضل‌احمد احمدی
collection DOAJ
description بحث اعتدال و میانه‌روی، یکی از اساسی‌ترین مفاهیم رایج و مورد‌نیاز جوامع بشری است. گروه‌ها و مکتب‌های مختلفی در ‌این ‌زمینه بحث و رویه‌های ویژۀ خود را اتخاذ کرده‌اند؛ به‌تعبیر عده‌یی در میان مذاهب چهارگانۀ اهل سنّت، مذهب حنفی، معتدل‌ترین مذهب به‌شمار می‌رود؛ اما عملاً این فرض با روی‌کرد فعلی احناف، چندان انطباق ندارد. حال مسألۀ اساسی این است که شخص امام ابوحنیفه چه روی‌کردی در قبال اعتدال و میانه‌روی داشته است، آیا‌ می‌توان اعتدال و میانه‌روی را از لابه‌لای اندیشه‌های وی فرا چنگ آورد و به این نتیجه رسید که روی‌کرد ایشان اعتدال و میانه‌‌روی بوده و اکنون پیروان مذهب حنفی از این مسیر منحرف شده اند؟ بنابراین، این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این پرسش بوده‌است که: امام در قبال اعتدال و میانه‌روی چه روی‌کردی داشته است؟ با استفاده از روش نظری، داده‌های کتاب‌خانه‌یی تحلیل و توصیف شده است. درنهایت، این نتیجه به دست آمده است که: امام ابوحنیفه چه در قبال مسائل سیاسی و چه در برابر موضوعات فقهی، در همۀ زمینه‌ها اعتدال و میانه‌روی را پیشۀ خود کرده بود. نمونه‌ها در باب سیاست مسألۀ تجلّی سیادت و سروری دولت در امام مسلمانان و در باب قواعد فقهی، مسائل آسان‌گیری در عبادات و معاملات، رعایت حال فقیر و ضعیف در زکات و صدقات و غیره، صحیح‌دانستن تصرفات انسان تا حد امکان، رعایت حُرمت و کرامت انسانی و... از مواردی‌اند که بیان‌گر اعتدال و میانه‌روی امام ابوحنیفه را نشان می‌دهند.
first_indexed 2024-03-13T03:54:58Z
format Article
id doaj.art-7cd81981fde246d4834ce45166b3385f
institution Directory Open Access Journal
issn 2788-4155
2788-6441
language English
last_indexed 2025-02-17T09:56:05Z
publishDate 2023-06-01
publisher Ghalib University
record_format Article
series غالب
spelling doaj.art-7cd81981fde246d4834ce45166b3385f2025-01-02T05:39:32ZengGhalib Universityغالب2788-41552788-64412023-06-0112210.58342/ghalibqj.V.12.I2.9روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌رویفضل‌احمد احمدی0مؤسسۀ تحصیلات عالی هریوا بحث اعتدال و میانه‌روی، یکی از اساسی‌ترین مفاهیم رایج و مورد‌نیاز جوامع بشری است. گروه‌ها و مکتب‌های مختلفی در ‌این ‌زمینه بحث و رویه‌های ویژۀ خود را اتخاذ کرده‌اند؛ به‌تعبیر عده‌یی در میان مذاهب چهارگانۀ اهل سنّت، مذهب حنفی، معتدل‌ترین مذهب به‌شمار می‌رود؛ اما عملاً این فرض با روی‌کرد فعلی احناف، چندان انطباق ندارد. حال مسألۀ اساسی این است که شخص امام ابوحنیفه چه روی‌کردی در قبال اعتدال و میانه‌روی داشته است، آیا‌ می‌توان اعتدال و میانه‌روی را از لابه‌لای اندیشه‌های وی فرا چنگ آورد و به این نتیجه رسید که روی‌کرد ایشان اعتدال و میانه‌‌روی بوده و اکنون پیروان مذهب حنفی از این مسیر منحرف شده اند؟ بنابراین، این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این پرسش بوده‌است که: امام در قبال اعتدال و میانه‌روی چه روی‌کردی داشته است؟ با استفاده از روش نظری، داده‌های کتاب‌خانه‌یی تحلیل و توصیف شده است. درنهایت، این نتیجه به دست آمده است که: امام ابوحنیفه چه در قبال مسائل سیاسی و چه در برابر موضوعات فقهی، در همۀ زمینه‌ها اعتدال و میانه‌روی را پیشۀ خود کرده بود. نمونه‌ها در باب سیاست مسألۀ تجلّی سیادت و سروری دولت در امام مسلمانان و در باب قواعد فقهی، مسائل آسان‌گیری در عبادات و معاملات، رعایت حال فقیر و ضعیف در زکات و صدقات و غیره، صحیح‌دانستن تصرفات انسان تا حد امکان، رعایت حُرمت و کرامت انسانی و... از مواردی‌اند که بیان‌گر اعتدال و میانه‌روی امام ابوحنیفه را نشان می‌دهند. https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/116امام ابوحنیفهاعتدال و میانه‌رویروی‌کردعقل‌گرایی
spellingShingle فضل‌احمد احمدی
روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
غالب
امام ابوحنیفه
اعتدال و میانه‌روی
روی‌کرد
عقل‌گرایی
title روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
title_full روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
title_fullStr روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
title_full_unstemmed روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
title_short روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
title_sort روی‌کرد امام ابوحنیفه در قبال اعتدال و میانه‌روی
topic امام ابوحنیفه
اعتدال و میانه‌روی
روی‌کرد
عقل‌گرایی
url https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/116
work_keys_str_mv AT fḍlạḥmdạḥmdy rwyḵrdạmạmạbwḥnyfhdrqbạlạʿtdạlwmyạnhrwy