O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne
Instytucja zasiedzenia, wynaleziona i udoskonalona w prawie rzymskim, przejęta została do większości współczesnych systemów prawa. Do ustawodawstwa polskiego wprowadzona została po raz pierwszy dekretem o prawie rzeczowym z 11 października 1946 r. Dekret ten przewidywał, za kodeksem austriackim, ni...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adam Mickiewicz University, Poznan
2017-12-01
|
| Series: | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/11850 |
| _version_ | 1797855135104237568 |
|---|---|
| author | Władysław Rozwadowski |
| author_facet | Władysław Rozwadowski |
| author_sort | Władysław Rozwadowski |
| collection | DOAJ |
| description |
Instytucja zasiedzenia, wynaleziona i udoskonalona w prawie rzymskim, przejęta została do większości współczesnych systemów prawa. Do ustawodawstwa polskiego wprowadzona została po raz pierwszy dekretem o prawie rzeczowym z 11 października 1946 r. Dekret ten przewidywał, za kodeksem austriackim, nieznaną prawu rzymskiemu instytucję posiadania prawa, a także możliwość zasiedzenia ograniczonego prawa rzeczowego. Obie możliwości zarzucone zostały w obecnym polskim Kodeksie cywilnym. Jedyny wyjątek stanowi art. 352 k.c. o posiadaniu służebności. Co się tyczy zasiedzenia, to jego przedmiotem może być tylko rzecz materialna znajdująca się w posiadaniu samoistnym dokonującego zasiedzenia. Tu znowu wyjątek stanowi art. 292 k.c. o zasiedzeniu służebności. W roku 1975 Sąd Najwyższy podjął uchwałę o możliwości zasiedzenia użytkowania wieczystego. Sąd ten wyszedł z założenia, że w tym zakresie istnieje luka prawna, a skoro użytkowanie wieczyste jest podobne do prawa własności, można z tego tytułu zastosować analogię wobec użytkowania wieczystego. Obydwa poglądy SN uznać należy za błędne. Utratę użytkowania wieczystego przez długie jego nieużytkowanie przywrócić można z mocy kilku przepisów k.c. Podobieństwa użytkowania wieczystego do prawa własności są niewielkie. Przeprowadzając porównanie tych praw, zaledwie w sześciu przypadkach znaleziono ich podobieństwo, a w osiemnastu istnieją różnice. Nie ma tu także możliwości przyjęcia analogii z art. 292 k.c. Stanowi on bowiem wyjątek, a w myśl już znanej prawu rzymskiemu, a także prawu polskiemu reguły: exceptiones non sunt extendendae. Na podstawie cytowanej uchwały SN w szeregu innych orzeczeń tego Sądu przyjęto koncepcję o istnieniu w prawie polskim możliwości posiadania prawa. Ponieważ w drodze analogii nie można kreować instytucji nieznanej w danym porządku prawnym, uznać należy, że SN wprowadzając możliwość zasiedzenia prawa użytkowania wieczystego, dokonał tego, czego dokonać może wyłącznie ustawodawca.
|
| first_indexed | 2024-04-09T20:18:48Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-7ce663fb92824e3b94b8b69176b636a7 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0035-9629 2543-9170 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-09T20:18:48Z |
| publishDate | 2017-12-01 |
| publisher | Adam Mickiewicz University, Poznan |
| record_format | Article |
| series | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
| spelling | doaj.art-7ce663fb92824e3b94b8b69176b636a72023-03-31T06:42:07ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702017-12-0179410.14746/rpeis.2017.79.4.6O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczneWładysław Rozwadowski0Emerytowany profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Instytucja zasiedzenia, wynaleziona i udoskonalona w prawie rzymskim, przejęta została do większości współczesnych systemów prawa. Do ustawodawstwa polskiego wprowadzona została po raz pierwszy dekretem o prawie rzeczowym z 11 października 1946 r. Dekret ten przewidywał, za kodeksem austriackim, nieznaną prawu rzymskiemu instytucję posiadania prawa, a także możliwość zasiedzenia ograniczonego prawa rzeczowego. Obie możliwości zarzucone zostały w obecnym polskim Kodeksie cywilnym. Jedyny wyjątek stanowi art. 352 k.c. o posiadaniu służebności. Co się tyczy zasiedzenia, to jego przedmiotem może być tylko rzecz materialna znajdująca się w posiadaniu samoistnym dokonującego zasiedzenia. Tu znowu wyjątek stanowi art. 292 k.c. o zasiedzeniu służebności. W roku 1975 Sąd Najwyższy podjął uchwałę o możliwości zasiedzenia użytkowania wieczystego. Sąd ten wyszedł z założenia, że w tym zakresie istnieje luka prawna, a skoro użytkowanie wieczyste jest podobne do prawa własności, można z tego tytułu zastosować analogię wobec użytkowania wieczystego. Obydwa poglądy SN uznać należy za błędne. Utratę użytkowania wieczystego przez długie jego nieużytkowanie przywrócić można z mocy kilku przepisów k.c. Podobieństwa użytkowania wieczystego do prawa własności są niewielkie. Przeprowadzając porównanie tych praw, zaledwie w sześciu przypadkach znaleziono ich podobieństwo, a w osiemnastu istnieją różnice. Nie ma tu także możliwości przyjęcia analogii z art. 292 k.c. Stanowi on bowiem wyjątek, a w myśl już znanej prawu rzymskiemu, a także prawu polskiemu reguły: exceptiones non sunt extendendae. Na podstawie cytowanej uchwały SN w szeregu innych orzeczeń tego Sądu przyjęto koncepcję o istnieniu w prawie polskim możliwości posiadania prawa. Ponieważ w drodze analogii nie można kreować instytucji nieznanej w danym porządku prawnym, uznać należy, że SN wprowadzając możliwość zasiedzenia prawa użytkowania wieczystego, dokonał tego, czego dokonać może wyłącznie ustawodawca. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/11850niedopuszczalność zasiedzenia użytkowania wieczystego |
| spellingShingle | Władysław Rozwadowski O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny niedopuszczalność zasiedzenia użytkowania wieczystego |
| title | O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne |
| title_full | O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne |
| title_fullStr | O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne |
| title_full_unstemmed | O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne |
| title_short | O nabyciu użytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia. Uwagi krytyczne |
| title_sort | o nabyciu uzytkowania wieczystego w drodze zasiedzenia uwagi krytyczne |
| topic | niedopuszczalność zasiedzenia użytkowania wieczystego |
| url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/11850 |
| work_keys_str_mv | AT władysławrozwadowski onabyciuuzytkowaniawieczystegowdrodzezasiedzeniauwagikrytyczne |