Summary: | Son kullanıcılara malların doğru zamanda dağıtımı günümüz
rekabetçi piyasasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, yöneticiler,
ekonomik ve çevresel hedefleri doğrultusunda uygun bir çözüm bulma gayreti
içindeyken aynı zamanda, ürünlerin talep noktalarına tam zamanında teslim
edilmesini ve böylece stok maliyetlerinin düşürülmesini de sağlamalıdırlar. Bu
çalışma, dağıtım noktaları ve perakendecilerdeki stok tutma ile talebi doğru
zamanda karşılamak arasındaki ilişkiyi ve dolayısıyla stok tutma maliyetleri
ile ve karbon emisyonları arasında ilişkiyi araştırmayı hedeflemektedir. Bu
sebeple, fabrika, depo ve perakendecilerden oluşan üç kademeli dağıtım ağı
geliştirilmiş ve üç amaç fonksiyonu;
toplam dağıtım ve üretim maliyeti, depolarda ve perakendecilerde
ürünlerin depolanması ve elleçlenmesiyle ilişkili toplam karbon emisyonu ve
perakendecilerden ardısmarlanmış (karşılanamamış, sonraya ertelenen, ingilizce:
backordered) ürünlerin ve talep fazlası ürünlerin sayısı olarak belirlenmiştir.
Geliştirilen model, hangi üreticiden, depolara ve oradan perakendecilere,
perakendecilerin talebine cevap vermek için ne kadar miktarlarda taşınacağını,
hangi fabrika ve depoların hangi boyutlarda açılacağını, depolardaki envanter
miktarlarını da belirlemektedir. Bu çok amaçlı tam zamanında dağıtım
modellemesi içeren yeşil tedarik zinciri modelinin çözümü için Tiwari, Dharmar ve Rao (1987) tarafından geliştirilen
bulanık ağırlıklandırma yaklaşımı ilk defa kulanılmıştır. Pratik açıdan,
çelişen ve farklı birimlere sahip amaçların aynı anda optimize edilmesine
olanak verdiği için bu yöntem, yöneticiler ve karar vericiler açısından önem
taşımaktadır. Bu bulanık edinim yöntemi, yöneticilerin her bir hedef işlev için
göreli önemlerini belirlermesine imkan sağlaması da ayrıca önemlidir, çünkü bu
sayede yöneticiler, hedeflerin de birbirlerine göre önem derecelerini kendi
tedarik zincirlerine göre belirleyebilirler.
|