تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود

الگوی تجارت مجوز انتشار آلودگی، رویکردی نوین در مدیریت کیفی منابع آب سطحی به شمار می‌رود. بر همین اساس، این پژوهش به تخصیص بهینۀ بار آلودگی مبتنی بر پارامتر اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی آب (BOD) در رودخانۀ سفیدرود، حدفاصل سد سنگر تا مصب دریا می‌پردازد. بدین منظور، رودخانه از نظر کمی و کیفی توسط مدل Qual2...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: شروین جمشیدی, محد حسین نیک سخن
Format: Article
Language:fas
Published: University of Tehran, College of Aburaihan 2015-09-01
Series:مدیریت آب و آبیاری
Subjects:
Online Access:https://jwim.ut.ac.ir/article_57447_bce261c540bcc7cd96947975dffed800.pdf
_version_ 1818620495220703232
author شروین جمشیدی
محد حسین نیک سخن
author_facet شروین جمشیدی
محد حسین نیک سخن
author_sort شروین جمشیدی
collection DOAJ
description الگوی تجارت مجوز انتشار آلودگی، رویکردی نوین در مدیریت کیفی منابع آب سطحی به شمار می‌رود. بر همین اساس، این پژوهش به تخصیص بهینۀ بار آلودگی مبتنی بر پارامتر اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی آب (BOD) در رودخانۀ سفیدرود، حدفاصل سد سنگر تا مصب دریا می‌پردازد. بدین منظور، رودخانه از نظر کمی و کیفی توسط مدل Qual2kw شبیه‌سازی شده و مقدار بار مجاز تخلیۀ آلودگی روزانه (TMDL) تعیین شده است. همچنین به روش آنالیز حساسیت، مقدار ضرایب تأثیر هر منبع آلاینده، پس از نرمال‌سازی مشخص و تخصیص بهینۀ پساب با هدف حداقل‌کردن هزینه‌های کل تصفیۀ بار آلودگی تعیین شده است. نتایج نشان می‌دهد حفاظت از منابع آبی به روش کنترل تخلیۀ بار مجاز آلودگی نسبت‌به روش متعارف کنترل دستوری، سبب کاهش هزینه‌های کل تصفیه تا 10 درصد خواهد شد. همچنین می‌توان انتظار داشت شاخص کیفی آب حدود 20 واحد افزایش یابد. الگوی تجارت مجوز انتشار آلودگی، میزان صرفه‌جویی هزینه‌ها را تا 26 درصد افزایش می‌دهد. با کنترل عملکرد بازار در انتهای دورۀ طرح، پیش‌بینی می‌شود بازار فروش مجوز BOD همچنان در بلندمدت سودآور باشد و با حجم مبادلات معادل 466 واحد، از صرفه‌جویی ارزی 10 درصد برخوردار شود.
first_indexed 2024-12-16T17:54:17Z
format Article
id doaj.art-7eeb0a9808b64de9845054652db8ff9e
institution Directory Open Access Journal
issn 2251-6298
2382-9931
language fas
last_indexed 2024-12-16T17:54:17Z
publishDate 2015-09-01
publisher University of Tehran, College of Aburaihan
record_format Article
series مدیریت آب و آبیاری
spelling doaj.art-7eeb0a9808b64de9845054652db8ff9e2022-12-21T22:22:13ZfasUniversity of Tehran, College of Aburaihanمدیریت آب و آبیاری2251-62982382-99312015-09-015224325910.22059/jwim.2015.5744757447تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرودشروین جمشیدی0محد حسین نیک سخن1دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشکدۀ محیط زیست، دانشگاه تهراناستادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکدۀ محیط زیست، دانشگاه تهرانالگوی تجارت مجوز انتشار آلودگی، رویکردی نوین در مدیریت کیفی منابع آب سطحی به شمار می‌رود. بر همین اساس، این پژوهش به تخصیص بهینۀ بار آلودگی مبتنی بر پارامتر اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی آب (BOD) در رودخانۀ سفیدرود، حدفاصل سد سنگر تا مصب دریا می‌پردازد. بدین منظور، رودخانه از نظر کمی و کیفی توسط مدل Qual2kw شبیه‌سازی شده و مقدار بار مجاز تخلیۀ آلودگی روزانه (TMDL) تعیین شده است. همچنین به روش آنالیز حساسیت، مقدار ضرایب تأثیر هر منبع آلاینده، پس از نرمال‌سازی مشخص و تخصیص بهینۀ پساب با هدف حداقل‌کردن هزینه‌های کل تصفیۀ بار آلودگی تعیین شده است. نتایج نشان می‌دهد حفاظت از منابع آبی به روش کنترل تخلیۀ بار مجاز آلودگی نسبت‌به روش متعارف کنترل دستوری، سبب کاهش هزینه‌های کل تصفیه تا 10 درصد خواهد شد. همچنین می‌توان انتظار داشت شاخص کیفی آب حدود 20 واحد افزایش یابد. الگوی تجارت مجوز انتشار آلودگی، میزان صرفه‌جویی هزینه‌ها را تا 26 درصد افزایش می‌دهد. با کنترل عملکرد بازار در انتهای دورۀ طرح، پیش‌بینی می‌شود بازار فروش مجوز BOD همچنان در بلندمدت سودآور باشد و با حجم مبادلات معادل 466 واحد، از صرفه‌جویی ارزی 10 درصد برخوردار شود.https://jwim.ut.ac.ir/article_57447_bce261c540bcc7cd96947975dffed800.pdfاکسیژن‌خواهی بیوشیمیاییتجارت کیفیت آبمجوز انتشار آلودگیسفیدرودتخصیص پساب
spellingShingle شروین جمشیدی
محد حسین نیک سخن
تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
مدیریت آب و آبیاری
اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی
تجارت کیفیت آب
مجوز انتشار آلودگی
سفیدرود
تخصیص پساب
title تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
title_full تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
title_fullStr تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
title_full_unstemmed تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
title_short تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
title_sort تخصیص بهینۀ بار آلودگی بر مبنای الگوی تجارت کیفیت آب در پائین‌دست رودخانۀ سفیدرود
topic اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی
تجارت کیفیت آب
مجوز انتشار آلودگی
سفیدرود
تخصیص پساب
url https://jwim.ut.ac.ir/article_57447_bce261c540bcc7cd96947975dffed800.pdf
work_keys_str_mv AT sẖrwynjmsẖydy tkẖṣyṣbhynەbạrậlwdgybrmbnạyạlgwytjạrtḵyfytậbdrpạỷyndstrwdkẖạnەsfydrwd
AT mḥdḥsynnyḵskẖn tkẖṣyṣbhynەbạrậlwdgybrmbnạyạlgwytjạrtḵyfytậbdrpạỷyndstrwdkẖạnەsfydrwd