استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین
زبان عرفانی همواره از مفاهیم انتزاعی سخن می‌گوید و بدین‌جهت برای قابل‌درک شدن، پیوسته از استعاره‌های مفهومی که خود زنجیروار به‌هم‌پیوسته‌اند، بهره می‌گیرد. کاربرد استعاره‌های مفهومی در هر هنر و متنی، نشان از بینش گوینده و تجربۀ زیستۀ است که او دارد. تجربه‌های زیستۀ عارف که از برخورد با امور غیبی به...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
The Institute of Islamic Art Studies
2023-05-01
|
| Series: | هنر اسلامی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://www.sysislamicartjournal.ir/article_149486_b0cbdc480ccda5c06497e9f06e013bf3.pdf |
| _version_ | 1797736552793636864 |
|---|---|
| author | زهرا محمدی فرشید سمائی مرضیه صناعتی محمدرضا رضوی |
| author_facet | زهرا محمدی فرشید سمائی مرضیه صناعتی محمدرضا رضوی |
| author_sort | زهرا محمدی |
| collection | DOAJ |
| description | زبان عرفانی همواره از مفاهیم انتزاعی سخن می‌گوید و بدین‌جهت برای قابل‌درک شدن، پیوسته از استعاره‌های مفهومی که خود زنجیروار به‌هم‌پیوسته‌اند، بهره می‌گیرد. کاربرد استعاره‌های مفهومی در هر هنر و متنی، نشان از بینش گوینده و تجربۀ زیستۀ است که او دارد. تجربه‌های زیستۀ عارف که از برخورد با امور غیبی به‌دست می‌آید، به کمک زبان رمزی و استعاری، در انتقال مفاهیم به‌کار گرفته می‌شوند. در ترکیبات زبان عرفانی، بدون استفاده از استعارهای مفهومی، درک مفاهیم عرفانی آسان نخواهد بود. این پژوهش در چارچوب زبانشناسی شناختی و با تکیه‌بر نظریۀ استعارۀ مفهومی، به معرفی برخی ترکیبات نو در عرفان پرداخته است. برای انجام این پژوهش، از سه فرهنگ دهخدا، سخن و عرفان، تعدادی از واژه‌های ترکیبی که به فارسی امروز نزدیک هستند، انتخاب و بررسی‌شده‌اند. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و کتابخانه‌ای است. آنچه از دستاوردهای این پژوهش حاصل گردید بیانگر این امر است که استعارۀ ساختاری پربسامدترین نوع استعاره مفهومی در اصطلاحات عرفانی است و عارفان تمایل بیشتری به کاربرد معانی استعاری برای تولید و درک اسم‌های مرکب در حوزه عرفان دارند. استعاره توانمندترین ابزار زبانی در بیان شناخت عارفانه از هستی است که برای بیان معانی پیچیده، مبهم، عمیق و گاه ناگفتنی به‌کار گرفته می‌شود. در هنر اسلامی نیز نمادپردازی و کاربرد استعاره‌های مفهومی جایگاه مهمی دارد.اهداف پژوهش:تعیین فرایندهای شناختی دخیل در شکل‌گیری اسم‌های مرکب زبان فارسی (استعاره) در حوزه عرفان هنر.مشخص کردن میزان خلاقیت فرایند ترکیب باتوجه‌به چارچوب نظری بنسز.سؤالات پژوهش:فرایندهای شناختی دخیل در شکل‌گیری اسم‌های مرکب زبان فارسی (استعاره) در حوزه عرفان و هنر اسلامی کدام‌اند؟میزان خلاقیت فرایند ترکیب باتوجه‌به چارچوب نظری بنسز چگونه است؟ |
| first_indexed | 2024-03-12T13:14:36Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-7f18f87d85d440438c0ae3885200f644 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1735-708X 2676-7759 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-03-12T13:14:36Z |
| publishDate | 2023-05-01 |
| publisher | The Institute of Islamic Art Studies |
| record_format | Article |
| series | هنر اسلامی |
| spelling | doaj.art-7f18f87d85d440438c0ae3885200f6442023-08-27T08:41:12ZfasThe Institute of Islamic Art Studiesهنر اسلامی1735-708X2676-77592023-05-01204970672710.22034/ias.2022.337607.1928149486استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادینزهرا محمدی0فرشید سمائی1مرضیه صناعتی2محمدرضا رضوی3گروه زبانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایرانگروه زبانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.گروه زبانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.گروه زبانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایرانزبان عرفانی همواره از مفاهیم انتزاعی سخن می‌گوید و بدین‌جهت برای قابل‌درک شدن، پیوسته از استعاره‌های مفهومی که خود زنجیروار به‌هم‌پیوسته‌اند، بهره می‌گیرد. کاربرد استعاره‌های مفهومی در هر هنر و متنی، نشان از بینش گوینده و تجربۀ زیستۀ است که او دارد. تجربه‌های زیستۀ عارف که از برخورد با امور غیبی به‌دست می‌آید، به کمک زبان رمزی و استعاری، در انتقال مفاهیم به‌کار گرفته می‌شوند. در ترکیبات زبان عرفانی، بدون استفاده از استعارهای مفهومی، درک مفاهیم عرفانی آسان نخواهد بود. این پژوهش در چارچوب زبانشناسی شناختی و با تکیه‌بر نظریۀ استعارۀ مفهومی، به معرفی برخی ترکیبات نو در عرفان پرداخته است. برای انجام این پژوهش، از سه فرهنگ دهخدا، سخن و عرفان، تعدادی از واژه‌های ترکیبی که به فارسی امروز نزدیک هستند، انتخاب و بررسی‌شده‌اند. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و کتابخانه‌ای است. آنچه از دستاوردهای این پژوهش حاصل گردید بیانگر این امر است که استعارۀ ساختاری پربسامدترین نوع استعاره مفهومی در اصطلاحات عرفانی است و عارفان تمایل بیشتری به کاربرد معانی استعاری برای تولید و درک اسم‌های مرکب در حوزه عرفان دارند. استعاره توانمندترین ابزار زبانی در بیان شناخت عارفانه از هستی است که برای بیان معانی پیچیده، مبهم، عمیق و گاه ناگفتنی به‌کار گرفته می‌شود. در هنر اسلامی نیز نمادپردازی و کاربرد استعاره‌های مفهومی جایگاه مهمی دارد.اهداف پژوهش:تعیین فرایندهای شناختی دخیل در شکل‌گیری اسم‌های مرکب زبان فارسی (استعاره) در حوزه عرفان هنر.مشخص کردن میزان خلاقیت فرایند ترکیب باتوجه‌به چارچوب نظری بنسز.سؤالات پژوهش:فرایندهای شناختی دخیل در شکل‌گیری اسم‌های مرکب زبان فارسی (استعاره) در حوزه عرفان و هنر اسلامی کدام‌اند؟میزان خلاقیت فرایند ترکیب باتوجه‌به چارچوب نظری بنسز چگونه است؟https://www.sysislamicartjournal.ir/article_149486_b0cbdc480ccda5c06497e9f06e013bf3.pdfاستعارۀ مفهومیزبان‌شناسی شناختیهنرحوزۀ عرفان |
| spellingShingle | زهرا محمدی فرشید سمائی مرضیه صناعتی محمدرضا رضوی استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین هنر اسلامی استعارۀ مفهومی زبانشناسی شناختی هنر حوزۀ عرفان |
| title | استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین |
| title_full | استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین |
| title_fullStr | استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین |
| title_full_unstemmed | استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین |
| title_short | استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین |
| title_sort | استعاره های مفهومی در حوزه عرفان و هنر با تاکید بر ترکیبات گروه اسمی و عناصر نمادین |
| topic | استعارۀ مفهومی زبانشناسی شناختی هنر حوزۀ عرفان |
| url | https://www.sysislamicartjournal.ir/article_149486_b0cbdc480ccda5c06497e9f06e013bf3.pdf |
| work_keys_str_mv | AT zhrạmḥmdy ạstʿạrhhạymfhwmydrḥwzhʿrfạnwhnrbạtạḵydbrtrḵybạtgrwhạsmywʿnạṣrnmạdyn AT frsẖydsmạỷy ạstʿạrhhạymfhwmydrḥwzhʿrfạnwhnrbạtạḵydbrtrḵybạtgrwhạsmywʿnạṣrnmạdyn AT mrḍyhṣnạʿty ạstʿạrhhạymfhwmydrḥwzhʿrfạnwhnrbạtạḵydbrtrḵybạtgrwhạsmywʿnạṣrnmạdyn AT mḥmdrḍạrḍwy ạstʿạrhhạymfhwmydrḥwzhʿrfạnwhnrbạtạḵydbrtrḵybạtgrwhạsmywʿnạṣrnmạdyn |