سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری)
چکیده می توان تعریف یا تفسیر سوژه یا فاعل شناسا را در نظام های مختلف فلسفی که متضمن بحث از آن اند یا باآن مرتبط اند، مورد پرسش و پی جویی قرار داد.با این وصف مساله تحلیل و تفسیر مقایسه ای حقیقتی به نام فاعل شناسا را می تواند یکی از مهم ترین مسایل مربوط به فرا معرفت شناسی(metaepistemology) به شمار آو...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS)
2016-12-01
|
| Series: | حکمت معاصر |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://wisdom.ihcs.ac.ir/article_2545_0cfa12d99a0015769c9d50b9c483dd53.pdf |
| _version_ | 1818559609696157696 |
|---|---|
| author | مسعود امید |
| author_facet | مسعود امید |
| author_sort | مسعود امید |
| collection | DOAJ |
| description | چکیده می توان تعریف یا تفسیر سوژه یا فاعل شناسا را در نظام های مختلف فلسفی که متضمن بحث از آن اند یا باآن مرتبط اند، مورد پرسش و پی جویی قرار داد.با این وصف مساله تحلیل و تفسیر مقایسه ای حقیقتی به نام فاعل شناسا را می تواند یکی از مهم ترین مسایل مربوط به فرا معرفت شناسی(metaepistemology) به شمار آورد. در همین چارچوب،مساله این نوشتار آن است که اگرماهیت سوژه یا فاعل شناسا در فلسفه جدید و در نزد فیلسوفانی مانند کانت تک ساحتی است، درفلسفه اسلامی معاصر، که در مقام مواجهه و گفتگو با چنین فلسفه هایی برآمده است، چند ساحتی است؟در اینجا اختصاصا به آرای یکی از فیلسوفان اسلامی معاصر یعنی مرتضی مطهری در این باب خواهیم پرداخت. با این وصف سوال این است که دیدگاه مطهری، به عنوان یکی از مفسران فلسفه اسلامی و طراحان معرفت شناسی معاصر فلسفه اسلامی در مواجهه با فلسفه جدید و به ویژه کانت، در باب ابعاد و جنبه های سوژه چیست؟ براساس مجموعه آرا واندیشه های مطهری، مبداء شناسایی وفاعل شناسایی از سه وجه معرفتی، هستی شناختی و روان شناختی (فلسفی) برخوردار است. وجه معرفتی وعلمی آن مربوط به طرح نظریه عقلانیت شهودی او مبتنی بر معقولات ثانی و تصدیقات بدیهی است، وجه هستی شناختی را باید در مولفه هایی مانند نظریه وجود ذهنی وتجرد ادراک پی جویی کرد و در نهایت وجه روان شناختی (فلسفی)را در رابطه با مولفه هایی چون علم حضوری، قوای ادراکی و... یافت. |
| first_indexed | 2024-12-14T00:27:46Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-7fc01fbd22564146930070ee59984c9b |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2383-0689 2383-0697 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-14T00:27:46Z |
| publishDate | 2016-12-01 |
| publisher | Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS) |
| record_format | Article |
| series | حکمت معاصر |
| spelling | doaj.art-7fc01fbd22564146930070ee59984c9b2022-12-21T23:24:58ZfasInstitute for Humanities and Cultural Studies (IHCS)حکمت معاصر2383-06892383-06972016-12-01731132545سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری)مسعود امید0دانشیار فلسفه، دانشگاه تبریز،چکیده می توان تعریف یا تفسیر سوژه یا فاعل شناسا را در نظام های مختلف فلسفی که متضمن بحث از آن اند یا باآن مرتبط اند، مورد پرسش و پی جویی قرار داد.با این وصف مساله تحلیل و تفسیر مقایسه ای حقیقتی به نام فاعل شناسا را می تواند یکی از مهم ترین مسایل مربوط به فرا معرفت شناسی(metaepistemology) به شمار آورد. در همین چارچوب،مساله این نوشتار آن است که اگرماهیت سوژه یا فاعل شناسا در فلسفه جدید و در نزد فیلسوفانی مانند کانت تک ساحتی است، درفلسفه اسلامی معاصر، که در مقام مواجهه و گفتگو با چنین فلسفه هایی برآمده است، چند ساحتی است؟در اینجا اختصاصا به آرای یکی از فیلسوفان اسلامی معاصر یعنی مرتضی مطهری در این باب خواهیم پرداخت. با این وصف سوال این است که دیدگاه مطهری، به عنوان یکی از مفسران فلسفه اسلامی و طراحان معرفت شناسی معاصر فلسفه اسلامی در مواجهه با فلسفه جدید و به ویژه کانت، در باب ابعاد و جنبه های سوژه چیست؟ براساس مجموعه آرا واندیشه های مطهری، مبداء شناسایی وفاعل شناسایی از سه وجه معرفتی، هستی شناختی و روان شناختی (فلسفی) برخوردار است. وجه معرفتی وعلمی آن مربوط به طرح نظریه عقلانیت شهودی او مبتنی بر معقولات ثانی و تصدیقات بدیهی است، وجه هستی شناختی را باید در مولفه هایی مانند نظریه وجود ذهنی وتجرد ادراک پی جویی کرد و در نهایت وجه روان شناختی (فلسفی)را در رابطه با مولفه هایی چون علم حضوری، قوای ادراکی و... یافت.http://wisdom.ihcs.ac.ir/article_2545_0cfa12d99a0015769c9d50b9c483dd53.pdfکلیدواژه ها: ماهیت سوژهفلسفه اسلامی معاصرمطهریسوژه سه وجهیوجوه معرفتی وهستی شناختی و روان شناختی |
| spellingShingle | مسعود امید سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری) حکمت معاصر کلیدواژه ها: ماهیت سوژه فلسفه اسلامی معاصر مطهری سوژه سه وجهی وجوه معرفتی وهستی شناختی و روان شناختی |
| title | سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری) |
| title_full | سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری) |
| title_fullStr | سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری) |
| title_full_unstemmed | سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری) |
| title_short | سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر (دیدگاه مرتضی مطهری) |
| title_sort | سوژه سه ساحتی در فلسفه اسلامی معاصر دیدگاه مرتضی مطهری |
| topic | کلیدواژه ها: ماهیت سوژه فلسفه اسلامی معاصر مطهری سوژه سه وجهی وجوه معرفتی وهستی شناختی و روان شناختی |
| url | http://wisdom.ihcs.ac.ir/article_2545_0cfa12d99a0015769c9d50b9c483dd53.pdf |
| work_keys_str_mv | AT msʿwdạmyd swzẖhshsạḥtydrflsfhạslạmymʿạṣrdydgạhmrtḍymṭhry |