Summary: | İmâm Zebîdî’nin İmâm Buhârî’nin el-Câmiu’s-sahîh adlı eserine yaptığı et-Tecrîdü’s-sarîh li-ehâdîsi’l-Câmi‘i’s-sahîh isimli eseri, Müslümanlar tarafından büyük ilgiyle karşılanmış ve birçok defa neşredilerek farklı araştırmalara konu edinmiştir. Mevkûf, muallak ve tekrar eden rivayetler terk edilerek eser ihtisar edilmiş ve sadece merfu rivayetlere yer verilerek kullanımının kolaylaşması amaçlanmıştır. Ancak müellif, eserini oluştururken koyduğu bazı kaidelerinden dolayı tenkit edilmiştir. Esasında tecrid türü eserler, muhtasar olmaları hasebiyle birtakım sorunlara ve tenkitlere neden olmaktadır. Ancak tecrid türü eserlerin bu özelliğini dikkate almayan bazı araştırmacılar, aceleci davranarak Zebîdî’yi itham etmeye kalkışmışlardır. Hatta Zebîdî’nin kendi eserinde ideolojik davranarak bazı rivayetleri eserine almadığı şeklinde eleştiriler de yapılmıştır. Bu nedenle makalede Tecrîdü’s-sarîh’in “tecrid” özelliği bağlamında ideolojik iddiaların otantik boyutu geniş bir şekilde sorgulanmıştır. Konu delilleriyle tetkik edilerek ilgili iddialar değerlendirilmiş ve neticede söz konusu ideolojik ithamların ilmi ve akademik bir zemine sahip olmadığı sonucuna varılmıştır. Ancak takip ettiği yöntemden dolayı okuyucu nezdinde eserin kullanımı zorlaşsa da rivayetlerin bir kısmı çıkarıldığından hacmi küçülmüştür.
|