تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی

استان یزد ازجمله استان‌های کم بارش ایران است که تقریباً نیمی از آن را بیابان و دشت کم آب‌وعلف پوشانده و همواره در معرض طوفان گرد و غبار است. در این مطالعه سعی شده است با استفاده از مدل‌‌های عددی، رویکردی مناسب برای تحلیل دینامیکی طوفان‌های گرد و غبار استان یزد به کار گرفته شود. ابتدا طوفان‌های گرد و...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمدرضا محمدپور پنچاه, محمدحسین معماریان, سید مجید میررکنی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2015-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_28077_a0d092dede1dbb997d0320c86e784310.pdf
_version_ 1827798296494604288
author محمدرضا محمدپور پنچاه
محمدحسین معماریان
سید مجید میررکنی
author_facet محمدرضا محمدپور پنچاه
محمدحسین معماریان
سید مجید میررکنی
author_sort محمدرضا محمدپور پنچاه
collection DOAJ
description استان یزد ازجمله استان‌های کم بارش ایران است که تقریباً نیمی از آن را بیابان و دشت کم آب‌وعلف پوشانده و همواره در معرض طوفان گرد و غبار است. در این مطالعه سعی شده است با استفاده از مدل‌‌های عددی، رویکردی مناسب برای تحلیل دینامیکی طوفان‌های گرد و غبار استان یزد به کار گرفته شود. ابتدا طوفان‌های گرد و غبار در دوره آماری1388-1379 بررسی‌شده و طوفان‌های گرد و غبار شدید (با دید زیر 1000 متر) انتخاب شدند که شامل 20 مورد می‌باشند. از بین تاریخ‌های استخراج‌شده یکی از شدیدترین طوفان‌های گرد و غبار که در تاریخ8 خرداد 1382 اتفاق افتاده و دید را در ایستگاه‌های یزد و میبد و طبس نزدیک به صفر رسانده بود، به‌تفصیل بررسی گردید. برای این منظور ابتدا با استفاده از خروجی‌های مدل WRF به تحلیل همدیدی و دینامیکی طوفان پرداخته‌شده است. سپس برای بررسی چشمه طوفان، خروجی‌های مدل WRFبه مدل HYSPLIT داده شد و مسیرهای برگشت رسیده به ایستگاه‌ها، به دست آمد. نتایج نشان می‌دهند که عبور سامانه‌های چرخندی از سطوح بالای جو و ریزش هوای سرد ناشی از آن‌ها همراه با گرمایش سطحی در سطح زمین، زمینه ایجاد ناپایداری در منطقه را ایجاد کرده است. این شرایط همراه باوجود لایه آمیخته عمیق در مناطق مرکزی و خشک ایران در ساعت‌های قبل از شروع طوفان و همچنین منطقه بیشینه همگرایی باد و سرعت سطحی قوی در ساعت وقوع طوفان، این طوفان‌ را به‌وجود آورده است. بررسی مسیرهای برگشت نیز نشان‌دهنده وجود چشمه احتمالی طوفان در مناطق خشک و نمک‌زار حاصل از خشک شدن باتلاق گاوخونی و کویرهای اطراف آن است.
first_indexed 2024-03-11T19:34:47Z
format Article
id doaj.art-824d4fe414984bb3a8d44ad9cf359967
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-03-11T19:34:47Z
publishDate 2015-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-824d4fe414984bb3a8d44ad9cf3599672023-10-06T13:12:56ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762015-01-0134678310.22067/geo.v3i4.3432328077تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددیمحمدرضا محمدپور پنچاه0محمدحسین معماریان1سید مجید میررکنی2دانشگاه یزددانشگاه یزددانشگاه یزداستان یزد ازجمله استان‌های کم بارش ایران است که تقریباً نیمی از آن را بیابان و دشت کم آب‌وعلف پوشانده و همواره در معرض طوفان گرد و غبار است. در این مطالعه سعی شده است با استفاده از مدل‌‌های عددی، رویکردی مناسب برای تحلیل دینامیکی طوفان‌های گرد و غبار استان یزد به کار گرفته شود. ابتدا طوفان‌های گرد و غبار در دوره آماری1388-1379 بررسی‌شده و طوفان‌های گرد و غبار شدید (با دید زیر 1000 متر) انتخاب شدند که شامل 20 مورد می‌باشند. از بین تاریخ‌های استخراج‌شده یکی از شدیدترین طوفان‌های گرد و غبار که در تاریخ8 خرداد 1382 اتفاق افتاده و دید را در ایستگاه‌های یزد و میبد و طبس نزدیک به صفر رسانده بود، به‌تفصیل بررسی گردید. برای این منظور ابتدا با استفاده از خروجی‌های مدل WRF به تحلیل همدیدی و دینامیکی طوفان پرداخته‌شده است. سپس برای بررسی چشمه طوفان، خروجی‌های مدل WRFبه مدل HYSPLIT داده شد و مسیرهای برگشت رسیده به ایستگاه‌ها، به دست آمد. نتایج نشان می‌دهند که عبور سامانه‌های چرخندی از سطوح بالای جو و ریزش هوای سرد ناشی از آن‌ها همراه با گرمایش سطحی در سطح زمین، زمینه ایجاد ناپایداری در منطقه را ایجاد کرده است. این شرایط همراه باوجود لایه آمیخته عمیق در مناطق مرکزی و خشک ایران در ساعت‌های قبل از شروع طوفان و همچنین منطقه بیشینه همگرایی باد و سرعت سطحی قوی در ساعت وقوع طوفان، این طوفان‌ را به‌وجود آورده است. بررسی مسیرهای برگشت نیز نشان‌دهنده وجود چشمه احتمالی طوفان در مناطق خشک و نمک‌زار حاصل از خشک شدن باتلاق گاوخونی و کویرهای اطراف آن است.https://geoeh.um.ac.ir/article_28077_a0d092dede1dbb997d0320c86e784310.pdfطوفان گرد و غبارمدل wrfمدلhysplitلایه آمیختهمسیر برگشت
spellingShingle محمدرضا محمدپور پنچاه
محمدحسین معماریان
سید مجید میررکنی
تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
طوفان گرد و غبار
مدل wrf
مدلhysplit
لایه آمیخته
مسیر برگشت
title تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
title_full تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
title_fullStr تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
title_full_unstemmed تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
title_short تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
title_sort تحلیل طوفان‌های گرد و غبار استان یزد بر مبنای مدل سازی های عددی
topic طوفان گرد و غبار
مدل wrf
مدلhysplit
لایه آمیخته
مسیر برگشت
url https://geoeh.um.ac.ir/article_28077_a0d092dede1dbb997d0320c86e784310.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdrḍạmḥmdpwrpncẖạh tḥlylṭwfạnhạygrdwgẖbạrạstạnyzdbrmbnạymdlsạzyhạyʿddy
AT mḥmdḥsynmʿmạryạn tḥlylṭwfạnhạygrdwgẖbạrạstạnyzdbrmbnạymdlsạzyhạyʿddy
AT sydmjydmyrrḵny tḥlylṭwfạnhạygrdwgẖbạrạstạnyzdbrmbnạymdlsạzyhạyʿddy