بازترجمه و سیر تحول توانشِ ترجمه ایِ مترجم: موردپژوهیِ آثار صالح حسینی
در پژوهش داده-محور پیش‌رو تلاش شد تا سیر تحول توانش ترجمه‌ای یک مترجم (صالح حسینی) در گذر زمان بررسی شود. بدین منظور، ترجمههای اولیه و بازترجمه‌های فارسی دو رمان انگلیسی (1984 و لرد جیم) (Conrad, 1996; Orwell, 1992) به دست همان مترجم در یک بازه زمانی ده ساله در دو سطح واژگانی و نحوی مقابله و مقای...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Alzahra University
2022-06-01
|
| Series: | زبان پژوهی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://zabanpazhuhi.alzahra.ac.ir/article_5910_bb96f67a4cdeeeb4e4f2eed2fab0641f.pdf |
| Summary: | در پژوهش داده-محور پیش‌رو تلاش شد تا سیر تحول توانش ترجمه‌ای یک مترجم (صالح حسینی) در گذر زمان بررسی شود. بدین منظور، ترجمههای اولیه و بازترجمه‌های فارسی دو رمان انگلیسی (1984 و لرد جیم) (Conrad, 1996; Orwell, 1992) به دست همان مترجم در یک بازه زمانی ده ساله در دو سطح واژگانی و نحوی مقابله و مقایسه شدند. پس از تحلیل داده‌های گردآوری شده در مرحلة نخست، برای درک بهتر و عمیق‌تر یافته‌های پژوهش، در مرحلة دوم مصاحبه‌ای با مترجم موردنظر ترتیب داده شد. یافته‌ها نشان داد که در بازترجمه‌ها، مترجم با درکی جدید از متن مبدأ، شرایط متن مقصد و معانی مورد نظر نویسنده دست به اصلاحات فراوانی زده‌است و به سمت طبیعی‌تر شدن ترجمه‌ها پیش رفته‌است. چنین می‌نماید که این امر نتیجه تقویت توانش ترجمه‌ای وی در طول بازه یاد شده‌است. در واقع، یافته‌های این پژوهش نشان داد که مترجم در ترجمههای اولیه بیشتر در پی انتقال معنای تحت‌الفظی و وفاداری (عمدتاً صوری) به متن مبدأ بوده‌است، در حالی که در بازترجمه‌ها، زبان مقصد را به کوشش واداشته است تا هرچه روشن‌تر صورت و معنای مستتر در متن مبدأ را بازتاباند. در نتیجه با توجه به تحلیل داده‌های متنی (واژگانی و نحوی) در مرحلة نخست پژوهش و پاسخ‌های مترجم در مصاحبه (مرحلة دوم) می‌توان گفت توانش ترجمه‌ای مترجم همواره در حال پیشرفت است (و باید باشد) و کیفیت ترجمه‌ها تحت تأثیر عواملی چون تجربه، تخصص، گذر زمان، انتظارات مخاطب، هنجارهای رایج و دیگر شرایط بافت ترجمه، دست‌خوش تغییر و تحول می‌شود. |
|---|---|
| ISSN: | 2008-8833 2538-1989 |