جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی
اگر بخواهیم انواع استفاده‌هایی را که گویندگان و نویسندگان مسلمان –و بویژه ایرانی- از قرآن مجید و احادیث معصومان بیان کرده‌اند ذکر کنیم، باید یک دوره بدیع و معانی و بیان تألیف کنیم، زیراکه تقریباً هیچ‌یک از مباحث معانی و بیان و صنایع لفظی و معنوی بدیع را نمی‌توان یاد کرد که علمای ادب تازی و پارسی بر...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Language Art
2020-09-01
|
| Series: | Hunar-i zabān |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://www.languageart.ir/index.php/LA/article/view/184 |
| _version_ | 1819147284967849984 |
|---|---|
| author | احمدنور وحیدی حسن حیدری محمدجواد سام خانیانی |
| author_facet | احمدنور وحیدی حسن حیدری محمدجواد سام خانیانی |
| author_sort | احمدنور وحیدی |
| collection | DOAJ |
| description | اگر بخواهیم انواع استفاده‌هایی را که گویندگان و نویسندگان مسلمان –و بویژه ایرانی- از قرآن مجید و احادیث معصومان بیان کرده‌اند ذکر کنیم، باید یک دوره بدیع و معانی و بیان تألیف کنیم، زیراکه تقریباً هیچ‌یک از مباحث معانی و بیان و صنایع لفظی و معنوی بدیع را نمی‌توان یاد کرد که علمای ادب تازی و پارسی برای آن مبحث، مثالی از قرآن مجید و حدیث رسول اکرم(ص) و سخنان امامان معصوم ذکر نکرده باشند. شاعران و نویسندگان صاحب‌نام ادب فارسی، توفیق داشته‌اند که پاره‌ای از تراوشات ذهنی و فکری خود را به‌صورت تلمیح، اشاره، اقتباس و... به کلام وحی آراسته و تبرک نموده و با‌این‌شیوه آن آثار را ماندگار کنند. بی‌شک راز جاودانگی زبان و ادب فارسی هم در پیوند با معانی ازلی و نغز قرآن است. قرآن، این کتاب آسمانی، بر آراستگی سخن شاعران افزوده و آن را زیبا و پر‌معناتر کرده‌است. امیرخسرو دهلوی(651-725ه.ق) پر‌آوازه‌ترین شاعر پارسی‌‌گوی هند است که بازتاب قرآن در دیوانش بسیار چشمگیر است. او مناصب مهم حکومتی نیز در دربار شاعران و امیران هند داشته‌است و از جمله کسانی بود که به سلسلة چشتیه وابسته‌بود و از جوانی به خدمت نظام‌الدین اولیاء که در‌آن زمان از مشایخ نامدار دهلی بود پیوست. او آثار منظوم و منثور فراوانی به زبان فارسی، در سرزمین هند، از خود به یادگار نهاده‌است، که در‌این آثار علاوه‌بر نمایش زیبایی‌های زبان فارسی، به آیات و اشارات قرآنی و احادیث نبوی نیز پرداخته‌است. در‌این پژوهش سعی بر‌آن است که بازتاب آیات قرآن در دیوان امیرخسرو دهلوی نشان داده شود. |
| first_indexed | 2024-12-22T13:27:23Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-84b22dc907584e89867efcbeeb98f2b3 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2476-6526 2538-2713 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-12-22T13:27:23Z |
| publishDate | 2020-09-01 |
| publisher | Language Art |
| record_format | Article |
| series | Hunar-i zabān |
| spelling | doaj.art-84b22dc907584e89867efcbeeb98f2b32022-12-21T18:24:16ZaraLanguage ArtHunar-i zabān2476-65262538-27132020-09-0153275410.22046/LA.2020.14184جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلویاحمدنور وحیدی0حسن حیدری1محمدجواد سام خانیانی2استادیار زبان و ادبیات فارسی مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایراندانش‌آموختة کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، ایراندکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، ایراناگر بخواهیم انواع استفاده‌هایی را که گویندگان و نویسندگان مسلمان –و بویژه ایرانی- از قرآن مجید و احادیث معصومان بیان کرده‌اند ذکر کنیم، باید یک دوره بدیع و معانی و بیان تألیف کنیم، زیراکه تقریباً هیچ‌یک از مباحث معانی و بیان و صنایع لفظی و معنوی بدیع را نمی‌توان یاد کرد که علمای ادب تازی و پارسی برای آن مبحث، مثالی از قرآن مجید و حدیث رسول اکرم(ص) و سخنان امامان معصوم ذکر نکرده باشند. شاعران و نویسندگان صاحب‌نام ادب فارسی، توفیق داشته‌اند که پاره‌ای از تراوشات ذهنی و فکری خود را به‌صورت تلمیح، اشاره، اقتباس و... به کلام وحی آراسته و تبرک نموده و با‌این‌شیوه آن آثار را ماندگار کنند. بی‌شک راز جاودانگی زبان و ادب فارسی هم در پیوند با معانی ازلی و نغز قرآن است. قرآن، این کتاب آسمانی، بر آراستگی سخن شاعران افزوده و آن را زیبا و پر‌معناتر کرده‌است. امیرخسرو دهلوی(651-725ه.ق) پر‌آوازه‌ترین شاعر پارسی‌‌گوی هند است که بازتاب قرآن در دیوانش بسیار چشمگیر است. او مناصب مهم حکومتی نیز در دربار شاعران و امیران هند داشته‌است و از جمله کسانی بود که به سلسلة چشتیه وابسته‌بود و از جوانی به خدمت نظام‌الدین اولیاء که در‌آن زمان از مشایخ نامدار دهلی بود پیوست. او آثار منظوم و منثور فراوانی به زبان فارسی، در سرزمین هند، از خود به یادگار نهاده‌است، که در‌این آثار علاوه‌بر نمایش زیبایی‌های زبان فارسی، به آیات و اشارات قرآنی و احادیث نبوی نیز پرداخته‌است. در‌این پژوهش سعی بر‌آن است که بازتاب آیات قرآن در دیوان امیرخسرو دهلوی نشان داده شود.https://www.languageart.ir/index.php/LA/article/view/184امیرخسرو دهلوی، آیات قرآن، بدیع، اقتباس، تلمیح، نظام‌الدین اولیاء، چشتیه، هند |
| spellingShingle | احمدنور وحیدی حسن حیدری محمدجواد سام خانیانی جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی Hunar-i zabān امیرخسرو دهلوی، آیات قرآن، بدیع، اقتباس، تلمیح، نظام‌الدین اولیاء، چشتیه، هند |
| title | جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی |
| title_full | جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی |
| title_fullStr | جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی |
| title_full_unstemmed | جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی |
| title_short | جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی |
| title_sort | جلوة زبان قرآنی در دیوان امیرخسرو دهلوی |
| topic | امیرخسرو دهلوی، آیات قرآن، بدیع، اقتباس، تلمیح، نظام‌الدین اولیاء، چشتیه، هند |
| url | https://www.languageart.ir/index.php/LA/article/view/184 |
| work_keys_str_mv | AT ạḥmdnwrwḥydy jlwẗzbạnqrậnydrdywạnạmyrkẖsrwdhlwy AT ḥsnḥydry jlwẗzbạnqrậnydrdywạnạmyrkẖsrwdhlwy AT mḥmdjwạdsạmkẖạnyạny jlwẗzbạnqrậnydrdywạnạmyrkẖsrwdhlwy |