Dergilerden Özetler

ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ DEĞİŞİK KÖTÜ MUAMELELER İLE ERİŞKİNLİK DÖNEMİNDEKİ UYUMUN İLİŞKİSİ Relationships between different types of maltreatment during childhood and adjustment in adulthood. merkezleri onlarca yıldır bulunmakla birlikte, afetlerin psikolojik sonuçlarına ilişkin ciddi bir değe...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Şebnem Korur Fincancı
Format: Article
Language:English
Published: Adli Tıp Uzmanları Derneği 2000-04-01
Series:Adli Tıp Bülteni
Online Access:http://localhost/~ugurkocak/adlitipbulteni.com_3101/index.php/atb/article/view/387
_version_ 1828031700723040256
author Şebnem Korur Fincancı
author_facet Şebnem Korur Fincancı
author_sort Şebnem Korur Fincancı
collection DOAJ
description ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ DEĞİŞİK KÖTÜ MUAMELELER İLE ERİŞKİNLİK DÖNEMİNDEKİ UYUMUN İLİŞKİSİ Relationships between different types of maltreatment during childhood and adjustment in adulthood. merkezleri onlarca yıldır bulunmakla birlikte, afetlerin psikolojik sonuçlarına ilişkin ciddi bir değerlendirme çok yenidir. Bu yazıda Hong Kong’da yaşanan bir afet sonrası insanların gereksinimlerini karşılayabilmek için geliştirilen bir psikososyal hizmet programı tanımlanmaktadır. Higgins DJ, McCabe MP. Child Maltreat 2000 Aug,5(3): 261-72. Çocukluk dönemindeki değişik kötü muamele türleri ile erişkinlik dönemindeki psikolojik uyumun ilişkisini değerlendiren çok az araştırma bulunmaktadır. Bu çalışma kadınlar ve erkeklerden (N= 175) oluşan bir toplum örneğinde beş değişik türde kötü muamele (cinsel istismar, fiziksel istismar, psikolojik kötü muamele, ihmal, aileiçi şiddete tanıklık) arasındaki ilişkiyi değerlendirmektedir. Çocukluk çağında bu tür kötü muamele deneyimleri bildirimleri, aile özellikleri ve mevcut psikolojik uyum (travma semp- tomolojisi ve kendini savunma) belirlenmiştir. Öngörüldüğü gibi, aile özelliklerinin kötü muamele düzeyi ve uyumu, aile çevresinin kontrolü ile kötü muamele düzeyinin de uyumu belirlediği saptanmıştır. Beş kötü muamele ölçeği düzeyleri arasında yüksek korelasyon vardı. Sonuç olarak kötü muamele ile uyum ilişkisi ve çocukluk dönemindeki aile çevresinin uzun dönemde erişkin uyumu için önemini değerlendirirken kötü muamelenin tüm türlerini araştırmak gerekmektedir. HONG KONGDAKI PSİKOSOSYAL AFET MERKEZLERİ - GÖRÜNMEYEN YARALARI GÖRÜNÜR KILMAK Disaster psychosocial services in Hong Kong- make the unseen injury seen. BLo RS. Int J Emerg Ment Health 2000 Spring; 2(2): 113-7. Afet ve travmanın fiziksel sonuçlarına müdahale KOSOVA’DAKİ ADLİ TIP DENEYİMLERİ Forensic medicine experiences in Kosovo Sch "afer A T Arch Kriminol, 2000 Mar-Apr; 205(3-4): 110-6. Eski Yugoslavya için kurulan Uluslararası Kriminal Mahkemesinin isteği üzerine CID görevlileri ve adli patologlardan oluşan bir Alman ekibi olası savaş suçlarını araştırmak üzere 1999 yazında Koso- va’ya gönderildi. Bu amaç için, tanıklar bulunmalı, sorgulanmalı ve kurbanların mezarları belirlenip, cesetler çıkartılmalı ve adli tıbbi incelenmeleri gerekliydi. Çalışmalar sırasında yaklaşık 200 ceset bulundu ve incelendi, çoğu erkekti ve ateşli silah yaralanmaları ağırlıklıydı. Cesetlerin büyük bir yüzdesi kimlik- lendirilebilcii. Makale bu şekilde bir incelemenin değişik adli ve patolojik özelliklerini ele almaktadır. KOMPLEKS TRAVMA SONRASI STRESS BOZUKLUĞU (TSSB): YENİ KAVRAMLARIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ Complex PTSD: a review of current issues. ide N, Paez A. Int J Emerg Ment Health 2000 Winter; 2(1): 43-9. TSSB’nun tanı kriterleri gündeme geldiği 1980 başlarından beri çok büyük gelişme göstermiştir. Bununla birlikte bugün tanımlanan biçimi ile TSSB’nun travmatik olaylara psikolojik yanıtı ne kadar iyi kapsadığı tartışılabilir. TSSB’nun yeni tanımlarının bir uzantısı olarak "kompleks TSSB" kavramı gözden geçirilmiştir. Kompleks TSSB’nun yeni TSSB tanımlarına üstünlüğü bozukluğun 3 ana alanında görülmektedir: l)Kompleks semptomlar ile ortaya çıkma 2)ka- raktere bağlı sorunlar 3) tekrarlayan travmaya açık olma Bu sorunlar gözden geçirilerek kompleks TSSB’nun resmi olarak tanınabilmesi için destek sağlanmıştır. UÇAK KAZASI SONRASI İNSAN KALINTILARINDA KİMLİKLENDİRME: SOSYAL HİZMETLERİN ROLÜ Identifying human remains following an air disaster: the role of social work. Newhill CE, Sites EW. Soc Work Health Care 2000; 31(4): 85-105. Afet bölgesinde çalışan ve insan kalıntılarını bulma ve kimliklendirme ile görevli olanlarda travma oluşum riski yüksektir. Cesetler üzerinde çalışma, afet bölgesi çalışanları ve gönüllüler ile morg çalışanlarında önemli stress faktörleri ve bu etkiyi önlemek için gerçekleştirilen sosyal hizmetler ile destek faaliyetlerine ilişkin kaynaklar gözden geçirildi. Öncelik li görev cesetlerin bulunması, bir araya getirilmesi ie ilgili çalışmalardaki stress ile başa çıkılması birincil görevdir. Sosyal hizmetler eğitimi ile birlikte bu hizmetin sunumu ve olanakları tartışıldı. ÇOCUKLUK ÇAĞI CİNSEL İSTİSMARINA MARUZ KALANLARIN YENİDEN KI RIİAM AŞ I IKILMASI: ÜNİVERSİTELİ KADINLARIN ÇOCUK İSTİSMARI, ERİŞKİN CİNSEL İSTİSMARI VE FİZİKSEL İSTİSMARI İLE UYUM MUAYENESİ The revictimization of child sexual abuse survivors: an examination of the adjustment of college women with child sexual abuse, adult sexual assault, and adult physical abuse. Messman-Moore TL, Long PJ, Siegfried NJ. Child Maltreat 2000 Feb;5(l):18-27. Çocuğun cinsel istismarı (ÇCİ) erişkini kurban olmaya açık kılmaktadır. Bu tür deneyimlerin biriken bir etkisi olabilir. Bu çalışmada yeniden kurbanlaştı- rılma, çok sayıda erişkin dönemi kurbanlığı, tek bir erişkin dönem kurbanlığı, yalnız ÇCİ yaşamış veya hiçbir kurbanlık deneyimi olmayan 633 kadın karşı laştırıldı. Somatizasyon, depresyon, anksiyete, ilişki duyarlılığı, düşmanlık duygusu ve TSSB’nun semptomları araştırıldı. Sonuçlar travmanın biriken etkisini desteklemekte fakat çocukluk döneminin erişkinde yeniden kurbanlaştırıcı belirgin etkisini göstermemektedir. Tekrarlayan kurbanlık veya birden fazla saldırı yaşayan kadınlar tek bir tür erişkin istismarı yaşayan veya hiç travma yaşamamış kadınlara göre daha fazla zorluk yaşadıklarını bildirdiler. Yalnız ÇCİ’na maruz kalmış kadınlar tekrarlayan kurbanlık benzer semptomlar tanımladılar ve birden fazla saldırı yaşayan kadınlar istismara uğramamış olanlardan daha yüksek endişe düzeyi gösterdiler ve yalnız erişkin istismarına maruz kalmış olan kadınlardan daha fazla anksiyete ve TSSB ile ilişkili semptomlar bildirdiler. Yalnız saldırıya maruz kalan veya istismara uğramamış kadınların endişe düzeyi benzerdi. KAFAYA YÖNELİK KENDİ KENDİNE YAPİLMİŞ ÇOK SAYIDA ATEŞLİ SİLAH YARALARI: OLGU RAPORU VE LİTERATÜR İNCELEMESİ Multiple self-inflicted gunshot wounds to the head: report of a case and review of the literature. Kury G, Weiner J, Duval fV. Am J Forensic Med Pathol, 2000; 21(l):32-5. Kafaya yönelik kendi kendine yapılmış çok sayıda ateşli silah yaralarıyla seyrek karşılaşılır ve genellikle patolog ve polisleri ölüm şeklini belirlemede zorluğa düşürür. Biz, kafada iki intihar amaçlı ateşli silah yarası olgusunu inceledik. Litaratür tarandı, yaraların yerleşimi, beyin hasarının yerleşimi, kullanılan silahların tipi ve ölümün orj inini belirlemede önemli kriterler içeren uygun bulgular tartışıldı. AKUT STRESS BOZUKLUĞU ÖLÇEĞİ: AKUT STRESS BOZUKLUĞUNUN KİŞİSEL BİLDİRİM İLE ÖLÇÜMÜ Acute Stress Disorder Scale: a self-report measure of acute stress disorder. Bryant RA, Moulds ML, Guthrie RM. Psychol Assess 2000 Mar;12(l):6l-8. Akut Stress Bozukluğu Ölçeği (ASBÖ) ASB’nu gösteren ve TSSB’nu önceden belirleme olanağı sağlayan bir kişisel bildirim envanteridir. 19 maddelik bir envanter olan ASBÖ’nin temelini "Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4th ed.; DSM- IV, American Psychiatric Association, 1994)" oluşturmaktadır. ASB tanısı için görüşme yapılan 99 sivil travma mağdurunun sonuçlarına göre sensitivite (%95) ve spesivisitesi (%83) iyi idi. Test ve testin tek- rarlanabilirliğine güvenilirlik puanları 2 ve 7 gün arasında kuvvetliydi (r= .94) ASBÖ bir gerilla saldırısına maruz kalıp TSSB gelişenlerin % 91’ini ve TSSB gelişmeyenlerin %93’ünü önceden belirleyebildi. Riskli olarak değerlendirilenlerin üçte birinde ise TSSB gelişmedi. ASBÖ umut verici bir tarama aracı olarak TSSB riski için travmaya maruz kalanların erken dönem değerlendirmelerinde kullanılabilir. "ECSTASY" (MDMA) ALIMINDAN SONRA AORT DİSSEKSİYONU Four deaths due to carbon monoxide poisoning in car washes. The American J.of Forensic Medicine and Pathology 2000; 21(3): 261-3. Yazarlar, bir panide ecstacy (metilenedioksime- tamfetamine, MDMA) alınlından sonra aort disseksi- yonu ve kardiak tamponad oluşan 29 yaşında bir erkek olguyu incelemiştir. Aortanın histolojik incelemesindeki minör derecede kistik medial nekroz haricinde hipertansiyon, miksoid kalp hastalığı veya aort disseksiyonuna sebep olabilecek diğer risk faktörlerine ait bir hikaye bulunmuyordu. Otopsi toksikoloji bulgularına göre ilacın alınmasından 48 saat sonra kanda düşük MDMA düzeylerine rastlandı. Bu olgu sunumu MDMA alımı ve daha önce sağlıklı, genç bir bireyde aort disseksiyonu arasında olası bir bağlantıyı tanımlamaktadır. Olası mekanizmalar tartışılıp, bu komplikasyonun tanısındaki güçlükler vurgulanmaktadır.
first_indexed 2024-04-10T14:52:16Z
format Article
id doaj.art-84f8aca6cedc466c8da360fb317a3293
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-865X
2149-4533
language English
last_indexed 2024-04-10T14:52:16Z
publishDate 2000-04-01
publisher Adli Tıp Uzmanları Derneği
record_format Article
series Adli Tıp Bülteni
spelling doaj.art-84f8aca6cedc466c8da360fb317a32932023-02-15T16:07:32ZengAdli Tıp Uzmanları DerneğiAdli Tıp Bülteni1300-865X2149-45332000-04-0151Dergilerden ÖzetlerŞebnem Korur Fincancı0İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim DalıÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ DEĞİŞİK KÖTÜ MUAMELELER İLE ERİŞKİNLİK DÖNEMİNDEKİ UYUMUN İLİŞKİSİ Relationships between different types of maltreatment during childhood and adjustment in adulthood. merkezleri onlarca yıldır bulunmakla birlikte, afetlerin psikolojik sonuçlarına ilişkin ciddi bir değerlendirme çok yenidir. Bu yazıda Hong Kong’da yaşanan bir afet sonrası insanların gereksinimlerini karşılayabilmek için geliştirilen bir psikososyal hizmet programı tanımlanmaktadır. Higgins DJ, McCabe MP. Child Maltreat 2000 Aug,5(3): 261-72. Çocukluk dönemindeki değişik kötü muamele türleri ile erişkinlik dönemindeki psikolojik uyumun ilişkisini değerlendiren çok az araştırma bulunmaktadır. Bu çalışma kadınlar ve erkeklerden (N= 175) oluşan bir toplum örneğinde beş değişik türde kötü muamele (cinsel istismar, fiziksel istismar, psikolojik kötü muamele, ihmal, aileiçi şiddete tanıklık) arasındaki ilişkiyi değerlendirmektedir. Çocukluk çağında bu tür kötü muamele deneyimleri bildirimleri, aile özellikleri ve mevcut psikolojik uyum (travma semp- tomolojisi ve kendini savunma) belirlenmiştir. Öngörüldüğü gibi, aile özelliklerinin kötü muamele düzeyi ve uyumu, aile çevresinin kontrolü ile kötü muamele düzeyinin de uyumu belirlediği saptanmıştır. Beş kötü muamele ölçeği düzeyleri arasında yüksek korelasyon vardı. Sonuç olarak kötü muamele ile uyum ilişkisi ve çocukluk dönemindeki aile çevresinin uzun dönemde erişkin uyumu için önemini değerlendirirken kötü muamelenin tüm türlerini araştırmak gerekmektedir. HONG KONGDAKI PSİKOSOSYAL AFET MERKEZLERİ - GÖRÜNMEYEN YARALARI GÖRÜNÜR KILMAK Disaster psychosocial services in Hong Kong- make the unseen injury seen. BLo RS. Int J Emerg Ment Health 2000 Spring; 2(2): 113-7. Afet ve travmanın fiziksel sonuçlarına müdahale KOSOVA’DAKİ ADLİ TIP DENEYİMLERİ Forensic medicine experiences in Kosovo Sch "afer A T Arch Kriminol, 2000 Mar-Apr; 205(3-4): 110-6. Eski Yugoslavya için kurulan Uluslararası Kriminal Mahkemesinin isteği üzerine CID görevlileri ve adli patologlardan oluşan bir Alman ekibi olası savaş suçlarını araştırmak üzere 1999 yazında Koso- va’ya gönderildi. Bu amaç için, tanıklar bulunmalı, sorgulanmalı ve kurbanların mezarları belirlenip, cesetler çıkartılmalı ve adli tıbbi incelenmeleri gerekliydi. Çalışmalar sırasında yaklaşık 200 ceset bulundu ve incelendi, çoğu erkekti ve ateşli silah yaralanmaları ağırlıklıydı. Cesetlerin büyük bir yüzdesi kimlik- lendirilebilcii. Makale bu şekilde bir incelemenin değişik adli ve patolojik özelliklerini ele almaktadır. KOMPLEKS TRAVMA SONRASI STRESS BOZUKLUĞU (TSSB): YENİ KAVRAMLARIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ Complex PTSD: a review of current issues. ide N, Paez A. Int J Emerg Ment Health 2000 Winter; 2(1): 43-9. TSSB’nun tanı kriterleri gündeme geldiği 1980 başlarından beri çok büyük gelişme göstermiştir. Bununla birlikte bugün tanımlanan biçimi ile TSSB’nun travmatik olaylara psikolojik yanıtı ne kadar iyi kapsadığı tartışılabilir. TSSB’nun yeni tanımlarının bir uzantısı olarak "kompleks TSSB" kavramı gözden geçirilmiştir. Kompleks TSSB’nun yeni TSSB tanımlarına üstünlüğü bozukluğun 3 ana alanında görülmektedir: l)Kompleks semptomlar ile ortaya çıkma 2)ka- raktere bağlı sorunlar 3) tekrarlayan travmaya açık olma Bu sorunlar gözden geçirilerek kompleks TSSB’nun resmi olarak tanınabilmesi için destek sağlanmıştır. UÇAK KAZASI SONRASI İNSAN KALINTILARINDA KİMLİKLENDİRME: SOSYAL HİZMETLERİN ROLÜ Identifying human remains following an air disaster: the role of social work. Newhill CE, Sites EW. Soc Work Health Care 2000; 31(4): 85-105. Afet bölgesinde çalışan ve insan kalıntılarını bulma ve kimliklendirme ile görevli olanlarda travma oluşum riski yüksektir. Cesetler üzerinde çalışma, afet bölgesi çalışanları ve gönüllüler ile morg çalışanlarında önemli stress faktörleri ve bu etkiyi önlemek için gerçekleştirilen sosyal hizmetler ile destek faaliyetlerine ilişkin kaynaklar gözden geçirildi. Öncelik li görev cesetlerin bulunması, bir araya getirilmesi ie ilgili çalışmalardaki stress ile başa çıkılması birincil görevdir. Sosyal hizmetler eğitimi ile birlikte bu hizmetin sunumu ve olanakları tartışıldı. ÇOCUKLUK ÇAĞI CİNSEL İSTİSMARINA MARUZ KALANLARIN YENİDEN KI RIİAM AŞ I IKILMASI: ÜNİVERSİTELİ KADINLARIN ÇOCUK İSTİSMARI, ERİŞKİN CİNSEL İSTİSMARI VE FİZİKSEL İSTİSMARI İLE UYUM MUAYENESİ The revictimization of child sexual abuse survivors: an examination of the adjustment of college women with child sexual abuse, adult sexual assault, and adult physical abuse. Messman-Moore TL, Long PJ, Siegfried NJ. Child Maltreat 2000 Feb;5(l):18-27. Çocuğun cinsel istismarı (ÇCİ) erişkini kurban olmaya açık kılmaktadır. Bu tür deneyimlerin biriken bir etkisi olabilir. Bu çalışmada yeniden kurbanlaştı- rılma, çok sayıda erişkin dönemi kurbanlığı, tek bir erişkin dönem kurbanlığı, yalnız ÇCİ yaşamış veya hiçbir kurbanlık deneyimi olmayan 633 kadın karşı laştırıldı. Somatizasyon, depresyon, anksiyete, ilişki duyarlılığı, düşmanlık duygusu ve TSSB’nun semptomları araştırıldı. Sonuçlar travmanın biriken etkisini desteklemekte fakat çocukluk döneminin erişkinde yeniden kurbanlaştırıcı belirgin etkisini göstermemektedir. Tekrarlayan kurbanlık veya birden fazla saldırı yaşayan kadınlar tek bir tür erişkin istismarı yaşayan veya hiç travma yaşamamış kadınlara göre daha fazla zorluk yaşadıklarını bildirdiler. Yalnız ÇCİ’na maruz kalmış kadınlar tekrarlayan kurbanlık benzer semptomlar tanımladılar ve birden fazla saldırı yaşayan kadınlar istismara uğramamış olanlardan daha yüksek endişe düzeyi gösterdiler ve yalnız erişkin istismarına maruz kalmış olan kadınlardan daha fazla anksiyete ve TSSB ile ilişkili semptomlar bildirdiler. Yalnız saldırıya maruz kalan veya istismara uğramamış kadınların endişe düzeyi benzerdi. KAFAYA YÖNELİK KENDİ KENDİNE YAPİLMİŞ ÇOK SAYIDA ATEŞLİ SİLAH YARALARI: OLGU RAPORU VE LİTERATÜR İNCELEMESİ Multiple self-inflicted gunshot wounds to the head: report of a case and review of the literature. Kury G, Weiner J, Duval fV. Am J Forensic Med Pathol, 2000; 21(l):32-5. Kafaya yönelik kendi kendine yapılmış çok sayıda ateşli silah yaralarıyla seyrek karşılaşılır ve genellikle patolog ve polisleri ölüm şeklini belirlemede zorluğa düşürür. Biz, kafada iki intihar amaçlı ateşli silah yarası olgusunu inceledik. Litaratür tarandı, yaraların yerleşimi, beyin hasarının yerleşimi, kullanılan silahların tipi ve ölümün orj inini belirlemede önemli kriterler içeren uygun bulgular tartışıldı. AKUT STRESS BOZUKLUĞU ÖLÇEĞİ: AKUT STRESS BOZUKLUĞUNUN KİŞİSEL BİLDİRİM İLE ÖLÇÜMÜ Acute Stress Disorder Scale: a self-report measure of acute stress disorder. Bryant RA, Moulds ML, Guthrie RM. Psychol Assess 2000 Mar;12(l):6l-8. Akut Stress Bozukluğu Ölçeği (ASBÖ) ASB’nu gösteren ve TSSB’nu önceden belirleme olanağı sağlayan bir kişisel bildirim envanteridir. 19 maddelik bir envanter olan ASBÖ’nin temelini "Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4th ed.; DSM- IV, American Psychiatric Association, 1994)" oluşturmaktadır. ASB tanısı için görüşme yapılan 99 sivil travma mağdurunun sonuçlarına göre sensitivite (%95) ve spesivisitesi (%83) iyi idi. Test ve testin tek- rarlanabilirliğine güvenilirlik puanları 2 ve 7 gün arasında kuvvetliydi (r= .94) ASBÖ bir gerilla saldırısına maruz kalıp TSSB gelişenlerin % 91’ini ve TSSB gelişmeyenlerin %93’ünü önceden belirleyebildi. Riskli olarak değerlendirilenlerin üçte birinde ise TSSB gelişmedi. ASBÖ umut verici bir tarama aracı olarak TSSB riski için travmaya maruz kalanların erken dönem değerlendirmelerinde kullanılabilir. "ECSTASY" (MDMA) ALIMINDAN SONRA AORT DİSSEKSİYONU Four deaths due to carbon monoxide poisoning in car washes. The American J.of Forensic Medicine and Pathology 2000; 21(3): 261-3. Yazarlar, bir panide ecstacy (metilenedioksime- tamfetamine, MDMA) alınlından sonra aort disseksi- yonu ve kardiak tamponad oluşan 29 yaşında bir erkek olguyu incelemiştir. Aortanın histolojik incelemesindeki minör derecede kistik medial nekroz haricinde hipertansiyon, miksoid kalp hastalığı veya aort disseksiyonuna sebep olabilecek diğer risk faktörlerine ait bir hikaye bulunmuyordu. Otopsi toksikoloji bulgularına göre ilacın alınmasından 48 saat sonra kanda düşük MDMA düzeylerine rastlandı. Bu olgu sunumu MDMA alımı ve daha önce sağlıklı, genç bir bireyde aort disseksiyonu arasında olası bir bağlantıyı tanımlamaktadır. Olası mekanizmalar tartışılıp, bu komplikasyonun tanısındaki güçlükler vurgulanmaktadır.http://localhost/~ugurkocak/adlitipbulteni.com_3101/index.php/atb/article/view/387
spellingShingle Şebnem Korur Fincancı
Dergilerden Özetler
Adli Tıp Bülteni
title Dergilerden Özetler
title_full Dergilerden Özetler
title_fullStr Dergilerden Özetler
title_full_unstemmed Dergilerden Özetler
title_short Dergilerden Özetler
title_sort dergilerden ozetler
url http://localhost/~ugurkocak/adlitipbulteni.com_3101/index.php/atb/article/view/387
work_keys_str_mv AT sebnemkorurfincancı dergilerdenozetler