تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا

سابقه و هدف: یکی از قدیمی‌ترین روش‌های طبقه‌بندی و شناسایی گونه‌های مختلف گیاهی، استفاده از صفات ریخت‌شناسی است، از میان مشخصه‌های ریخت‌شناسی، برگ‌ها به دلیل فتوسـنتز و کربن‌گیـری دارای اهمیت بسیاری هستند. تحلیل‌های ریخت‌سنجی معمولا به دو روش سنتی و هندسی انجام می‌گیرد. تاکنون مطالعات بررسی تغییرات...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: اکرم حقیقت دوست, داوود آزادفر, بهمن شهریاری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2023-03-01
Series:پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
Subjects:
Online Access:https://jwfst.gau.ac.ir/article_6402_d6edf7043118ecbfc574c552f2eba533.pdf
_version_ 1797428670553391104
author اکرم حقیقت دوست
داوود آزادفر
بهمن شهریاری
author_facet اکرم حقیقت دوست
داوود آزادفر
بهمن شهریاری
author_sort اکرم حقیقت دوست
collection DOAJ
description سابقه و هدف: یکی از قدیمی‌ترین روش‌های طبقه‌بندی و شناسایی گونه‌های مختلف گیاهی، استفاده از صفات ریخت‌شناسی است، از میان مشخصه‌های ریخت‌شناسی، برگ‌ها به دلیل فتوسـنتز و کربن‌گیـری دارای اهمیت بسیاری هستند. تحلیل‌های ریخت‌سنجی معمولا به دو روش سنتی و هندسی انجام می‌گیرد. تاکنون مطالعات بررسی تغییرات مورفولوژیکی گیاهان در ایران به روش سنتی بوده است و استفاده از ریخت‌سنجی هندسی برای گونه‌های جانوری استفاده شده است. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات ریخت‌شناسی هندسی برگ راش‌شرقی در ارتفاعات مختلف و مقایسه نتایج آن با تغییرات ریخت‌شناسی سنتی می‌باشد.مواد و روش: در این تحقیق از جمعیت طبیعی راش‌شرقی در چهار ایستگاه ارتفاعی نمونه‌برداری شد. در مطالعه ریخت‌شناسی سنتی، ۴۰ درخت و در ریخت‌شناسی هندسی ۱۰ درخت در هر ارتفاع انتخاب، و از هر جهت تاج درخت ۱ برگ انتخاب گردید. در مطالعه سنتی صفات ریخت‌شناسی شامل طول پهنک، عرض پهنک، مساحت پهنک ، محیط پهنک ، ضریب شکل برگ و نسبت طول به عرض با دستگاه اندازه‌گیری Leaf Area Meter اندازه‌گیری گردید. در مطالعه هندسی نیز، نمونه برگ‌های جمع‌آوری شده خشک و سپس به صورت دیجیتالی با اسکنر به شکل تصویر ذخیره شد. و از ۸ صفت مورفولوژیکی برگ که بصورت لندمارک بر روی تصاویر اسکن شده قرار گرفتند برای ارزیابی تغییرات ریخت‌شناسی هندسی برگ راش شرقی در ارتفاعات مختلف استفاده گردید، تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون تجزیه واریانس چندطرفه و آزمون دانکن انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ارتفاع یکی از عوامل مهم شکل‌گیری ریخت‌شناسی برگ در راش شرقی است. درختانی که در ارتفاعات رشد می‌کنند، عموماً دارای برگ های کوچک‌تر هستند که نشان‌دهنده‌ی سازش راش‌شرقی با شرایط‌ محیطی در هر طبقه ارتفاعی می‌باشد. صفات ابتدای دمبرگ، انتهای دمبرگ، آخرین رگبرگ سمت چپ، بیشترین پهنای برگ از سمت چپ، بیشترین پهنای برگ از سمت راست در ریخت‌شناسی هندسی و صفات محیط و مساحت در ریخت‌شناسی سنتی موثرترین صفات در تفکیک جمعیت‌ها معرفی شدند.نتیجه‌گیری: در این مطالعه مشخص شد جمعیت‌های ارتفاعات مختلف در هر دو روش ریخت‌شناسی هندسی و سنتی از هم تفکیک شدند و نشان داده شد که دو روش سنتی و هندسی تقریبا بطور کامل بین نمونه‌ها یکسان عمل نمی‌کند. گروه‌بندی بیشتر جمعیت‌ها در ریخت شناسی هندسی نشان دهنده‌ی کارایی و دقت بیشتر این روش در تفکیک جمعیت‌ها است. با استفاده از این روش مدرن، اطلاعات هندسی در مورد تفاوت های ریختی را می توان در تصاویر و نمودارهای مختلف نمایش داد، در نتیجه تفاوت ها در جمعیت‌ها برجسته شده و قابلیت تفسیر نتایج افزایش می‌یابد. تعیین موثرترین صفات در تفکیک جمعیت‌ها نیز نشان‌دهنده‌ی قابلیت روش هندسی در تعریف صفات متفاوت‌تر و با جزییات بیشتر است.
first_indexed 2024-03-09T09:02:13Z
format Article
id doaj.art-8693d0cf5bce4af0a9b92d508ac4b4d2
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-2077
2322-2786
language fas
last_indexed 2024-03-09T09:02:13Z
publishDate 2023-03-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
spelling doaj.art-8693d0cf5bce4af0a9b92d508ac4b4d22023-12-02T11:27:20ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesپژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل2322-20772322-27862023-03-01301456510.22069/jwfst.2023.20740.19906402تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریااکرم حقیقت دوست0داوود آزادفر1بهمن شهریاری2دانشجوی دکتر، علوم زیستی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.دانشیار، گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم زیستی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.سابقه و هدف: یکی از قدیمی‌ترین روش‌های طبقه‌بندی و شناسایی گونه‌های مختلف گیاهی، استفاده از صفات ریخت‌شناسی است، از میان مشخصه‌های ریخت‌شناسی، برگ‌ها به دلیل فتوسـنتز و کربن‌گیـری دارای اهمیت بسیاری هستند. تحلیل‌های ریخت‌سنجی معمولا به دو روش سنتی و هندسی انجام می‌گیرد. تاکنون مطالعات بررسی تغییرات مورفولوژیکی گیاهان در ایران به روش سنتی بوده است و استفاده از ریخت‌سنجی هندسی برای گونه‌های جانوری استفاده شده است. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات ریخت‌شناسی هندسی برگ راش‌شرقی در ارتفاعات مختلف و مقایسه نتایج آن با تغییرات ریخت‌شناسی سنتی می‌باشد.مواد و روش: در این تحقیق از جمعیت طبیعی راش‌شرقی در چهار ایستگاه ارتفاعی نمونه‌برداری شد. در مطالعه ریخت‌شناسی سنتی، ۴۰ درخت و در ریخت‌شناسی هندسی ۱۰ درخت در هر ارتفاع انتخاب، و از هر جهت تاج درخت ۱ برگ انتخاب گردید. در مطالعه سنتی صفات ریخت‌شناسی شامل طول پهنک، عرض پهنک، مساحت پهنک ، محیط پهنک ، ضریب شکل برگ و نسبت طول به عرض با دستگاه اندازه‌گیری Leaf Area Meter اندازه‌گیری گردید. در مطالعه هندسی نیز، نمونه برگ‌های جمع‌آوری شده خشک و سپس به صورت دیجیتالی با اسکنر به شکل تصویر ذخیره شد. و از ۸ صفت مورفولوژیکی برگ که بصورت لندمارک بر روی تصاویر اسکن شده قرار گرفتند برای ارزیابی تغییرات ریخت‌شناسی هندسی برگ راش شرقی در ارتفاعات مختلف استفاده گردید، تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون تجزیه واریانس چندطرفه و آزمون دانکن انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ارتفاع یکی از عوامل مهم شکل‌گیری ریخت‌شناسی برگ در راش شرقی است. درختانی که در ارتفاعات رشد می‌کنند، عموماً دارای برگ های کوچک‌تر هستند که نشان‌دهنده‌ی سازش راش‌شرقی با شرایط‌ محیطی در هر طبقه ارتفاعی می‌باشد. صفات ابتدای دمبرگ، انتهای دمبرگ، آخرین رگبرگ سمت چپ، بیشترین پهنای برگ از سمت چپ، بیشترین پهنای برگ از سمت راست در ریخت‌شناسی هندسی و صفات محیط و مساحت در ریخت‌شناسی سنتی موثرترین صفات در تفکیک جمعیت‌ها معرفی شدند.نتیجه‌گیری: در این مطالعه مشخص شد جمعیت‌های ارتفاعات مختلف در هر دو روش ریخت‌شناسی هندسی و سنتی از هم تفکیک شدند و نشان داده شد که دو روش سنتی و هندسی تقریبا بطور کامل بین نمونه‌ها یکسان عمل نمی‌کند. گروه‌بندی بیشتر جمعیت‌ها در ریخت شناسی هندسی نشان دهنده‌ی کارایی و دقت بیشتر این روش در تفکیک جمعیت‌ها است. با استفاده از این روش مدرن، اطلاعات هندسی در مورد تفاوت های ریختی را می توان در تصاویر و نمودارهای مختلف نمایش داد، در نتیجه تفاوت ها در جمعیت‌ها برجسته شده و قابلیت تفسیر نتایج افزایش می‌یابد. تعیین موثرترین صفات در تفکیک جمعیت‌ها نیز نشان‌دهنده‌ی قابلیت روش هندسی در تعریف صفات متفاوت‌تر و با جزییات بیشتر است.https://jwfst.gau.ac.ir/article_6402_d6edf7043118ecbfc574c552f2eba533.pdfتفکیک جمعیتتحلیل ریخت شناسیصفات موثر
spellingShingle اکرم حقیقت دوست
داوود آزادفر
بهمن شهریاری
تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
تفکیک جمعیت
تحلیل ریخت شناسی
صفات موثر
title تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
title_full تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
title_fullStr تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
title_full_unstemmed تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
title_short تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
title_sort تغییرات ریخت شناسی هندسی برگ راش شرقی در گرادیان ارتفاع از سطح دریا
topic تفکیک جمعیت
تحلیل ریخت شناسی
صفات موثر
url https://jwfst.gau.ac.ir/article_6402_d6edf7043118ecbfc574c552f2eba533.pdf
work_keys_str_mv AT ạḵrmḥqyqtdwst tgẖyyrạtrykẖtsẖnạsyhndsybrgrạsẖsẖrqydrgrạdyạnạrtfạʿạzsṭḥdryạ
AT dạwwdậzạdfr tgẖyyrạtrykẖtsẖnạsyhndsybrgrạsẖsẖrqydrgrạdyạnạrtfạʿạzsṭḥdryạ
AT bhmnsẖhryạry tgẖyyrạtrykẖtsẖnạsyhndsybrgrạsẖsẖrqydrgrạdyạnạrtfạʿạzsṭḥdryạ