تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)

توزیع جغرافیایی زمین‌لرزه‌ها نشان می‌دهد تقریباً تمام سرزمین ایران در معرض خطر زلزله قرار داشته و پتانسیل ناامنی دارد و بیشترین فراوانی آن متعلق به پیرامون کشور ایران، یعنی محور شرق، شمال، غرب و جنوب است به­طوری­که در 40 سال گذشته تعدادی از زلزله‌های ویرانگر که به وقوع پیوسته و از اهمیت زیادی برخورد...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مهدی مدیری, محمد اسکندری, سمیرا حسن زاده
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2020-11-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_34378_ee449c8b0afb79b225ec2ec376670279.pdf
_version_ 1797664616525856768
author مهدی مدیری
محمد اسکندری
سمیرا حسن زاده
author_facet مهدی مدیری
محمد اسکندری
سمیرا حسن زاده
author_sort مهدی مدیری
collection DOAJ
description توزیع جغرافیایی زمین‌لرزه‌ها نشان می‌دهد تقریباً تمام سرزمین ایران در معرض خطر زلزله قرار داشته و پتانسیل ناامنی دارد و بیشترین فراوانی آن متعلق به پیرامون کشور ایران، یعنی محور شرق، شمال، غرب و جنوب است به­طوری­که در 40 سال گذشته تعدادی از زلزله‌های ویرانگر که به وقوع پیوسته و از اهمیت زیادی برخوردار بوده است، در این محور رخ‌داده‌اند. با توجه به وجود گسل‌های زلزله زا در استان مازندران که می‌تواند شهر ساری را تحت تأثیر قرار دهد بررسی میزان آسیب‌پذیری لرزه‌ای آن با استفاده از مدل مناسب امری ضروری و غیرقابل‌اجتناب است؛ ازاین­رو هدف از این پژوهش تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل رادیوس در محیط GIS  است. شهر ساری 3.5 کیلومتر با گسل خزر و 37.5 کیلومتر با گسل البرز فاصله دارد؛ بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع، شهر ساری به‌عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و ازلحاظ ماهیت، کاربردی است. برای جمع‌آوری داده‌ها، مطابق استانداردهای مدل رادیوس، از سازمان‌های مربوطه استفاده ‌شده است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات جمع‌آوری‌شده با توجه به روش‌های مبتنی بر پایگاه اطلاعاتی و با بهره‌گیری از مدل رادیوس و نرم‌افزارهای مبتنی بر رویکرد سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت پذیرفت و دو سناریو با توجه به دو گسل خزر و شمال البرز برای تخمین خسارت‌های ناشی از زلزله احتمالی در منطقه موردمطالعه در نظر گرفته شد. نتایج حاصل بیان‌گر آن است بر اساس سناریوی گسل خزر 18910 ساختمان تخریب،2382 نفر کشته و 22897 نفر مصدوم خواهند شد. مطابق سناریوی گسل البرز نیز 3086 ساختمان تخریب،15 نفر کشته و 2102 نفر مصدوم خواهند شد. بر اساس سناریوهای درنظرگرفته شده در منطقه موردمطالعه نتایج خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله حاکی از آن است که گسل خزر به دلیل فاصله اندک با منطقه موردمطالعه بیشترین آسیب را به همراه دارد. کمترین میزان آسیب‌پذیری برای منطقه ناشی از گسل شمال البرز است. نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه موردی می‌تواند به تصمیم گیران در اولویت‌بندی مناطق آسیب‌پذیر برای کاهش خطر زمین‌لرزه و برنامه‌ریزی مؤثر جهت خدمات اضطراری پس از وقوع زلزله کمک کند.
first_indexed 2024-03-11T19:32:48Z
format Article
id doaj.art-872bc342b5b14de58d8a746dd6a7440f
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-03-11T19:32:48Z
publishDate 2020-11-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-872bc342b5b14de58d8a746dd6a7440f2023-10-06T13:15:57ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762020-11-0193395610.22067/geo.v9i3.8736234378تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)مهدی مدیری0محمد اسکندری1سمیرا حسن زاده2دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.استادیار، مجتمع دانشگاهی پدافند غیر عامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.دانشجوی دکتری مدیریت بحران دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایرانتوزیع جغرافیایی زمین‌لرزه‌ها نشان می‌دهد تقریباً تمام سرزمین ایران در معرض خطر زلزله قرار داشته و پتانسیل ناامنی دارد و بیشترین فراوانی آن متعلق به پیرامون کشور ایران، یعنی محور شرق، شمال، غرب و جنوب است به­طوری­که در 40 سال گذشته تعدادی از زلزله‌های ویرانگر که به وقوع پیوسته و از اهمیت زیادی برخوردار بوده است، در این محور رخ‌داده‌اند. با توجه به وجود گسل‌های زلزله زا در استان مازندران که می‌تواند شهر ساری را تحت تأثیر قرار دهد بررسی میزان آسیب‌پذیری لرزه‌ای آن با استفاده از مدل مناسب امری ضروری و غیرقابل‌اجتناب است؛ ازاین­رو هدف از این پژوهش تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل رادیوس در محیط GIS  است. شهر ساری 3.5 کیلومتر با گسل خزر و 37.5 کیلومتر با گسل البرز فاصله دارد؛ بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع، شهر ساری به‌عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و ازلحاظ ماهیت، کاربردی است. برای جمع‌آوری داده‌ها، مطابق استانداردهای مدل رادیوس، از سازمان‌های مربوطه استفاده ‌شده است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات جمع‌آوری‌شده با توجه به روش‌های مبتنی بر پایگاه اطلاعاتی و با بهره‌گیری از مدل رادیوس و نرم‌افزارهای مبتنی بر رویکرد سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت پذیرفت و دو سناریو با توجه به دو گسل خزر و شمال البرز برای تخمین خسارت‌های ناشی از زلزله احتمالی در منطقه موردمطالعه در نظر گرفته شد. نتایج حاصل بیان‌گر آن است بر اساس سناریوی گسل خزر 18910 ساختمان تخریب،2382 نفر کشته و 22897 نفر مصدوم خواهند شد. مطابق سناریوی گسل البرز نیز 3086 ساختمان تخریب،15 نفر کشته و 2102 نفر مصدوم خواهند شد. بر اساس سناریوهای درنظرگرفته شده در منطقه موردمطالعه نتایج خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله حاکی از آن است که گسل خزر به دلیل فاصله اندک با منطقه موردمطالعه بیشترین آسیب را به همراه دارد. کمترین میزان آسیب‌پذیری برای منطقه ناشی از گسل شمال البرز است. نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه موردی می‌تواند به تصمیم گیران در اولویت‌بندی مناطق آسیب‌پذیر برای کاهش خطر زمین‌لرزه و برنامه‌ریزی مؤثر جهت خدمات اضطراری پس از وقوع زلزله کمک کند.https://geoeh.um.ac.ir/article_34378_ee449c8b0afb79b225ec2ec376670279.pdfتخمین خسارتزلزلهمدل رادیوسسیستم اطلاعات جغرافیاییساری
spellingShingle مهدی مدیری
محمد اسکندری
سمیرا حسن زاده
تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
تخمین خسارت
زلزله
مدل رادیوس
سیستم اطلاعات جغرافیایی
ساری
title تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)
title_full تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)
title_fullStr تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)
title_full_unstemmed تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)
title_short تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUS در محیط GIS (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر ساری)
title_sort تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل radius در محیط gis مطالعه موردی استان مازندران، شهر ساری
topic تخمین خسارت
زلزله
مدل رادیوس
سیستم اطلاعات جغرافیایی
ساری
url https://geoeh.um.ac.ir/article_34378_ee449c8b0afb79b225ec2ec376670279.pdf
work_keys_str_mv AT mhdymdyry tkẖmynkẖsạrtnạsẖyạzzlzlhbạạstfạdhạzmdlradiusdrmḥyṭgismṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrsạry
AT mḥmdạsḵndry tkẖmynkẖsạrtnạsẖyạzzlzlhbạạstfạdhạzmdlradiusdrmḥyṭgismṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrsạry
AT smyrạḥsnzạdh tkẖmynkẖsạrtnạsẖyạzzlzlhbạạstfạdhạzmdlradiusdrmḥyṭgismṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrsạry