دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی

چکیده مقاله‌ی حاضر هفت بخش دارد. در بخش اول، مقدمه‌ای در مورد رویکرد معناشناختی ارایه می‌شود. بخش دوم به تفاوت‌های رویکردهای سنتی و معناشناختی اشاره می‌کند. در رویکرد معناشناختی، مدل‌ها نقشی اساسی دارند. جوهر اصلی این دیدگاه این است که نظریه‌ها چیزی بیشتر از مجموعه‌ای از مدل‌ها نیستند و بنا بر این،...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: هادی صمدی
Format: Article
Language:fas
Published: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه 2009-04-01
Series:روش شناسی علوم انسانی
Subjects:
Online Access:http://method.rihu.ac.ir/article_414_67aa9b54d9f2096421727c03b6e1bab3.pdf
_version_ 1818673253163466752
author هادی صمدی
author_facet هادی صمدی
author_sort هادی صمدی
collection DOAJ
description چکیده مقاله‌ی حاضر هفت بخش دارد. در بخش اول، مقدمه‌ای در مورد رویکرد معناشناختی ارایه می‌شود. بخش دوم به تفاوت‌های رویکردهای سنتی و معناشناختی اشاره می‌کند. در رویکرد معناشناختی، مدل‌ها نقشی اساسی دارند. جوهر اصلی این دیدگاه این است که نظریه‌ها چیزی بیشتر از مجموعه‌ای از مدل‌ها نیستند و بنا بر این، شاخصه‌ی نظریه‌ها و فهم اینکه آنها چگونه جهان را بازنمایی می‌کنند، در صورتی که چنین کنند، به مفهوم مدل وابسته است. در بخش سوم، به نقش مدل‌ها در این رویکرد اشاره شده و در بخش چهارم، به معرفی دو شاخه‌ی معروف‌تر رویکرد معناشناختی یعنی ساختارگرایی و حالت ـ ‌فضا پرداخته می‌شود. بخش پنجم به این موضوع  می‌پردازد که بر خلاف تصور رایج در مورد غیر واقع‌گرایانه بودن دیدگاه معنایی می‌توان همانند فیلسوفانی نظیر ساپی و گی‌یر تعبیری واقع‌گرایانه از این رویکرد داشت. بخش ششم به نقدهایی که به رویکرد معناشناختی وارد آمده، و بخش آخر به برخی رویکردهای جایگزین اشاره می‌کنند.[1]   [1]. استاد ارجمند، جناب آقای دکتر علی پایا مقاله‌ی حاضر را با حوصله مطالعه و نکات و اصلاحات متعددی را پیشنهاد کردند. اصلاحات پیشنهادی را در متن اعمال و برخی از نکات را به صورت پاورقی و با عنوان «پایا، 1388» ذکر کرده‌ام. به این وسیله از زحمات ایشان تشکر می‌کنم.
first_indexed 2024-12-17T07:52:51Z
format Article
id doaj.art-890489e557fe485b9b580c0f55fc419c
institution Directory Open Access Journal
issn 1608-7070
2588-5774
language fas
last_indexed 2024-12-17T07:52:51Z
publishDate 2009-04-01
publisher پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
record_format Article
series روش شناسی علوم انسانی
spelling doaj.art-890489e557fe485b9b580c0f55fc419c2022-12-21T21:57:49Zfasپژوهشگاه حوزه و دانشگاهروش شناسی علوم انسانی1608-70702588-57742009-04-0115586388414دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمیهادی صمدیچکیده مقاله‌ی حاضر هفت بخش دارد. در بخش اول، مقدمه‌ای در مورد رویکرد معناشناختی ارایه می‌شود. بخش دوم به تفاوت‌های رویکردهای سنتی و معناشناختی اشاره می‌کند. در رویکرد معناشناختی، مدل‌ها نقشی اساسی دارند. جوهر اصلی این دیدگاه این است که نظریه‌ها چیزی بیشتر از مجموعه‌ای از مدل‌ها نیستند و بنا بر این، شاخصه‌ی نظریه‌ها و فهم اینکه آنها چگونه جهان را بازنمایی می‌کنند، در صورتی که چنین کنند، به مفهوم مدل وابسته است. در بخش سوم، به نقش مدل‌ها در این رویکرد اشاره شده و در بخش چهارم، به معرفی دو شاخه‌ی معروف‌تر رویکرد معناشناختی یعنی ساختارگرایی و حالت ـ ‌فضا پرداخته می‌شود. بخش پنجم به این موضوع  می‌پردازد که بر خلاف تصور رایج در مورد غیر واقع‌گرایانه بودن دیدگاه معنایی می‌توان همانند فیلسوفانی نظیر ساپی و گی‌یر تعبیری واقع‌گرایانه از این رویکرد داشت. بخش ششم به نقدهایی که به رویکرد معناشناختی وارد آمده، و بخش آخر به برخی رویکردهای جایگزین اشاره می‌کنند.[1]   [1]. استاد ارجمند، جناب آقای دکتر علی پایا مقاله‌ی حاضر را با حوصله مطالعه و نکات و اصلاحات متعددی را پیشنهاد کردند. اصلاحات پیشنهادی را در متن اعمال و برخی از نکات را به صورت پاورقی و با عنوان «پایا، 1388» ذکر کرده‌ام. به این وسیله از زحمات ایشان تشکر می‌کنم.http://method.rihu.ac.ir/article_414_67aa9b54d9f2096421727c03b6e1bab3.pdfواژه‌های کلیدی: نظریهمدلرویکرد معناشناختیرویکرد نحویساختارگراییحالت ـ فضاواقع‌گرایی
spellingShingle هادی صمدی
دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
روش شناسی علوم انسانی
واژه‌های کلیدی: نظریه
مدل
رویکرد معناشناختی
رویکرد نحوی
ساختارگرایی
حالت ـ فضا
واقع‌گرایی
title دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
title_full دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
title_fullStr دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
title_full_unstemmed دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
title_short دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
title_sort دیدگاه معناشناختی در باب ساختار نظریه‌های علمی
topic واژه‌های کلیدی: نظریه
مدل
رویکرد معناشناختی
رویکرد نحوی
ساختارگرایی
حالت ـ فضا
واقع‌گرایی
url http://method.rihu.ac.ir/article_414_67aa9b54d9f2096421727c03b6e1bab3.pdf
work_keys_str_mv AT hạdyṣmdy dydgạhmʿnạsẖnạkẖtydrbạbsạkẖtạrnẓryhhạyʿlmy