چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی
یکی از چالش‌های اساسی مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب کشور، نبود اطلاعات کافی از وضعیت وقوع منطقه‌ای بارش‌ها در آینده، به‌ویژه در پایان قرن بیست و یکم است. لذا در این پژوهش به بررسی چشم‌انداز تغییرات بلندمدت بارش در شمال غرب کشور پرداخته شد. بدین منظور از دادههای 5 مدل گردش کلی جو تحت دو سناریوی خوش...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-03-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33146_500954859be8685bfcb96f711a439b7a.pdf |
| _version_ | 1797664678406520832 |
|---|---|
| author | شادیه حیدری تاشه کبود عباس مفیدی اکبر حیدری تاشه کبود |
| author_facet | شادیه حیدری تاشه کبود عباس مفیدی اکبر حیدری تاشه کبود |
| author_sort | شادیه حیدری تاشه کبود |
| collection | DOAJ |
| description | یکی از چالش‌های اساسی مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب کشور، نبود اطلاعات کافی از وضعیت وقوع منطقه‌ای بارش‌ها در آینده، به‌ویژه در پایان قرن بیست و یکم است. لذا در این پژوهش به بررسی چشم‌انداز تغییرات بلندمدت بارش در شمال غرب کشور پرداخته شد. بدین منظور از دادههای 5 مدل گردش کلی جو تحت دو سناریوی خوش‌بینانه و بدبینانه (RCP4.5 و RCP8.5) با کاربست مدل ریزگردانی LARS-WG6 بهره گرفته شد و تغییرات بارش در طول سه دوره زمانی مختلف (2040-2021، 2070-2051 و 2100-2081) نسبت به دوره پایه (2010-1980) مورد بررسی قرار گرفت. جهت واسنجی و صحتسنجی مدل LARS-WG، دادههای مشاهداتی و دادههای خروجی مدلها با استفاده از آزمونهای F و T و همچنین شاخصهای MAE، MSE، RMSE و R2 مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از کارآیی مناسب مدلها برای منطقه مورد مطالعه است. بررسی بارش‌ها در شمال غرب کشور نشان داد که میزان بارش در بیشتر مدلها به‌ویژه مدل‌های EC-EARTH و MIROC5، در دوره 2040-2021، نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت. در مقابل، در دو دوره 2070-2051 و 2100-2081 تمامی مدلها به‌استثنای HadGEM2 کاهش بارش را بر روی منطقه نشان می‌دهند. بر اساس شرایط متوسط، انتظار میرود میزان بارش در سطح منطقه در دوره 2040-2021 به میزان 3/0 درصد افزایش و در دو دوره 2070-2051 و 2100-2081 به ترتیب به میزان 7/0 و 4/1 درصد کاهش را نسبت به دوره پایه تجربه نماید. بیشترین تغییرات کاهشی و افزایشی بارش نیز درمجموع بر اساس سناریو RCP8.5 شده است. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش و استفاده از مدل‌های مختلف نشان داد که بررسی چشم‌انداز تغییرات بلندمدت بارش به دلیل پیچیدگی فرآیند بارش تنها با استفاده از یک مدل GCM و یک سناریو، عدم قطعیتهای زیادی خواهد داشت و لازم است از سناریوها و مدل‌های گردش کلی جو و ریزگردانیهای مختلف استفاده نمود. |
| first_indexed | 2024-03-11T19:32:48Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-89f0958fc4af46b5a867879c81500dc6 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-11T19:32:48Z |
| publishDate | 2019-03-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj.art-89f0958fc4af46b5a867879c81500dc62023-10-06T13:15:25ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-03-018113315110.22067/geo.v0i0.8078033146چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمیشادیه حیدری تاشه کبود0عباس مفیدی1اکبر حیدری تاشه کبود2دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساریدانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهدیکی از چالش‌های اساسی مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب کشور، نبود اطلاعات کافی از وضعیت وقوع منطقه‌ای بارش‌ها در آینده، به‌ویژه در پایان قرن بیست و یکم است. لذا در این پژوهش به بررسی چشم‌انداز تغییرات بلندمدت بارش در شمال غرب کشور پرداخته شد. بدین منظور از دادههای 5 مدل گردش کلی جو تحت دو سناریوی خوش‌بینانه و بدبینانه (RCP4.5 و RCP8.5) با کاربست مدل ریزگردانی LARS-WG6 بهره گرفته شد و تغییرات بارش در طول سه دوره زمانی مختلف (2040-2021، 2070-2051 و 2100-2081) نسبت به دوره پایه (2010-1980) مورد بررسی قرار گرفت. جهت واسنجی و صحتسنجی مدل LARS-WG، دادههای مشاهداتی و دادههای خروجی مدلها با استفاده از آزمونهای F و T و همچنین شاخصهای MAE، MSE، RMSE و R2 مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از کارآیی مناسب مدلها برای منطقه مورد مطالعه است. بررسی بارش‌ها در شمال غرب کشور نشان داد که میزان بارش در بیشتر مدلها به‌ویژه مدل‌های EC-EARTH و MIROC5، در دوره 2040-2021، نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت. در مقابل، در دو دوره 2070-2051 و 2100-2081 تمامی مدلها به‌استثنای HadGEM2 کاهش بارش را بر روی منطقه نشان می‌دهند. بر اساس شرایط متوسط، انتظار میرود میزان بارش در سطح منطقه در دوره 2040-2021 به میزان 3/0 درصد افزایش و در دو دوره 2070-2051 و 2100-2081 به ترتیب به میزان 7/0 و 4/1 درصد کاهش را نسبت به دوره پایه تجربه نماید. بیشترین تغییرات کاهشی و افزایشی بارش نیز درمجموع بر اساس سناریو RCP8.5 شده است. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش و استفاده از مدل‌های مختلف نشان داد که بررسی چشم‌انداز تغییرات بلندمدت بارش به دلیل پیچیدگی فرآیند بارش تنها با استفاده از یک مدل GCM و یک سناریو، عدم قطعیتهای زیادی خواهد داشت و لازم است از سناریوها و مدل‌های گردش کلی جو و ریزگردانیهای مختلف استفاده نمود.https://geoeh.um.ac.ir/article_33146_500954859be8685bfcb96f711a439b7a.pdfبارشتغییر اقلیمشمال غربگردش کلی جوlars-wg6rcp |
| spellingShingle | شادیه حیدری تاشه کبود عباس مفیدی اکبر حیدری تاشه کبود چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی جغرافیا و مخاطرات محیطی بارش تغییر اقلیم شمال غرب گردش کلی جو lars-wg6 rcp |
| title | چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی |
| title_full | چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی |
| title_fullStr | چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی |
| title_full_unstemmed | چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی |
| title_short | چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی |
| title_sort | چشم‌انداز تغییرات بارش در شمال غرب ایران با استفاده از مدل‌های گردش کلی جو تحت سناریوهای اقلیمی |
| topic | بارش تغییر اقلیم شمال غرب گردش کلی جو lars-wg6 rcp |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33146_500954859be8685bfcb96f711a439b7a.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sẖạdyhḥydrytạsẖhḵbwd cẖsẖmạndạztgẖyyrạtbạrsẖdrsẖmạlgẖrbạyrạnbạạstfạdhạzmdlhạygrdsẖḵlyjwtḥtsnạrywhạyạqlymy AT ʿbạsmfydy cẖsẖmạndạztgẖyyrạtbạrsẖdrsẖmạlgẖrbạyrạnbạạstfạdhạzmdlhạygrdsẖḵlyjwtḥtsnạrywhạyạqlymy AT ạḵbrḥydrytạsẖhḵbwd cẖsẖmạndạztgẖyyrạtbạrsẖdrsẖmạlgẖrbạyrạnbạạstfạdhạzmdlhạygrdsẖḵlyjwtḥtsnạrywhạyạqlymy |