واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی

واقع‌گرایی و قراردادگرایی درجات و مراتب متفاوتی دارند. می‌توان از فلاسفه‌ای نام برد که رویکرد آنها به علم و انواع به عنوان «واقع‌گرایی» قلمداد شده است، اما آنها باور دارند که قراردادهای دانشمندان در عضویت نمونه‌ها و در یک نوع خاص (یعنی طبقه‌بندی نمونه‌ها)، نقش مهمی ایفا می‌کنند. از این‌رو، اهمیت داد...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: کیوان الستی, حسین شیخ رضایی
Format: Article
Language:fas
Published: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه 2015-06-01
Series:روش شناسی علوم انسانی
Subjects:
Online Access:http://method.rihu.ac.ir/article_936_c81fd310f88a1b87d95268d7e5895bb8.pdf
_version_ 1818179176121761792
author کیوان الستی
حسین شیخ رضایی
author_facet کیوان الستی
حسین شیخ رضایی
author_sort کیوان الستی
collection DOAJ
description واقع‌گرایی و قراردادگرایی درجات و مراتب متفاوتی دارند. می‌توان از فلاسفه‌ای نام برد که رویکرد آنها به علم و انواع به عنوان «واقع‌گرایی» قلمداد شده است، اما آنها باور دارند که قراردادهای دانشمندان در عضویت نمونه‌ها و در یک نوع خاص (یعنی طبقه‌بندی نمونه‌ها)، نقش مهمی ایفا می‌کنند. از این‌رو، اهمیت دادن به نقش طبقه‌بندی در علم، پذیرش این حکم را که انواعی طبیعی و مستقل از دخالت بشر در جهان وجود دارند، نامحتمل می‌کند. با وجود این، در این مقاله استدلال می‌شود که حتی اگر مفاهیم علمی از طریق طبقه‌بندی ایجاد شوند و در این طبقه‌بندی‌ها ملاحظات عملگرایانه نقش ایفا کنند، باز هم مفاهیمِ حاصل قادر به بازنمایی تقسیمات طبیعی جهان خواهند بود. برای این منظور، ابتدا رویکردهای متفاوت به واقع‌گرایی در مورد انواع را شرح داده و سپس به این سؤال پاسخ داده می‌شود که با فرض مفید بودن محمول‌های نوعی در دستگاه‌های علمی، آیا ممکن است که انواع از پیش‌‌معینی وجود نداشته باشند. در بخش پایانی نیز استدلال می‌شود که انواع علمی هویت‌هایی برساخته هستند، اما غالباً می‌توانند بازنمایی‌کنندۀ تقسیمات طبیعی جهان باشند.
first_indexed 2024-12-11T20:59:42Z
format Article
id doaj.art-8ac9825ba1ac4230b8c5ad7b4f9169f4
institution Directory Open Access Journal
issn 1608-7070
2588-5774
language fas
last_indexed 2024-12-11T20:59:42Z
publishDate 2015-06-01
publisher پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
record_format Article
series روش شناسی علوم انسانی
spelling doaj.art-8ac9825ba1ac4230b8c5ad7b4f9169f42022-12-22T00:51:01Zfasپژوهشگاه حوزه و دانشگاهروش شناسی علوم انسانی1608-70702588-57742015-06-0121833761936واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکیکیوان الستی0حسین شیخ رضایی1دانش‌آموخته دکتری فلسفۀ علم در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایراناستادیار گروه مطالعات علم موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانواقع‌گرایی و قراردادگرایی درجات و مراتب متفاوتی دارند. می‌توان از فلاسفه‌ای نام برد که رویکرد آنها به علم و انواع به عنوان «واقع‌گرایی» قلمداد شده است، اما آنها باور دارند که قراردادهای دانشمندان در عضویت نمونه‌ها و در یک نوع خاص (یعنی طبقه‌بندی نمونه‌ها)، نقش مهمی ایفا می‌کنند. از این‌رو، اهمیت دادن به نقش طبقه‌بندی در علم، پذیرش این حکم را که انواعی طبیعی و مستقل از دخالت بشر در جهان وجود دارند، نامحتمل می‌کند. با وجود این، در این مقاله استدلال می‌شود که حتی اگر مفاهیم علمی از طریق طبقه‌بندی ایجاد شوند و در این طبقه‌بندی‌ها ملاحظات عملگرایانه نقش ایفا کنند، باز هم مفاهیمِ حاصل قادر به بازنمایی تقسیمات طبیعی جهان خواهند بود. برای این منظور، ابتدا رویکردهای متفاوت به واقع‌گرایی در مورد انواع را شرح داده و سپس به این سؤال پاسخ داده می‌شود که با فرض مفید بودن محمول‌های نوعی در دستگاه‌های علمی، آیا ممکن است که انواع از پیش‌‌معینی وجود نداشته باشند. در بخش پایانی نیز استدلال می‌شود که انواع علمی هویت‌هایی برساخته هستند، اما غالباً می‌توانند بازنمایی‌کنندۀ تقسیمات طبیعی جهان باشند.http://method.rihu.ac.ir/article_936_c81fd310f88a1b87d95268d7e5895bb8.pdfانواعخصوصیت‌های طبیعیمحمول‌های نوعیواقع‌گرایینلسن گودمن
spellingShingle کیوان الستی
حسین شیخ رضایی
واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
روش شناسی علوم انسانی
انواع
خصوصیت‌های طبیعی
محمول‌های نوعی
واقع‌گرایی
نلسن گودمن
title واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
title_full واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
title_fullStr واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
title_full_unstemmed واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
title_short واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
title_sort واقع‌گرایی، انواع و ماهیت متافیزیکی
topic انواع
خصوصیت‌های طبیعی
محمول‌های نوعی
واقع‌گرایی
نلسن گودمن
url http://method.rihu.ac.ir/article_936_c81fd310f88a1b87d95268d7e5895bb8.pdf
work_keys_str_mv AT ḵywạnạlsty wạqʿgrạyyạnwạʿwmạhytmtạfyzyḵy
AT ḥsynsẖykẖrḍạyy wạqʿgrạyyạnwạʿwmạhytmtạfyzyḵy