Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945)
Spośród wszystkich diecezji w Polsce, diecezja włocławska w czasie drugiej wojny światowej poniosła największe straty w stanie duchowieństwa: wraz z bp. Pomocniczym M. Kozalem zginęło 225 kapłanów i 7 kleryków, tj. 50,2% stanu przedwojennego. Cały obszar diecezji znalazł się w obrębie ziem anektowa...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
2019-06-01
|
| Series: | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/6276 |
| _version_ | 1797324930439708672 |
|---|---|
| author | Józef Dębiński |
| author_facet | Józef Dębiński |
| author_sort | Józef Dębiński |
| collection | DOAJ |
| description |
Spośród wszystkich diecezji w Polsce, diecezja włocławska w czasie drugiej wojny światowej poniosła największe straty w stanie duchowieństwa: wraz z bp. Pomocniczym M. Kozalem zginęło 225 kapłanów i 7 kleryków, tj. 50,2% stanu przedwojennego. Cały obszar diecezji znalazł się w obrębie ziem anektowanych do III Rzeszy; większość terytorium wraz z Włocławkiem należało do tzw. Kraju Warty, a część tzw. zawiślańska (20 parafii) weszła w skład Okręgu Gdańsk-Prusy Zachodnie. W obliczu zbliżających się działań wojennych biskup włocławski Karol Radoński wraz z kardynałem Augustem Hlondem i biskupem Stanisławem Okoniewskim opuścili diecezję. W pierwszych miesiącach wojny zdecydowana część duchowieństwa Włocławka i okolic została aresztowana i wywieziona do obozu w Dachau, a część rozstrzelana; uratowali się tylko nieliczni. Podobny spotkał zgromadzenia zakonne i klasztory. Sukcesywnie likwidowano domy zakonne. Na 249 parafii diecezji włocławskiej (w tym dwie wojskowe) w Kraju Warty czynnych było tylko pięć, funkcjonowały natomiast parafie „zawiślańskie”, gdzie Niemcy tolerowali działalność kilku księży. Księża zarówno z duszpasterstwa tolerowanego, jak i tajnego swoją pracę duszpasterską ograniczali właściwie tylko do dostępu wiernych do sakramentów świętych, ewentualnie odprawienia mszy św. i to nie zawsze w kościele, ale często na plebanii, organistówce lub w domu prywatnym, i to tylko dla pewnej grupy wiernych. Niemcy kierując się nienawiścią do Kościoła, burzyli świątynie, niszczyli krzyże, obrazy, figury, kapliczki przydrożne i wystrój kościołów.
|
| first_indexed | 2024-03-08T06:02:46Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-8be68e957cfd417190bde54ef818621c |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0518-3766 2545-3491 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-03-08T06:02:46Z |
| publishDate | 2019-06-01 |
| publisher | Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II |
| record_format | Article |
| series | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
| spelling | doaj.art-8be68e957cfd417190bde54ef818621c2024-02-04T22:16:43ZdeuKatolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIArchiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne0518-37662545-34912019-06-0111110.31743/abmk.2019.111.03Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945)Józef Dębiński0Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu Spośród wszystkich diecezji w Polsce, diecezja włocławska w czasie drugiej wojny światowej poniosła największe straty w stanie duchowieństwa: wraz z bp. Pomocniczym M. Kozalem zginęło 225 kapłanów i 7 kleryków, tj. 50,2% stanu przedwojennego. Cały obszar diecezji znalazł się w obrębie ziem anektowanych do III Rzeszy; większość terytorium wraz z Włocławkiem należało do tzw. Kraju Warty, a część tzw. zawiślańska (20 parafii) weszła w skład Okręgu Gdańsk-Prusy Zachodnie. W obliczu zbliżających się działań wojennych biskup włocławski Karol Radoński wraz z kardynałem Augustem Hlondem i biskupem Stanisławem Okoniewskim opuścili diecezję. W pierwszych miesiącach wojny zdecydowana część duchowieństwa Włocławka i okolic została aresztowana i wywieziona do obozu w Dachau, a część rozstrzelana; uratowali się tylko nieliczni. Podobny spotkał zgromadzenia zakonne i klasztory. Sukcesywnie likwidowano domy zakonne. Na 249 parafii diecezji włocławskiej (w tym dwie wojskowe) w Kraju Warty czynnych było tylko pięć, funkcjonowały natomiast parafie „zawiślańskie”, gdzie Niemcy tolerowali działalność kilku księży. Księża zarówno z duszpasterstwa tolerowanego, jak i tajnego swoją pracę duszpasterską ograniczali właściwie tylko do dostępu wiernych do sakramentów świętych, ewentualnie odprawienia mszy św. i to nie zawsze w kościele, ale często na plebanii, organistówce lub w domu prywatnym, i to tylko dla pewnej grupy wiernych. Niemcy kierując się nienawiścią do Kościoła, burzyli świątynie, niszczyli krzyże, obrazy, figury, kapliczki przydrożne i wystrój kościołów. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/6276diecezja włocławskaduchowieństwookupacja niemieckaII wojna światowaprześladowania Kościoła katolickiegoDachau |
| spellingShingle | Józef Dębiński Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945) Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne diecezja włocławska duchowieństwo okupacja niemiecka II wojna światowa prześladowania Kościoła katolickiego Dachau |
| title | Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945) |
| title_full | Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945) |
| title_fullStr | Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945) |
| title_full_unstemmed | Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945) |
| title_short | Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945) |
| title_sort | duchowienstwo katolickie i zakony we wloclawku i okolicy pod okupacja niemiecka 1939 1945 |
| topic | diecezja włocławska duchowieństwo okupacja niemiecka II wojna światowa prześladowania Kościoła katolickiego Dachau |
| url | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/6276 |
| work_keys_str_mv | AT jozefdebinski duchowienstwokatolickieizakonywewłocławkuiokolicypodokupacjaniemiecka19391945 |